Các nhà khoa học vô cùng sửng sốt khi phát hiện, cây cổ thụ cao tuổi nhất nước Anh đang bắt đầu quá trình biến đổi giới tính.

{keywords}

Cây thông đỏ Fortingall, 5.000 năm tuổi ở Perthshire, Scotland (Anh). Ảnh: Alamy

Suốt hàng trăm năm qua, cây thông đỏ Fortingall, 5.000 năm tuổi ở Perthshire, Scotland (Anh) được ghi nhận là "cây đực", đồng nghĩa với việc nó sản sinh ra phấn hoa. Trong khi đó, các cây thông đỏ cái cho ra đời các quả mọng màu đỏ.

Tuy nhiên, một hiện tượng "bất thường và hiếm gặp" đang khiến các nhà khoa học đau đầu tìm cách giải mã, khi cây thông đỏ Fortingall bắt đầu nhú lên các mầm màu đỏ, ám chỉ một phần của cây đang chuyển đổi giới tính.

Chuyên gia Max Coleman đến từ Vườn Bách thảo Hoàng gia Edinburgh, người đã tận mắt quan sát được 3 quả mọng màu đỏ, nhận định, hiện tượng trên có thể do "sự căng thẳng của môi trường" gây ra.

Ông Coleman giải thích: "Nó hiếm khi xảy ra, vô cùng dị thường và vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Người ta cho rằng đã có sự mất cân bằng về các hợp chất giống hoóc môn dẫn đến sự biến đổi giới tính như trên. Một trong những thứ có thể kích hoạt nó là sự căng thẳng của môi trường".

Mặc dù vậy, cây thông đỏ Fortingall hiện vẫn trong tình trạng khỏe mạnh. Ông Coleman nói thêm rằng, cây sẽ được theo dõi chặt chẽ để phát hiện những thay đổi khác.

{keywords}
Ở loài thông đỏ, cây cái sẽ cho ra các quả mọng màu đỏ. Ảnh: Hemedia

Cây thông đỏ Fortingall mọc trên một sân nhà thờ cũ và rất khó xác định tuổi thọ vì gỗ lõi (phần gỗ ở trung tâm của cây) đã bị mục ruỗng từ lâu. Các nhà khoa học đã có thể phỏng đoán được tuổi của cây thông qua so sánh kích thước hiện tại của nó với các kết quả đo đạc được tiến hành vào những năm 1700.

Chuyên gia Coleman viết trên blog của mình như sau: "Cây thông đỏ thường chỉ là cây đực hoặc cây cái. Vào mùa thu và mùa động, việc xác định giới tính của loài thực vật này nhìn chung rất dễ. Những cây đực sở hữu các cấu hình cầu nhỏ, giải phóng các đám mây phấn hoa khi chúng chín muồi. Những cây cái sẽ mọc các quả mọng màu đỏ tươi từ mùa thu đến mùa đông. Do đó, tôi vô cùng sửng sốt khi phát hiện một nhóm gồm 3 quả mọng chín đỏ trên cây thông đỏ Fortingal vào tháng 10 vừa qua, khi phần còn lại của cây rõ ràng mang tính đực.

Điều kỳ lạ là, các nhà nghiên cứu đã quan sát được một số trường hợp thông đỏ và nhiều loài cây có quả hình nón, phân chia giới tính rõ ràng khác, biến đổi giới tính. Thông thường, sự biến đổi đó xảy ra ở phần chỏm cây, thay vì toàn bộ cây. Ở cây thông đỏ Fortingal, dường như một cành nhỏ ở phần ngoài chỏm cây đã chuyển giới và hiện hành xử như thuộc về cây cái".

Theo ông Coleman, các nhà khoa học đã thu thập 3 mầm đỏ của cây thông đỏ và sẽ đưa nó vào một dự án lớn nhằm bảo tồn sự đa dạng di truyền của cây thông đỏ, thông qua việc trồng nó ở vườn bách thảo.

Tuấn Anh (Theo Daily Mail)