Chiều 14/6, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Huy Bằng, Chánh Thanh tra Bộ GD-ĐT cho biết, sau vụ việc tiêu cực thi cử ở Trường THPT dân lập Đồi Ngô, (huyện Lục Nam, Bắc Giang) cho biết có nhiều giám đốc sở gọi điện cho ông bày tỏ: Hình như mọi thứ lẫn lộn hết. Các tỉnh đều nhận và thấy rằng có nhiều nơi làm tốt.


Ông Nguyễn Huy Bằng, Chánh Thanh tra Bộ GD-ĐT: "Chúng ta khuyến khích tố cáo gian lận một cách hợp pháp". (Ảnh: Kiều Oanh).

18/6 sẽ có kết quả của học sinh

- Thưa ông, liệu bài thi của học sinh tại hội đồng thi Trường THPT dân lập Đồi Ngô có bị hủy nếu có dấu hiệu vi phạm?

Điều này phải căn cứ vào nội dung cụ thể. Ví dụ, nếu bài giống nhau hoàn toàn thì bài làm không có tác dụng. Hướng là bài làm giống nhau chỗ nào thì không chấm chỗ đó. Tinh thần là giữ được tối đa quyền lợi cho người học. Hiện nay, các bài thi tự luận đã chấm gần xong.

- Bộ có yêu cầu Bắc Giang khi nào công bố kết quả thanh, kiểm tra sai phạm?

Bộ chỉ yêu cầu Sở GD-ĐT Bắc Giang khẩn trương làm nhanh nhất.Công bố là việc hoàn toàn của Sở.

- Phía Sở GD-ĐT Bắc Giang cho biết vì có nhiều tình tiết phát sinh (thêm clip) nên công tác thanh tra có thể kéo dài việc công bố kết luận. Ông đã biết thông tin này?

Tôi vẫn chưa nghe thông tin có thể phải kéo dài. Nhưng trong thời hạn tối đa 30 ngày thanh tra, nếu kéo dài phải có quyết định. Hiện vẫn chưa hết thời hạn đó.

- Đến 18/6 phải công bố kết quả tốt nghiệp mà chưa có kết luận của thanh tra thì có công bố kết quả tốt nghiệp của các học sinh tại hội đồng thi Trường THPT dân lập Đồi Ngô?

Nên căn cứ vào cái đã có để xử lí. Ngày 18/6 chắc sẽ có kết quả của học sinh.

Mọi thứ đang lẫn lộn (?!)

- Hiện thanh tra của Sở GD-ĐT đang tiến hành chấm bài của học sinh Trường THPT dân lập Đồi Ngô. Bộ có cách nào để giám sát, kiểm tra?

Nếu có dấu hiệu sai phạm thì sẽ có những động tác theo luật thanh tra. Về các giám thị và hội đồng thi Sở GD-ĐT Bắc Giang đã kiểm điểm từng người một, thậm chí mỗi người một bàn để viết bản kiểm điểm. Đây là việc của Bắc Giang. Sau có kết quả như thế nào họ sẽ báo cáo.

- Một sự việc được cho là lớn ở Bắc Giang nhưng khi gửi thông tin đến báo chí, Bộ vẫn nói về một kỳ thi "an toàn, nghiêm túc". Ông có ý kiến gì về điều này?

Tôi rất buồn vì nhiều nhẽ. Nhiều giám đốc sở gọi điện cho tôi. Hình như có sự bất công bằng quá, mọi thứ lẫn lộn hết. Dường như chỉ có sai, có xấu thôi. Nhưng đây là chủ trương chung, chính phủ phân cấp, có phải Bộ GD-ĐT đâu. Các tỉnh đều nhận và thấy rằng có nhiều nơi làm tốt.

Đó là cảm giác thật của tôi và tôi cho đó là khách quan. Ngành giáo dục đang làm rất tích cực, rất nghiêm túc.

Không xuê xoa, nương nhẹ

- Sáng 14/6 khi PV tiếp xúc với Sở GD-ĐT Bắc Giang thì họ nói việc phân cấp triệt để nên từ khi xảy ra sự việc thì Bộ chưa làm việc cụ thể với Bắc Giang mà chỉ có chỉ đạo bằng văn bản?

Chỉ đạo của Bộ GD-ĐT và các cơ quan nhà nước có nhiều cách khác nhau. Không phải Bộ trưởng ngồi đó thì mới là chỉ đạo.

- Nhưng dù sao đây vẫn được xem là vụ việc rất lớn. Nếu Bộ hoặc lãnh đạo bộ thể hiện ý chí quyết liệt trong quản lí thi cử thì ít nhất cũng nên có động thái ít  nhất về hình thức rằng Bộ đang giám sát sự việc ở Bắc Giang rất mạnh mẽ, chứ không chỉ bằng văn bản hành chính?

Ngay sáng 5/6, khi có thông tin thì chiều Bộ đã có văn bản chỉ đạo. Như thế là mạnh mẽ rồi. Chỉ đạo của nhà nước không phải quan liêu. Văn bản nhà nước có sức mạnh.

- Nếu có hiện tượng nương nhẹ trong xử lí những người vi phạm, Bộ sẽ có biện pháp gì để can thiệp?

Lúc ấy, Bộ sẽ có cách và theo quy định của pháp luật. Nhưng đến giờ phút này, mình nghĩ không có gì xuê xoa cả. Bắc Giang đang làm rất nghiêm túc, không bao che. Họ thấy có dấu hiệu ngoài thẩm quyền và đã chuyển cho phía công an.

Việc phân cấp cũng tăng cường trách nhiệm của các địa phương. Rút kinh nghiệm lần tới trong thanh tra thi ĐH-CĐ sẽ có đường dây phản ánh. Mình sẽ trực. Giả sử có trường hợp ở Bắc Giang nếu ngay môn đầu tiên cháu học sinh hay thầy giáo đó gọi cho mình mình sẽ đến tận nơi ngay. Chứ không để đến 6 rồi 10 clip ghi hình vi phạm.

- Theo ông, có nên bổ sung quy chế khuyến khích thí sinh tố cáo gian lận trong thi cử?

Chúng ta khuyến khích tố cáo gian lận một cách hợp pháp. Mang cái không được phép vào là không hợp pháp. Nhưng cần căn cứ nhiều việc chứ không cứng nhắc hủy bài thi. Và không nói đến công tội ở đây. Sau hôm đầu tiên, nếu em học sinh hay thầy giáo báo lại bằng miệng, bằng văn bản (có thêm chứng cứ là tốt) thì đấy mới là có công.

Cảm ơn ông!

Văn Chung (ghi)