- Nếu mực nước biển Việt Nam dâng 1m, sẽ có khoảng 39% diện tích đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và trên 10% diện tích vùng đồng bằng sông Hồng và Quảng Ninh có nguy cơ bị ngập, theo "Kịch bản biến đổi khí hậu cập nhật năm 2012" do Bộ TN&MT mới công bố.

{keywords}
20% diện tích thành phố Hồ Chí Minh có thể bị ngập nếu nước biển dâng 1m. Ảnh: VNN.
   
Theo đó, với kịch bản phát thải cao, vào cuối thế kỷ 21, trung bình toàn dải ven biển Việt Nam, mực nước biển dâng trong khoảng từ 78-95cm. Trong khi đó, mực nước biển ở khu vực từ Cà Mau đến Kiên Giang có thể dâng tối đa tới 105cm. Trong khi đó, với kịch bản phát thải thấp thì mực nước biển của toàn dải ven biển Việt Nam cũng sẽ dâng từ 49-64cm.

Theo tính toán, nếu mực nước biển Việt Nam dâng 1m (tức tương đương với kịch bản phát thải cao) thì 39% diện tích đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và trên 10% diện tích vùng đồng bằng sông Hồng và Quảng Ninh có nguy cơ bị ngập.

Ngoài ra, 20% diện tích Thành phố Hồ Chí Minh và 2,5% diện tích thuộc các tỉnh ven biển miền Trung cũng có nguy cơ ngập. 35% dân số thuộc các tỉnh ĐBSCL, 9% dân số vùng đồng bằng sông Hồng, Quảng Ninh và 9% dân số các tỉnh miền Trung, 7% dân số Thành phố Hồ Chí Minh sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp.

Các kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng cho Việt nam được xây dựng theo các kịch bản phát thải khí nhà kính toàn cầu, bao gồm: Kịch bản phát thải thấp, kịch bản phát thải trung bình, kịch bản phát thải cao.

Các yếu tố của kịch bản bao gồm: Mức tăng nhiệt độ, thay đổi lượng mưa trung bình và trung bình năm, các cực trị khí hậu, mực nước biển dâng khu vực ven biển.

Bên cạnh đó, 4% hệ thống đường sắt, 9% hệ thống quốc lộ và 12% hệ thống tỉnh lộ của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng.

Về mức tăng nhiệt độ, với kịch bản phát thải cao, đến cuối thế kỷ 21, nhiệt độ trung bình năm của Việt Nam sẽ tăng từ 2,5-3,7 độ C, còn với kịch bản phát thải thấp thì con số tương ứng là 1,6-2,2 độ C. Theo đánh giá, nhiệt độ phía Bắc sẽ tăng nhanh hơn nhiệt độ các tỉnh phía Nam. Khu vực Hà Tĩnh đến Quảng Trị có nhiệt độ trung bình tăng nhanh hơn so với những nơi khác.

Về sự thay đổi của lượng mưa, theo tính toán, với kịch bản phát thải cao, lượng mưa trung bình năm của Việt Nam vào cuối thế kỷ 21 sẽ tăng ở mức phổ biến từ 2-10%, còn với kịch bản phát thải thấp lượng mưa trung bình tăng trên 6%. Tây Nguyên là khu vực có lượng mưa tăng ít nhất so với cả nước.

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Do vậy, việc xây dựng Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng là rất cần thiết trong quá trình đánh giá tác động của biến đổi khí hậu, phục vụ xây dựng và triển khai kế hoạch hành động nhằm ứng phó và giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu.

Từ kịch bản biến đổi khí hậu quốc gia, từng ngành và địa phương cụ thể sẽ nghiên cứu, đánh giá để chọn lựa kịch bản phù hợp với đối với ngành và địa phương mình. Theo đó, kịch bản phát thải thấp và kịch bản phát thải trung bình có thể áp dụng với các tiêu chuẩn thiết kế cho công trình không lâu dài và các quy hoạch ngắn hạn. Kịch bản phát thải cao cần được áp dụng cho các công trình mang tính vĩnh cửu, các quy hoạch, kế hoạch dài hạn.

Sau lần cập nhật năm 2012, tới năm 2015, Bộ TN&MT sẽ tiếp tục cập nhật các dữ liệu mới cho Kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng của Việt Nam.

Lê Văn