Như VietNamNet đưa tin Bộ Công Thương đang phối hợp cùng các Bộ ngành tiến hành kiểm tra một khối lượng lớn nhôm nhập khẩu từ Mexico về Việt Nam. Chiều 4/5 Bộ Công Thương đã cung cấp thêm thông tin về việc này.

Bộ Công Thương cho hay: Đây là hoạt động chuyên môn bình thường trong công tác quản lý xuất nhập khẩu nhằm đảm bảo quan hệ thương mại giữa Việt Nam và các nước được diễn ra một cách bình đẳng, minh bạch, phù hợp với các cam kết quốc tế và đáp ứng lợi ích của Việt Nam, qua đó hoàn thiện chính sách và phục vụ công tác điều hành xuất nhập khẩu được tốt hơn.

{keywords}
Kho nhôm khổng lồ ở Bà Rịa - Vũng Tàu

"Mục tiêu của đợt kiểm tra lần này là nhằm kiểm tra tình hình thực thi pháp luật về xuất xứ hàng hóa trên cơ sở các quy định của pháp luật và cam kết quốc tế về xuất xứ hàng hóa", Bộ Công Thương cho biết.

Theo chương trình công tác, Đoàn kiểm tra gồm đại diện Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ làm việc với Công ty Nhôm Toàn Cầu Việt Nam và các doanh nghiệp nhập khẩu nhôm nhiều trong thời gian qua.

Bộ Công Thương đảm bảo trong thời gian tiến hành kiểm tra, Đoàn đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các doanh nghiệp.

Bộ Công Thương sẽ tiếp tục thông tin cho báo chí và công luận sau khi có kết quả kiểm tra.

Trước đó, thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, Bộ này vừa có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu liên quan đến việc kiểm tra kho nhôm khổng lồ nghi nguồn gốc Trung Quốc ở Bà Rịa - Vũng Tàu.

Bộ Công Thương cho hay việc kiểm tra này là thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng nhằm làm rõ thông tin về vận chuyển nhôm có nguồn gốc Trung Quốc vào Việt Nam.

Mới đây, Tổng cục Hải quan cũng yêu cầu các cục hải quan tỉnh, thành phố, nhằm tăng cường công tác kiểm tra xuất xứ đối với mặt hàng nhôm nhập khẩu áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt.

Trường hợp có nghi vấn liên quan đến tính hợp lệ của C/O, các thông tin khai báo C/O hay xuất xứ thực tế của hàng hóa nhập khẩu (như có dấu hiệu giả mạo chữ ký, con dấu C/O, sự không phù hợp giữa thông tin về hàng hóa khai báo trên C/O với chứng từ thuộc bộ hồ sơ hải quan, nghi ngờ về tiêu chí xuất xứ khai báo trên C/O hay qua kiểm tra thực tế (nếu có) phát hiện xuất xứ thể hiện trên hàng hóa khác so với khai báo, quy định về vận chuyển trực tiếp…), cục hải quan các tỉnh, thành phố phải gửi báo cáo và hồ sơ liên quan về Tổng cục Hải quan để tiến hành xác minh.

Trong thời gian chờ kết quả xác minh, hàng hóa nhập khẩu không được áp dụng thuế suất ưu đãi đặc biệt mà áp dụng theo mức thuế suất ưu đãi MFN.

Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan chỉ đạo các đơn vị tổ chức rà soát C/O của các lô hàng nhôm đã NK, đã cho hưởng thuế ưu đãi đặc biệt từ thời điểm 1/1/2016 đến hết tháng 4/2017. Nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm, chủ động tổ chức kiểm tra sau thông quan và báo cáo kết quả về Tổng cục Hải quan.

Cuối năm 2016 báo Wall Street Journal đã có bài điều tra về 500.000 tấn nhôm đùn (để sản xuất nhôm) được chuyển từ San José Iturbide (Mexico) đến Việt Nam,

Theo điều tra của Wall Street Journal, số nhôm xuất phát từ Mexico hiện ở Việt Nam có khả năng liên quan đến một trong những người giàu nhất Trung Quốc. Đó là ông Liu Zhongtian, chủ tịch Công ty nhôm China Zhongwang Holdings.

Hiện Công ty TNHH Nhôm toàn cầu Việt Nam đang đầu tư nhà máy sản xuất nhôm định hình. Dự án này do hai người gốc Trung Quốc, quốc tịch Úc góp vốn làm chủ đầu tư. Đó là ông Jacky Cheung và ông Wang Tong.

Toàn bộ hàng hóa sản xuất ở nhà máy này được xuất khẩu, với quy mô 200.000 tấn/năm. Tổng vốn đầu tư của dự án gần 250 triệu USD.

Theo giấy phép đầu tư do Ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cấp, thời hạn hoạt động của dự án là 37 năm, kể từ năm 2011.

Điều tra của Wall Street Journal, năm 2009 lượng nhôm Trung Quốc xuất sang Mỹ tăng đột biến lên mức 192.000 tấn, gấp đôi so với 2008. Cũng năm đó theo số liệu của GTIS, giá nhôm nhập khẩu tại Mỹ giảm tới 30%.

Dòng dịch chuyển bất thường của nhôm đã khiến cơ quan chức năng Mỹ nghi ngờ. Sau các cuộc điều tra, tập đoàn China Zhongwang của ông Liu Zhongtian cùng nhiều đơn vị sản xuất nhôm của Trung Quốc đã bị cáo buộc bán phá giá. Năm 2010, thuế bán phá giá 374% được áp lên mặt hàng nhôm từ Trung Quốc.

Các công ty nhôm Trung Quốc, trong đó có tập đoàn China Zhongwang đã vướng phải nhiều nghi vấn về việc xuất nhôm sang các nước thứ ba như Mexico hay Việt Nam rồi dùng các công ty tại nước sở tại để tái xuất hàng sang Mỹ hay các thị trường bị áp thuế.

So với mức 374% cho nhôm Trung Quốc, nhôm Việt Nam xuất vào Mỹ chỉ phải chịu thuế 5%.

Lương Bằng