Đã 7 vụ, 190 hộ bản Noong Vai (xã Thanh Yên, huyện Điện Biên) tham gia mô hình liên kết sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao với Công ty TNHH Giống Nông nghiệp Trường Hương Điện Biên.

Giảm nghèo nhờ liên kết Nông hộ - Doanh nghiệp

Vụ lúa mùa năm 2014, lần đầu tiên hơn 100 hộ bản Noong Vai (xã Thanh Yên, huyện Điện Biên) liên kết thí điểm sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao với Công ty TNHH Giống Nông nghiệp Trường Hương Điện Biên, trên diện tích 6 ha. Đến nay, bà con đã ký hợp đồng đến vụ thứ 7, trên diện tích hơn 20 ha, gồm giống Séng Cù, Hương Việt 3, Bắc thơm số 7; vụ nào cũng bội thu. Năng suất các vụ đều cao hơn từ 8 - 12 tạ/ha so với năng suất lúa trung bình toàn huyện (55 - 58 tạ/ha).

Tham gia liên kết sản xuất, dân bản Noong Vai được Công ty cung ứng toàn bộ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; đến cuối vụ mới phải trả tiền, với giá thấp hơn giá bán ngoài thị trường. Sản phẩm được doanh nghiệp thu mua toàn bộ.

Nhờ liên kết sản xuất lúa, các hộ nông ở Noong Vai thu về hơn 20 triệu đồng/hộ/vụ (đã trừ chi phí), lại cùng các vùng trồng lúa chất lượng khác khẳng định thương hiệu lúa gạo Điện Biên.

{keywords} Công đoạn đóng bao bì sản phẩm gạo tại Nhà máy chế biến của Công ty Trường Hương Điện Biên.

Cùng với việc cung ứng "đầu vào" sản xuất, những vụ đầu, các hộ được cán bộ kỹ thuật Công ty phối hợp với chính quyền địa phương hướng dẫn quy trình sản xuất, từ khâu ngâm ủ, gieo cấy, thời vụ đến sử dụng liều lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… Khiến diện tích sản xuất sử dụng giống lúa của Công ty cung ứng ít bị sâu bệnh, nhờ đó giảm được công, chi phí phun phòng. Tính trung bình, mỗi ha sản xuất theo mô hình liên kết đem lại lợi nhuận từ 2 - 2,5 triệu đồng/vụ so với phương thức tự sản xuất, tự tiêu thụ, trong khi bà con không tốn công phơi phóng, bảo quản (nhất là trong vụ đông xuân độ ẩm cao, thu hoạch trùng vào mùa mưa), càng không lo “đầu ra” tiêu thụ sản phẩm, không sợ tư thương ép giá. Thóc tươi bán cho công ty ngay tại ruộng với giá cao hơn thị trường 1.000 đồng/kg.

Nhờ liên kết sản xuất với DN, giá trị kinh tế trên diện tích canh tác lúa tăng lên; cuộc sống của bà con ngày càng khấm khá. Bản Noong Vai có 190 hộ đến nay chỉ còn 8 hộ nghèo, quá nửa số hộ đời sống kinh tế khá, giàu.

Thí điểm mô hình mẫu từ chuỗi liên kết DN với HTX, hộ nông dân

Liên kết sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao giữa dân bản Noong Vai với Công ty TNHH Giống Nông nghiệp Trường Hương Điện Biên là một trong nhiều mô hình liên kết nông hộ - DN thành công.

"Thời gian qua còn xảy ra tình trạng DN và nông dân phá vỡ hợp đồng về giá hay thị trường tiêu thụ" - ông Phạm Văn Long-Chi cục trưởng Chi cục Phát triển Nông thôn (Bộ NN-PTNT) nói. Ông Long cho răng, vẫn có những liên kết lỏng lẻo, chưa gắn kết được lợi ích và trách nhiệm của các bên với nhau. Hợp đồng bao tiêu nông sản thể hiện tính pháp lý thấp, chưa có sự ràng buộc trách nhiệm rõ ràng giữa người bán và người mua. Nhà nước cũng chưa có chế tài cụ thể nên khó xử lý khi xảy ra vi phạm hợp đồng giữa các bên.

Để xây dựng và nhân rộng các mô hình liên kết hiệu quả ra toàn quốc, xây dựng chuỗi giá trị đảm bảo liên kết bền vững (nhất là vùng nguyên liệu và cung ứng nguồn hàng đáp ứng thị trường), Bộ NNPTNT đang xây dựng Dự thảo về nghị định liên kết sản xuất trong nông nghiệp, lấy ý kiến của các bộ ngành, địa phương. Bước đầu thử nghiệm phối hợp với 5 DN sản xuất nông nghiệp ký kết chương trình thí điểm mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông sản giữa DN - HTX - hộ nông dân.

{keywords}

Lễ ký thỏa thuận hợp tác mô hình chuỗi sản xuất, tiêu thụ nông sản

Ngày 15/11/2017 đã diễn ra Lễ ký thỏa thuận hợp tác về phát triển mô hình chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản thực phẩm an toàn giữa DN - HTX và các chủ thể có liên quan.Theo thỏa thuận hợp tác, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn cùng với 5 DN trong lĩnh vực lúa gạo, mía đường cùng với HTX, hộ nông dân sẽ tạo thành mô hình liên kết điểm về chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ mía đường, sản xuất và tiêu thụ lúa gạo, sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm nông sản an toàn để nhân rộng hiệu quả ra toàn quốc trong năm 2019.

5 DN tham gia thí điểm gồm: Liên hiệp HTX tiêu thụ nông sản an toàn Việt Nam; Công ty CP giống cây trồng Trung ương; Công ty TNHH Toản Xuân; Công ty CP Mía đường Lam Sơn và Công ty TNHH MTV Thành Thành Công Gia Lai.

Q.Hiếu - Thu Trà