Trái với phát biểu lạc quan của một vài doanh nghiệp ô tô khi khẳng định giá xe nhập khẩu sẽ giảm, có thể từ giữa 2018, nhiều động thái từ phía cơ quan quản lý cho thấy khả năng này khó xảy ra. Ngược lại, giá xe trong nước có điều kiện giảm mạnh.

Giá xe ngoại sẽ giảm từ giữa năm?

Phát biểu tại hội nghị tổng kết Bộ Công Thương mới đây, ông Lê Ngọc Đức, Tổng giám đốc Công ty Hyundai Thành Công, cho rằng, sớm muộn xe nhập khẩu giá rẻ cũng sẽ tràn vào Việt Nam. Theo tính toán, với thuế suất thế nhập khẩu ô tô từ khu vực ASEAN giảm xuống còn 0%, thì xe nhập khẩu nguyên chiếc về Việt Nam có thể giảm từ 23-25% giá bán lẻ so với hiện nay.

Ông Đức cho biết, quy định tại Nghị định 116 về các giấy tờ thủ tục liên quan như giấy phép kinh doanh nhập khẩu ô tô, giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô, phiếu xuất xưởng, hay các tài liệu đánh giá chất lượng nhà xưởng,... đều là các giải pháp ngắn hạn.

Khi các quy trình phối hợp giữa nhà nhập khẩu và hãng xe nước ngoài được thống nhất, sẽ không có nhiều khó khăn để đưa ô tô về Việt Nam. Từ đó, xu hướng nhập khẩu xe nguyên chiếc về Việt Nam sẽ tiếp tục tăng cao, ông Đức nhận định.

{keywords}
Tới giữa năm 2018, giá xe nhập khẩu liệu có giảm?

Nhiều DN cũng đồng tình với nhận định này. Trong lễ giới thiệu thương hiệu ô tô BMW và MiNi mới đây tại Việt Nam, ông Paul de Courtois, Giám đốc điều hành tập đoàn BMW châu Á, cho biết, thời gian tới sẽ đáp ứng yêu cầu của Nghị định 116 về giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại cho các mẫu ô tô BMW và MiNi nhập khẩu.

Thông tin từ các DN cũng cho thấy, tại khu vực ASEAN, một số quốc gia xuất khẩu ô tô, cũng đang xem xét đề nghị về việc tiến hành thử nghiệm và cấp giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại cho xe tay lái thuận để xuất khẩu sang Việt Nam. Có thể phải sửa luật và phải tiến hành thử nghiệm, sẽ tốn thêm thời gian, để có được giấy chứng nhận này với các nhà nhập khẩu ô tô cũng không quá khó khăn. Một số DN dự báo, xe nhập khẩu có thể về Việt Nam vào thời điểm giữa năm 2018.

Liệu có hy vọng?

Với mức rẻ hơn từ 23-25% so với hiện nay thì một chiếc xe nhập có giá bán lẻ 1 tỷ đồng sẽ giảm hơn 200 triệu đồng. Cộng với thị hiếu người Việt vốn ưa chuộng sản phẩm có nguồn gốc nhập ngoại thì xe nhập sẽ rất có lợi thế.

Hiện tại, xe nhập giá rẻ chưa về Việt Nam, cho dù thuế nhập khẩu từ ASEAN đã giảm về 0%, là do vẫn còn vướng giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại, chưa xin được từ các cơ quan có thẩm quyền tại nước xuất khẩu.

Đến thời điểm này, thông tư hướng dẫn Nghị định 116 vẫn chưa được ban hành. Điều các DN quan tâm nhất chính là những hướng dẫn cụ thể về giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập, quy định tại thông tư này. Khi có hướng dẫn cụ thể các nhà nhập khẩu sẽ tiến hành xin cấp từ các cơ quan có thẩm quền tại nước xuất khẩu xe.

Tuy nhiên, xe nhập giá rẻ có tràn vào Việt Nam hay không còn tùy thuộc vào những yếu tố khác. Bộ Công Thương, trong phương hướng nhiệm vụ năm 2018, nêu rõ, sẽ có một số biện pháp để kiểm soát chặt lượng ô tô nhập khẩu và hỗ trợ cho sản xuất trong nước.

Biện pháp kiểm soát xe nhập khẩu được đề cập là tăng cường quản lý chặt chẽ giá trị tính thuế, xuất xứ xe ô tô nguyên chiếc nhập khẩu và chống gian lận thương mại. Tức là, chỉ những mẫu xe thực sự đạt tỷ lệ nội địa hóa nội khối 40% mới được hưởng ưu đãi thuế 0%. Bên cạnh đó, giá tính thuế nhập khẩu với nhiều mẫu xe có thể sẽ được điều chỉnh tăng, cùng các biện pháp chống gian lận như khai báo sai giá, khai báo giá nhập thấp hơn thực tế,...

Lâu dài hơn là Bộ Công Thương sẽ xây dựng các hàng rào kỹ thuật để quản lý chất lượng đối với xe ô tô nguyên chiếc nhập khẩu. Mới đây, Bộ KH-CN cùng với Bộ GTVT vừa có báo cáo Chính phủ về việc xây dựng hàng rào tiêu chuẩn đối với ô tô tại Việt Nam, dự kiến tổng cộng có 300 tiêu chuẩn, quy chuẩn. Đây là những hàng rào kỹ thuật dành cho ô tô nhập khẩu vào thời điểm thuế nhập ô tô từ ASEAN giảm xuống 0%.

{keywords}
Người tiêu dùng sẽ được mua xe trong nước giá rẻ?

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu xe con dưới 9 chỗ ngồi năm 2017 đạt gần 39.000 chiếc, giảm hơn 10.000 chiếc so với năm 2016; song giá trị nhập khẩu lại tăng lên, đạt 717 triệu USD. Tính bình quân, giá xe nhập khẩu trước thuế là 420 triệu đồng/chiếc, tăng hơn 100 triệu đồng so với giá năm 2016.

Số lượng giảm, trong khi giá tăng, được cho là do chính sách kiểm soát chặt chẽ hoạt động nhập khẩu ô tô vào Việt Nam. Nếu năm 2018, xe nhập khẩu bị kiểm soát chặt hơn nữa, dự báo giá xe khó giảm.

Giá xe trong nước sẽ giảm mạnh?

Bộ Công Thương cho biết, trong năm 2018 sẽ tính đến những giải pháp hỗ trợ cho sản xuất trong nước. Cụ thể là đề xuất xử lý các vấn đề về điều chỉnh thuế nhập khẩu linh kiện và phụ tùng, trên nguyên tắc thấp hơn mức thuế nhập khẩu ô tô thành phẩm, theo cam kết đã ký.

Hiện tại, với quy định mới, từ 1/1/2018, các DN sản xuất láp ráp ô tô có quy mô sản lượng lớn sẽ được giảm thuế nhập khẩu tất cả các linh kiện về mức 0%. Điều này, đã giúp cho các DN, giảm giá bán lẻ sản phẩm sản xuất lắp ráp từ 12-15%.

Nếu các DN sản xuất lắp ráp ô tô được hưởng thêm ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt mức 0% với phần linh kiện mua trong nước; các DN sản xuất linh kiện được giảm thuế nhập khẩu nguyên, vật liệu đầu vào xuống mức 0% thì giá thành xe sản xuất lắp ráp trong nước sẽ giảm thấp. Giá xe trong nước sẽ rẻ hơn xe nhập khẩu và người tiêu dùng được hưởng lợi.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính mới đây có ý kiến không đồng tình với đề xuất ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cho ô tô sản xuất lắp ráp trong nước, do lo ngại vi phạm cam kết trong WTO.

Mặc dù vậy, đề xuất này đã được đưa vào Dự thảo sửa đổi các luật thuế, sẽ trình Quốc hội xem xét thông qua trong năm 2018. Nếu được thông qua, từ 2019, xe trong nước sẽ được ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt và giá xe sẽ giảm mạnh so với hiện nay.

Trần Thủy