Tên miền là tài nguyên quốc gia nhưng với những lỗ hổng về pháp luật hiện hành, tài nguyên này đang bị một số cá nhân đầu cơ trục lợi


Hiện nay, tên miền Việt Nam (.vn) và cả tên miền quốc tế (.com) đang được cấp theo kiểu ai đăng ký trước thì được mà không giới hạn về số lượng. Thủ tục rất đơn giản, chỉ cần có CMND, hộ khẩu là được. Cơ quan cấp chứng nhận đăng ký tên miền (VNNIC) sau khi cấp cũng không cần quan tâm là tên miền đó được sử dụng như thế nào hay thậm chí có sử dụng hay không.

Quy định quá thoáng

Quy định quá thoáng như vậy đã dẫn đến tình trạng một số cá nhân đầu cơ tên miền để bán lại cho những cá nhân, doanh nghiệp (DN) mà vì lý do nào đó chưa kịp đăng ký tên miền.

Thông thường, các đối tượng này lựa chọn tên miền trùng với tên của những DN, tổ chức hay cá nhân đã nổi tiếng, có uy tín trên thị trường, trong xã hội. Sau khi đã đăng ký và được cấp tên miền, họ sẽ dùng nhiều “thủ thuật” lách luật để rao bán hoặc thậm chí gây sức ép rao bán cho DN với giá có khi rất cao (vì phí đăng ký một tên miền là miễn phí hoặc chỉ vài trăm ngàn đồng). Trên thực tế, có người đã đăng ký cả trăm, thậm chí cả ngàn tên miền.
Tài nguyên tên miền quốc gia có giới hạn, thậm chí còn ít hơn số sim điện thoại (vì thể hiện bằng chữ) và khả năng trùng lắp là khá cao. Câu hỏi mà ai cũng có thể trả lời là một cá nhân không thể có nhu cầu sử dụng nhiều tên miền. Thậm chí chỉ khoảng 10 tên miền đã là quá nhiều và ngoài khả năng đầu tư, xây dựng thành website (một cách nghiêm túc) của một cá nhân.

Chính vì vậy, việc dễ dãi cho đăng ký tên miền không giới hạn như hiện nay là lỗ hổng lớn dẫn đến việc tài nguyên này sẽ nhanh chóng cạn kiện và tiềm ẩn nhiều tranh chấp, phức tạp về sau.

Ông N.T.K sở hữu 2 tên miền là matbaogroup.vn và matbaogroup.com.vn

Tạo cơ hội trục lợi

Lấy ví dụ trường hợp gây ảnh hưởng đến thương hiệu của một DN làm đại lý đăng ký tên miền được VNNIC cấp phép là Công ty Mắt Bão. Cá nhân ông N.T.K đã đăng ký 2 tên miền là matbaogroup.vn và matbaogroup.com.vn. Sau đó, ông này cũng mở 2 website: www.matbaogroup.vn và www.matbaogroup.com.vn trên mạng internet.

Điều đáng nói là trên 2 website này, ông N.T.K đăng nội dung thông tin: MATBAO GROUP - Tập đoàn Tư vấn & Đầu tư tên miền Mắt Báo. Không chỉ vậy, ông này còn đăng logo của VNNIC, ICANN (Cơ quan Internet quản lý số liệu và tên miền được chuyển nhượng - Mỹ) và một số nhà đăng ký tên miền chính thức tại Việt Nam như Công ty PA Việt Nam… nhưng lại không có công ty… Mắt Bão.

Với cách thể hiện như vậy, người đọc sẽ “phải” hiểu rằng Tập đoàn Tư vấn & Đầu tư tên miền Mắt Báo (matbaogroup.vn) là một nhà đăng ký tên miền và có chức năng giống như công ty Mắt Bão. Thậm chí có thể cố tình gây nhầm lẫn cho người đọc đó chính là Công ty Mắt Bão!
Với biểu hiện như vậy, ông N.T.K có dấu hiệu kinh doanh trái phép vì những nội dung đăng tải trên 2 website nói trên không đúng sự thật. Bởi trên thực tế không có công ty/ tập đoàn nào có tên là “Tập đoàn Tư vấn và Đầu tư tên miền Mắt Báo” đã đăng ký và được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong lĩnh vực tên miền. Ông N.T.K. chỉ là một cá nhân và đăng ký 2 tên miền nói trên với tư cách cá nhân nhưng lại đăng thông tin quảng bá mình là “tập đoàn”.
Mặt khác, theo quy định, chỉ có các nhà đăng ký tên miền được VNNIC cấp phép và nằm trong danh sách chính thức của VNNIC mới được thực hiện chức năng tư vấn, đăng ký tên miền cho cá nhân và DN. Pháp luật cũng quy định tên miền là tài nguyên quốc gia, không được phép sang nhượng, mua bán. Như vậy, việc ông N.T.K quảng bá chức năng “đầu tư tên miền” là sai luật.

Không chỉ vậy, việc đưa thông tin sai, sử dụng logo không xin phép và gây nhầm lẫn của ông N.T.K còn làm ảnh hưởng đến uy tín, quyền lợi hợp pháp của một số công ty có liên quan.
Theo quy định tại điểm 3.2, khoản 3, mục II của Thông tư 09/2008/TT-TTTT thì tổ chức, cá nhân đăng ký sử dụng tên miền phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về mục đích sử dụng, bảo đảm việc đăng ký, sử dụng tên miền đúng quy định, không xâm phạm các quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân khác.
Việc ông N.T.K chỉ đăng các logo của VNNIC, ICANN, PA Việt Nam…, đồng thời đăng những thông tin về việc kinh doanh của mình trong khi thực chất không phải như vậy rõ ràng còn là hành động cố ý gây sự nhầm lẫn cho người đọc/khách hàng.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện ông N.T.K cũng đã đăng ký nhiều tên miền khá đình đám như: eurowindow, trungnguyen… Tên miền eurowindow được ông N.T.K tuyên bố sẽ tư vấn và “tặng” cho ai có nhu cầu với giá 50.000 USD. Điều đó còn có cách nói nào khác nếu không phải là mua bán tên miền trái phép!?

Cần hoàn thiện khung pháp lý

Hiện nay, các văn bản pháp luật liên quan đến việc đăng ký và sử dụng tên miền cần tiếp tục bổ sung và hoàn thiện theo hướng chống đầu cơ, trục lợi. Tên miền nói riêng và lĩnh vực internet nói chung là vấn đề mới, nên chắc chắn về mặt quy định, pháp lý, kể cả ở tầm quốc tế, là chưa đầy đủ và hoàn thiện. Tuy nhiên, việc phát sinh ngày càng nhiều tranh chấp, các giao dịch đăng ký, mua bán, chuyển nhượng tên miền “ngầm” cho thấy đây là một lĩnh vực cần được quản lý chặt chẽ và rõ ràng.

Có lẽ cũng cần xem xét đến khung pháp lý quy định về việc chuyển nhượng, mua bán tên miền, vì đây là một nhu cầu có thật và không thể né tránh.

(Theo NLĐ)