Cụ bà Hendrikje van Andel-Schipper, 115 tuổi, người nắm giữ danh hiệu “Người sống thọ nhất thế giới” trước khi qua đời vào năm 2004, từng tiết lộ bí quyết của bà là ăn cá trích hàng ngày. Tuy nhiên, các bác sĩ linh cảm bí mật không chỉ đơn giản như vậy, bởi suy cho cùng, tất cả người dân Hà Lan như bà Andel-Schipper đều ăn cá trích thường xuyên.
Hóa ra linh cảm của họ hoàn toàn chính xác. Giữ vai trò quan trọng hơn cả cá trích là một tổ hợp “gene tốt” – vốn được biết đến từ trước như là những tác nhân giúp ngăn ngừa bệnh Alzheimer và Parkinson ở người. Những gene này đã giúp cụ bà Andel-Schipper giữ được sự tỉnh táo, minh mẫn ở tuổi của cụ, cũng như thắng được bệnh ung thư vú ở tuổi 100. Tuy nhiên, sự kết hợp của nhóm gene này là cực hiếm, chỉ có 1/ 1 tỷ người sở hữu được tổ hợp gene hoàn chỉnh, đầy đủ như của cụ Andel mà thôi.
Trả lời phỏng vấn trên LiveScience, nhà nghiên cứu Henne Holstege của Trường Đại học Y Amsterdam cho biết, bà hy vọng bản đồ gene độc đáo của cụ Andel sẽ là một tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu về gene sống lâu trong tương lai. Theo Holstege, hệ gene của cụ Andel hội tụ tất cả những gì cần có để chống lại sự tàn phá cuổi tuổi tác, và trước cụ Andel, chưa có bất kỳ một bậc cao niên nào được nghiên cứu, phân tích toàn diện, tổng hợp, sâu rộng như vậy.
Cụ bà Van Andel-Schipper có một cơ thể rất khỏe mạnh và mãi cho đến năm 105 tuổi, cụ mới phải vào nhà dưỡng lão. Sự minh mẫn của cụ cũng khiến các nhà khoa học phải kinh ngạc. Những bài kiểm tra nhận thức và tinh thần của cụ ở tuổi 113 có kết quả cao trên mức trung bình của người bình thường trong độ tuổi 60-75. Năm 2004, cụ qua đời vì bệnh ung thư bụng – điều trớ trêu là dạng ung thư này cực hiếm ở thời điểm hiện nay nhưng lại rất phổ biến vào năm 1890, năm mà cụ chào đời.
Rất may cho giới khoa học là cụ Andel đã quyết định “hiến thân” cho các nghiên cứu khoa học ngay từ khi cụ “mới” 82 tuổi, cho phép các nhà nghiên cứu tìm hiểu sâu về nguyên nhân bí mật khiến cụ có được sức khỏe và tuổi thọ ấn tượng như vậy.
Sau khi cụ qua đời, việc giải phẫu thi hài cụ đã mang đến một kết quả hết sức bất ngờ: não cụ của không có một dấu hiệu nhỏ nào của chứng đãng trí hay mất trí, vốn bị cho là chứng bệnh không thể tránh khỏi ở người già. Các bác sĩ cũng không tìm thấy dấu hiệu bệnh tật trong động mạch của cụ. Và dù đúng là loại cá trích mà cụ Andel ưa thích có chứa nhiều acid béo Omega-3 rất tốt cho tim mạch, nhưng các bác sĩ chưa bao giờ bắt gặp một hệ tuần hoàn nào khỏe mạnh và gần như không bị lão hóa như vậy (so với những người cao tuổi khác).
Hiện Holstege và các đồng nghiệp của chị mới đang ở giai đoạn đầu của việc nghiên cứu bản đồ gene của cụ Andel. Họ rất hy vọng việc hiểu sâu hơn về gene sống lâu sẽ giúp tạo ra những loại thuốc kiềm chế các gene xấu gây bệnh và kích hoạt những gene tốt kéo dài tuổi thọ.
Trọng Cầm