Dù không phải là sự thật được nhiều người biết đến song có rất nhiều câu chuyện về những nhân cẩu trong những nền văn hóa khác nhau khắp thế giới. Cái tên chính xác để chỉ hiện tượng này là “Cynocephaly”. Đây không phải là ma sói mà là động vật hoặc những vị thần có đầu chó trên mình người đầy đủ. Các sinh vật này luôn là giống đực.

Bức họa Đông phương về Thánh đầu chó Christopher trong Bảo tàng Byzantine, thủ đô Athens, Hy Lạp. Ảnh: Historicmysteries.
Có lẽ người đầu chó sớm nhất trong lịch sử là thần Anubis của người Ai Cập. Vị thần này được mô tả có cơ thể là đàn ông với cái đầu chó rừng. Anubis là thần chết cai quản thế giới âm phủ, và những bức họa thần Anubis có thể được tìm thấy trong các công trình Ai Cập cổ.

Nếu người Hy Lạp không có thần nhân cẩu, họ biết người đầu chó tồn tại ở đâu. Vào khoảng thế kỷ thứ V trước CN, một thầy thuốc Hy Lạp đã viết về những người đầu chó sống ở Ấn Độ. Sau đó, một nhà thám hiểm Hy Lạp đã miêu tả những người đầu chó, cũng ở Ấn Độ, là những kẻ man rợ nguyên thủy và giao tiếp bằng những tiếng sủa.

Hàng thế kỷ sau đó, thậm chí những lão niên đạo Thiên chúa cũng tin vào sự tồn tại của những sinh vật như thế. Thánh Augustine đã phân vân trong những trang viết của mình liệu có bảo hộ người đầu chó theo những luật lệ đạo đức giống với con người không và liệu rằng họ có cứu rỗi họ không.

Tuy nhiên, Thánh Augustine không phải là nhân vật Thiên chúa giáo duy nhất nghiên cứu về vấn đề này. Một vài biểu tượng về Thánh Christopher mô tả ngài như là vị thánh có cẩu thủ. Chuyện kể rằng ngài đã sống một đời sống tội lỗi trong hình dạng này, nhưng khi ngài sửa mình và được rửa tội thì ngài đã được hóa thành một người đàn ông có đầu người.

Ở châu Âu, thậm chí cũng có một bức tranh về vua Arthur nước Anh và quân đội của mình được cho là đã đánh bại một toán binh lính nhân cẩu trong những dãy núi quanh Edinburgh. Nhà vua Charlemagne nước Đức cổ từng tuyên bố rằng nòi giống Norse, những kẻ thù của ông, tất cả đều có đầu chó.

Và mặc dù chưa bao giờ tuyên bố gặp họ trực tiếp, nhà thám hiểm nổi tiếng Marco Polo cũng tường thuật rằng những người đầu chó sống ở một hòn đảo ngoài khơi Myanmar. Cũng có những bản ghi chép về người đầu chó trong sử sách thế kỷ thứ 5 ở Trung Hoa, và vài truyền thuyết xác định vị trí người đầu chó ở châu Phi.

Không phải mọi câu chuyện về người đầu chó đều là có nguồn gốc từ thời cổ đại. Những vụ chứng kiến về các sinh vật được tuyên bố là người có đầu chó vẫn diễn ra ngày nay ở Michigan, Wisconsin và bang Shetland Islands của Mỹ.

Chưa từng có xương người đầu chó nào được tìm thấy giúp củng cố những câu chuyện này, và giờ đây có rất ít người tin vào điều này. Tuy nhiên, hàng loạt điều huyền bí đều khiến chúng ta thắc mắc về xuất xứ những câu chuyện trên và liệu chúng có phải chỉ là tàn dư của một thần thoại chung toàn cầu đã thất truyền rồi sau đó lại được xây dựng thành những phiên bản riêng trong mỗi nền văn hóa khác nhau.

Đinh Đồng