Các hành vi gian lận thi cử, từ việc nhìn trộm bài của bạn đến nhìn trộm tài liệu hoặc đáp án trong khi thi, đã trở thành hiện tượng phổ biến và thậm chí được coi là chứng bệnh nan y trong ngành giáo dục. Các nhà khoa học vừa phát hiện lí do tại sao chúng ta rất khó giải quyết tận gốc vấn đề này.
Theo một nghiên cứu mới của Mỹ, nồng độ cao hơn của 2 hoóc môn trong cơ thể chúng ta - testosterone và cortisol - khuyến khích sự gian dối và các hành vi vô đạo đức khác.
Trong đó, testosterone là chất chịu trách nhiệm về nhu cầu tình dục và sự phát triển cơ ở đàn ông, nên còn được biết đến với tên gọi "hoóc môn sinh dục nam". Cortisol là chất được tiết ra trong các thời điểm căng thẳng, gắn liền với cảm giác nhận biết "đương đầu hoặc bỏ chạy".
Robert Josephs, giáo sư tâm lý học thuộc Đại học Texas (Mỹ), người đứng đầu nghiên cứu cho biết, lượng testosterone cao hơn tạo cho chủ nhân dũng khí để làm trò gian lận. Trong khi đó, những người sở hữu lượng cortisol cao hơn vì đang trong tình huống stress, càng có thêm lí do để gian dối.
Ông Josephs giải thích: "Lượng testosterone tăng cao làm giảm cảm giác sợ hãi về sự trừng phạt, nhưng lại làm gia tăng tính nhạy cảm với sự tưởng thưởng. Lượng cortisol tăng cao có liên quan đến một trạng thái khó chịu của căng thẳng mạn tính, có thể vô cùng nguy hại".
Giáo sư Josephs và các cộng sự cũng khám phá ra rằng, sự gian dối làm giảm lượng cortisol và xoa dịu căng thẳng về cảm xúc. Điều này ám chỉ, bản thân sự gian dối là một dạng giải tỏa stress ở người.
Giáo sư Josephs nói thêm rằng, hiện tượng trên dẫn đến một hậu quả đáng tiếc: sự lặp lại hành vi trái với luân thường đạo lý. Cụ thể là, kẻ gian dối cảm thấy khá hơn sau đó, đồng nghĩa với nhiều hành vi gian dối nữa có thể được thực hiện trong tương lai.
Phát hiện mới cho thấy, việc hạ nồng độ testosterone và cortisol trong cơ thể có khả năng làm giảm nguy cơ chủ nhân gian dối.
Một nghiên cứu trước đây từng hé lộ, các tác động của testosterone đối với hành vi của con người có thể bị loại bỏ bằng cách khen thưởng theo nhóm, thay vì khen thưởng từng cá nhân.
Để hạ nồng độ cortisol trong cơ thể ai đó, mức độ stress của người đó cần phải giảm xuống. Điều này từ lâu đã được chứng minh là có thể khả thi thông qua các phương pháp như tập yoga, thiền và tập luyện thể dục, thể thao.
Các nhà nghiên cứu tin rằng, nguyên nhân thực sự của sự gian dối có thể dính líu đến các đặc tính hóa học nhiều hơn bất kỳ yếu tố nào khác, ám chỉ một số người, chẳng hạn như những người đang bị stress nghiêm trọng, có thể dễ thực hiện các hành vi gian dối hơn. Khám phá của họ cũng cho thấy, việc kỷ luật nặng giáo viên hoặc học sinh dính líu đến gian lận thi cử có thể không phải là cách giải quyết vấn đề đầy đủ và đúng hướng.
Tuấn Anh (theo Daily Mail)