- Ngày 06/5/2014, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Quân và Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear đã ký chính thức Hiệp định hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Hoa Kỳ về sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân (gọi tắt là Hiệp định 123).

Việc ký kết Hiệp định 123 được ký kết dưới sự ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Barack Obama.

{keywords}
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân và Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear. Ảnh: L.V

Trước đó, vào ngày 10/10/2013 tại Brunei, Hiệp định này cũng đã được ký tắt giữa Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh và Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Kerry bên lề Hội nghị thượng đỉnh Đông Á.

Nội dung của Hiệp định là nhằm điều chỉnh các giao dịch thương mại trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân và tạo khung pháp lý để tăng cường hợp tác giữa Việt Nam với các đối tác Hoa Kỳ trong các hoạt động nghiên cứu, đào tạo, phát triển và ứng dụng năng lượng nguyên tử, đặc biệt là trong phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam.

Phạm vi hợp tác của Hiệp định bao gồm: Phát triển việc sử dụng năng lượng hạt nhân; nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ lò phản ứng hạt nhân dân sự, quản lý nhiên liệu đã qua sử dụng; đào tạo, phát triển cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực; nghiên cứu, ứng dụng đồng vị phóng xạ trong công nghiệp, nông nghiệp, y tế và môi trường; bảo vệ bức xạ, quản lý chất thải phóng xạ, nhiên liệu đã qua sử dụng; an toàn, an ninh, thanh sát và không phổ biến hạt nhân.

Hiệp định có hiệu lực 30 năm, sẽ tiếp tục có hiệu lực với mỗi giai đoạn là 5 năm và có thể được sửa đổi khi có thỏa thuận giữa hai bên thông qua đường ngoại giao.

Việc ký Hiệp định được cho là sẽ đánh dấu bước tiến quan trọng về sự tin cậy trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ về sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, đồng thời mở ra những triển vọng to lớn cho cả hai bên trong việc thúc đẩy những dự án hợp tác cụ thể về ứng dụng bức xạ cũng như phát triển điện hạt nhân phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước.

Phát biểu tại lễ ký kết, ông Nguyễn Quân, Bộ trưởng Bộ KH&CN khẳng định, Hoa Kỳ là quốc gia hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và phần lớn các công nghệ nhà máy điện hạt nhân trên thế giới hiện nay có nguồn gốc từ Hoa Kỳ. “Do vậy, việc ký kết Hiệp định này sẽ tạo điều kiện cho Việt Nam có thể tiếp cận các công nghệ hiện đại của Hoa Kỳ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ hợp tác, đầu tư vào thị trường Việt Nam vì lợi ích của cả hai bên”, ông Quân nói.

Phát biểu tại lễ ký, ông David Shear, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng khẳng định, việc ký kết Hiệp định 123 là một dấu mốc lớn trong quan hệ song phương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. “Hiệp định này sẽ tạo cơ sở vững chắc cho quan hệ hợp tác cùng có lợi trong lĩnh vực hạt nhân dân sự giữ Việt Nam và Hoa Kỳ... Hiệp định này sẽ tạo ra nhiều khả năng để các công ty Hoa Kỳ xuất khẩu thiết bị hạt nhân dân sự cho ngành công nghiệp năng lượng hạt nhân của Việt Nam. Hiệp định cũng giúp Việt Nam tiếp cận những công nghệ hạt nhân tiên tiến và an toàn nhất hiện nay”.

P.V