- Công tác thông tin đại chúng, trong đó có tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, là một khâu rất quan trọng đang được các cơ quan chức năng ở nước ta quan tâm.

Trước nhu cầu điện năng càng ngày càng tăng, Việt Nam đã có quyết sách phát triển Điện Hạt nhân (ĐHN). Ngày 25/11/2009 Quốc hội nước ta đã thông qua Nghị quyết số 41/2009/QH12 về chủ trương đầu tư Dự án ĐHN Ninh Thuận với tổng công suất 4000 MW.

Một lộ trình cụ thể đã được vạch ra và bắt đầu thực thi từng bước: Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 sẽ khởi công xây dựng vào năm 2014 và tổ máy đầu tiên sẽ đưa vào vận hành năm 2020. Tiếp theo, Chính phủ đang chuẩn bị để báo cáo Quốc hội quyết định thời điểm khởi công xây dựng Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2.

Mô hình Nhà máy ĐHN đầu tiên VN. Nguồn: VAEC

Theo kinh nghiệm của thế giới, công tác thông tin đại chúng, trong đó có truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, là một khâu rất quan trọng đã được các cơ quan chức năng ở nước ta quan tâm trong nhiều năm nay.

Hoạt động này bao gồm nhiều mặt. Lò phản ứng hạt nhân đầu tiên của VN ở Đà Lạt và một số cơ sở ứng ứng dụng hạt nhân khác đã bắt đầu mở cửa cho dân chúng vào tham quan. Các cuộc tiếp xúc cử tri ở Ninh Thuận, Bình Thuận (nơi có địa điểm dự kiến cho nhà máy ĐHN) đã được tổ chức. Hội đồng Nhân dân các địa phương nói trên cũng được tham khảo ý kiến.

Các phương tiện thông tin truyền thông trong nước cũng đã cung cấp cho mọi người những hiểu biết về ĐHN, kể cả những ý kiến khác chiều. Các cuộc toạ đàm rộng rãi, đa chiều cũng đã diễn ra trong các Hội quần chúng hoặc trên báo chí (như Báo điện tử Vietnamnet) v.v…

Chính các hoạt động trên đã góp phần minh bạch hoá và tranh thủ sự đồng thuận trong xã hội về một quyết sách quan trọng với đất nước như Chiến lược phát triển ĐHN ở Việt Nam.

Để đẩy mạnh hơn nữa hoạt động trên, ngày 23/02/2011, ở Hà Nội đã tổ chức các cuộc hội thảo rộng rãi về “Thông tin đại chúng” và về “Tăng cường hiệu quả của công tác thông tin đại chúng về ĐHN”. Các hội thảo đó được tổ chức bởi Viện Năng lượng Nguyên tử VN phối hợp với phía Nhật bản (MEXT) và Tổ chức Năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA. 

Các hoạt động trên tiến hành song song với Hội nghị điều phối viên thông tin đại chúng về phát triển ĐHN của các nước thành viên Diễn đàn hợp tác hạt nhân châu Á, diễn ra tại Hà Nội, từ ngày 21 đến 25/2/2010. Tham dự hội nghị có các điều phối viên dự án thông tin đại chúng về phát triển ĐHN của các nước Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, Việt Nam cùng đại diện của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế về thông tin đại chúng. 

Với các hoạt động phối hợp trên, tầm quan trọng của công tác truyền thông đã được nâng lên một mức cao hơn, đặc biệt trong giai đoạn thực sự bắt đầu xây dựng các nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của nước ta.

Ở đây, hơn lúc nào hết, các cấp quản lý có trách nhiệm phải thực hiện sự minh bạch, chính xác và đầy đủ trong việc cung cấp cho công chúng mọi thông tin liên quan tiến trình xây dựng nhà máy ĐHN.

Và cũng hơn lúc nào hết, các phương tiện truyền thông báo chí cần thực hiện đầy đủ trách nhiệm là tiếng nói trung thành của công chúng, đồng thời cả trách nhiệm công dân đầy đủ đối với sự nghiệp to lớn phát triển đất nước.

Trần Hoàng Hà