Các nhà khoa học cho biết con người tạo ra các hồ chứa lớn phục vụ việc xây dựng nhà máy thuỷ điện có thể tăng cường lượng mưa gây lũ lụt.

Các nhà nghiên cứu phát hiện thấy rằng lượng mưa ở các vùng xung quanh hồ chưa nước luôn luôn cao hơn nhiều so với các khu vực tương tự không có hồ chứa nước lớn.

Làm thay đổi khí hậu địa phương

Hồ Tam Hiệp khổng lồ ở Trung Quốc, gây ảnh hưởng đến mô hình thời tiết trong bán kính 100km.

Trước khi nghiên cứu về lĩnh vực này các nhà khoa học đã tập trung vào tác động của các đập nước đến khí hậu địa phương. Có nhiều số liệu thu được đã chứng minh rằng lượng nước có trong hồ chứa bốc hơi đã làm thay đổi chế độ mưa xung quanh một khu vực rộng lớn.

Mặt khác bầu khí quyển trên mặt nước hồ có độ ẩm cao thường gây ra sương mù dày đặc, gần như mưa phùn. Những tác động như vậy rất đáng kể. Trong một nghiên cứu thấy rằng hồ chứa nước như đập thủy điện có thể tăng 4% lượng mưa mỗi năm.

Chẳng hạn, một nghiên cứu của các nhà khoa học ĐH Talca Chile, đã kiểm tra dữ liệu của hàng trăm 50 vũ lượng kế, đo lượng mưa gần hồ chứa nước ở các khu vực khác nhau trên khắp đất nước họ đã thấy rằng lượng mưa cao nhất tại các trạm khí tượng ở gần các nguồn nước, rõ nhất ở các vùng khí hậu khô.

 TS. Pablo Garcia – Chevesich, ĐH Aiona cho biết: “Nếu tại địa phương xây một đập chứa nước lớn thì nhiều yếu tố khí hậu sẽ thay đổi thậm chí điều đó dẫn đến ngập lụt. Việc phải thay đổi thiết kế để các hồ chứa nước có điều kiện phòng lũ là rất tốn kém”.

Hồ chứa nước dẫn đến ngập lụt

PGS. TS. Faisal Hossain, ĐH Công nghệ Tennesses, Hoa Kỳ, cho biết lượng mưa thay đổi phụ thuộc vào lượng nước trong hồ chứa tăng hay giảm.

Tuy nhiên, ông hy vọng rằng, kết quả nghiên cứu sẽ thu hút sự chú ý của các nhà hoạch định và thiết kế xây đập hồ chứa nước trên toàn thế giới.

Ông nói: “Chúng tôi cho rằng nếu không dự đoán được trước những tác động đến thời tiết khi xây dựng hồ chứa nước, trong bối cảnh toàn cầu, có thể gây hiệu quả nghiêm trọng”.

GS. Richard Harding, Trung tâm Sinh thái và Thủy văn của Anh cho biết, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tác động của hồ chứa đặc biệt ở các vùng khô. Tuy nhiên cho đến nay chưa có công trình nào đánh giá một cách toàn diện tác động của các hồ chứa lớn để có phương án thiết kế phòng lũ”.

TS. Harding cho rằng nghiên cứu này có thể cung cấp cho các nhà thiết kế, các kĩ sư xây dựng có tính toán đến việc phòng lũ khi xây đập hồ chứa nước.

“Ở Mỹ, người ta rất chú ý đến tác động môi trường và biến đổi khí hậu của các hồ chứa nước để đưa vào dự toán thiết kế quản lý hồ chứa nước bảo đảm được yếu tố chống bão lũ, mặc dù làm như vậy sẽ tốn kém hơn”, ông nói.

Nguyễn An