Sự nghiệp và số phận các sếp lớn trong vụ Bầu Kiên

TAND TP.HN vừa ra quyết định trả lại hồ sơ vụ bầu Kiên để điều tra bổ sung nhằm làm rõ trách nhiệm của một số cá nhân liên quan. Như vậy, số phận cuối cùng của các "sếp lớn" ACB sẽ đi đâu về đâu vẫn còn là một dấu hỏi lớn?

Ngày 12/12/2013 VKSND Tối cao đã ban hành cáo trạng vụ “đại án kinh tế” xảy ra tại Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (Ngân hàng ACB) và một số doanh nghiệp, truy tố 7 bị can với 4 tội danh.

Đồng thời, VKS cũng ra quyết định đình chỉ vụ án đối với ông Phạm Trung Cang, người đã bị khởi tố trước đó (ngày 18/9/2012) về hành vi “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” cùng các ông Trần Xuân Giá, Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang.

Ngày 3/1, TAND TP. HN ra quyết định số 02/HSST-QĐ trả lại hồ sơ vụ án gây thiệt hại kinh tế lớn xảy ra tại Ngân hàng ACB do bầu Kiên “cầm đầu” để tiến hành điều tra bổ sung nhằm làm rõ trách nhiệm của một số cá nhân liên quan.

Tại Quyết đinh này, TAND TP.HN đã đưa ra yêu cầu làm rõ vai trò đồng phạm của ông Phạm Trung Cang và Huỳnh Quang Tuấn. Theo đó, ông Phạm Trung Cang và ông Huỳnh Quang Tuấn đã có dấu hiệu đồng phạm về tội “Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” căn cứ theo Điều 165 BLHS.

Ngoài ra, TAND TP.HN cũng đề nghị VKSND Tối cao xác định lại vai trò, mức độ của Trần Xuân Giá, Phạm Trung Cang, Trịnh Kim Quang và Lý Xuân Hải vì có dấu hiệu đồng phạm với Lê Vũ Kỳ, Nguyễn Đức Kiên ở hành vi đầu tư cổ phiếu.

Được biết trước đó, liên quan vụ án “đại án” ngành Ngân hàng xảy ra ở ACB, VKSND Tối cao đã ra quyết định truy tố 7 bị can là các cán bộ ngân hàng ACB. Được biết, với các thủ đoạn của mình, nhóm bị can này đã gây ra số tiền thiệt hại lên đến hơn 1.695 tỷ đồng.

Cụ thể, ông Nguyễn Đức Kiên (nguyên PCT HĐQT, PCT Hội đồng sáng lập Ngân hàng ACB) bị truy tố về bốn tội danh "Kinh doanh trái phép," "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng," "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "Trốn thuế."

Các bị can Trần Xuân Giá (nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng ACB), Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang (đều nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng ACB), Lý Xuân Hải (nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB) bị truy tố về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng."

Nguyễn Đức Kiên ("bầu" Kiên)

Sinh năm 1964 và lớn lên tại Gia Lâm, Hà Nội, ông Nguyễn Đức Kiên là nhân vật nổi tiếng từng giữ chức Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Á Châu (ACB) và cương vị lãnh đạo của cả chục tổ chức tài chính, doanh nghiệp khác.

Năm 1980, ông Kiên thi đậu vào Đại học Kỹ thuật Quân sự (nay là Học viện Kỹ thuật Quân sự), khóa 15 đạt kết quả xuất sắc và sau đó được chọn đi du học tại Trường kỹ thuật quân sự Zalka Maté, ngành thông tin liên lạc quân sự cho tới năm 1985. Về nước, ông Kiên về làm... cán bộ Tổng công ty Dệt May Việt Nam.

Năm 1994, cùng các ông Trần Mộng Hùng, Phạm Trung Cang, Trịnh Kim Quang xây dựng Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB), sau đó là Phó chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) trước khi chuyển thành Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập ACB.

Đến trước khi thôi làm thành viên HĐQT của ACB, vợ chồng Nguyễn Đức Kiên và ba em của ông nắm giữ 9,71% cổ phần của ACB. Trong đó, ông Kiên nắm giữ 3,75% và bà Đặng Ngọc Lan – vợ ông Kiên nắm giữ 4,11%.

Ngoài ra, ông Kiên còn có cổ phần trong các ngân hàng lớn khác như Eximbank, Kiên Long, Vietbank, Đại Á, Techcombank.

Bên cạnh lĩnh vực ngân hàng và bóng đá, bầu Kiên còn đầu tư vào rất nhiều lĩnh vực khác như du lịch, may mặc… Ông đã từng là Chủ tịch của Liên doanh dầu nhờn Caltex và Phó Chủ tịch của Liên doanh KFC Việt Nam. Trong lĩnh vực du lịch, Nguyễn Đức Kiên Kiên có “ghế” trong hội đồng quản trị của CTCP Dịch vụ Du lịch Chợ Lớn (cùng với ông Phạm Trung Cang) và CTCP Du lịch Thiên Minh. Công ty Thiên Minh đầu năm nay được biết đến nhiều với thương vụ chi 45 triệu USD mua lại chuỗi khách sạn Victoria.

Theo báo cáo thường niên năm 2010 của ACB thì hiện nay ông Kiên là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc CTCP Tập đoàn tài chính Á Châu. Công ty này thành lập năm 2009, có trụ sở chính tại số 57B Phan Chu Trinh, phường Phan Chu Trinh – Hoàn Kiếm – Hà Nội.

Giai đoạn cuối năm 2011, ông Nguyễn Đức Kiên có hàng loạt những phát biểu, hành động gây cách mạng cho bóng đá Việt Nam. Ông là người khởi xướng sự thành lập của Công ty Cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam.

Trước khi bị bắt để điều tra về vụ bê bối tại Ngân hàng ACB, ông là chủ tịch câu lạc bộ bóng đá Hà Nội ACB.

Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, bị can Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên) bị truy tố 4 tội danh kinh doanh trái phép, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, lừa đảo chiếm đoạt tài sản và trốn thuế.

Phạm Trung Cang

Ông Phạm Trung Cang sinh năm 1954 tại Long An, có bằng cử nhân Kinh tế thương nghiệp. Vào cuối những năm 1970, ông Cang bắt đầu kinh doanh ngành nhựa.

Từ năm 1978 đến năm 1992, ông Phạm Trung Cang giữ chức Giám đốc công ty TNHH Nhựa Đại Hưng. Đến năm 1993, ông được bầu vào ban lãnh đạo ngân hàng ACB và trở thành Chủ tịch HĐQT đầu tiên của ngân hàng này.

Trong 5 năm từ năm 1994 đến năm 1998, đảm nhận vai trò là Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB. Từ năm 1999 đến năm 2001, là Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc ngân hàng Á Châu ACB.

Từ năm 2002 - 2010: nắm nhiều vị trí quan trọng như Phó Chủ tịch HĐQT ngân hàng Á Châu, Chủ tịch Hội đồng Tín dụng, thành viên Thường trực Hội đồng quản trị.

Cuối năm 2010, ông Cang xin từ nhiệm chức danh thành viên hội đồng quản trị để nắm ghế tại ngân hàng Eximbank và ACB đã thông qua việc miễn nhiệm vào ngày 26/4/2011.

Ngày 3/1/2013, TAND TP.HN ra quyết định trả hồ sơ vụ Bầu Kiên để điều tra bổ sung làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan. Trong đó, có ông Phạm Trung Cang.

Cụ thể, Tòa xác định ông Cang đã vi phạm Quyết định 16/2008/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước về cơ chế điều hành lãi suất và Luật các Tổ chức tín dụng. Theo quan điểm của Tòa, ông Phạm Trung Cang và ông Huỳnh Quang Tuấn đã có dấu hiệu đồng phạm về tội “Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” căn cứ theo Điều 165 BLHS.

Được biết trước đó, vào ngày 20/9/2012, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (gọi tắt là Cục Cảnh sát kinh tế, mật hiệu C46 - Tổng cục VI - Bộ Công an) đã có văn bản đề nghị Cục Quản lý xuất nhập cảnh (A72) Bộ Công an thực hiện lệnh cấm xuất cảnh đối với ông Phạm Trung Cang – người đang có quyết định khởi tố bị cáo về tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Tuy nhiên, ngày 7/10/2013, lệnh cấm xuất cảnh đối với ông Cang được hủy bỏ. Ngày 12/12/2013, Viện KSND tối cao đã có quyết định đình chỉ vụ án đối với bị can Phạm Trung Cang. Và sau đó, vào ngày 24/12/2013, ông Cang đã xuất cảnh rời khỏi Việt Nam qua cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (TP.HCM) và cho đến thời điểm này vẫn chưa có mặt tại Việt Nam.

Huỳnh Quang Tuấn

Ông Huỳnh Quang Tuấn sinh năm 1958 tại Hà Nội với trình độ chuyên môn Đại học Kinh tế Quốc dân Kiev, Ukraina và Đại học Tài chính Leningrad.

Từ năm 1980 đến tháng 3/1983, ông Tuấn tham gia phục vụ tại ngũ trong QĐNDVN, đơn vị X56, Bộ tham mưu, Bộ Tư lệnh Hải quân.

Sau đó, từ 1983 đến năm 1985, ông trở thành nhân viên Ủy ban Vật giá Nhà nước. Trong nhiệm kì 1985 - 1988, đảm nhận chức vụ Phó phòng Phòng Giá Ngoại thương Ủy ban Vật giá Nhà nước. Trong 2 năm 1988 - 1989, giữ chức Trưởng ban lý luận Viện khoa học giá cả - Ủy ban Vật giá Nhà nước.

Từ 1989 - 1994, ông Huỳnh Quang Tuấn được biết đến với vai trò là Giám đốc chi nhánh kiêm Trưởng đại diện Công ty liên doanh Genpacific tại Matxcova (Liên xô cũ).

Năm 1994 bắt đầu "đầu quân" về ACB và giữ chức Phó Tổng giám đốc Ngân hàng này.

Từ năm 1997 – Tháng 1/2008, tham gia hoạt động với vai trò Phó Tổng giám đốc ACB, Giám đốc chi nhánh Hà Nội. Đến tháng 02/2008, trở thành Phó Tổng giám đốc ACB. Và trong suốt thời gian từ tháng 03/2008 đến tháng 1/2014 là thành viên HĐQT Ngân hàng ACB.

Tính đến ngày 30/6/2013, số cổ phần ACB mà ông Huỳnh Quang Tuấn nắm giữ là 473,964 cp (0.05%).

Được biết, theo hồ sơ vụ án liên quan đến bầu Kiên - ông Nguyễn Đức Kiên, ông Huỳnh Quang Tuấn là phó tổng giám đốc ACB phụ trách miền Bắc, được HĐQT ACB bổ sung vào thành viên thường trực HĐQT thay ông Phạm Trung Cang. Theo đó, ông Huỳnh Quang Tuấn đã ký biên bản họp thường trực HĐQT ngày 7/6/2011 với nội dung thường trực HĐQT ACB ra chủ trương ủy thác cho nhân viên mang tiền gửi vào các tổ chức tín dụng.

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với ông Huỳnh Quang Tuấn về hành vi “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Đồng thời, Viện KSND tối cao đã quyết định phục hồi điều tra đối với ông Phạm Trung Cang, nguyên phó chủ tịch HĐQT ACB.

Trịnh Kim Quang

Là một trong những nhân vật gắn bó với ACB từ những ngày đầu tiên, ông Trịnh Kim Quang đã đồng hành cùng ngân hàng này gần 20 năm.

Ông Trịnh Kim Quang sinh năm 1954 tại Sóc Trăng, hiện đang cư trú ở Quận 3, TP. Hồ Chí Minh. Tốt nghiệp cử nhân tại trường Đại học Kinh tế Tp Hồ Chí Minh vào năm 1978, sau đó, ông Quang đã được nhà trường giữ lại làm giảng viên trong vòng 10 năm (1978 - 1988).

Từ năm 1989 - 1991, ông Quang chuyển sang công tác tại Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn SJC. Từ năm 1991 - 1993, ông Quang đảm nhiệm chức vụ Tổng giám đốc Công ty cổ phần Việt Thương.

Ông Quang gia nhập đội ngũ lãnh đạo ACB từ năm 1993 và đảm nhiệm chức Phó tổng giám đốc cho tới năm 1998. Sau 5 năm tại vị trên ghế Phó tổng giám đốc, giai đoạn từ năm 1998-2007, ông là Tổng giám đốc và Chủ tịch HĐQT Công ty chứng khoán ACB (ACBS).

Từ năm 2008 đến năm 2009, ông Quang đảm nhiệm vai trò Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Quản lý Quỹ ACB (ACBC).

Ông Quang từng nằm trong danh sách Thành viên Hội đồng sáng lập. Đồng thời, ông cũng đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng khác như: Phó chủ tịch HĐQT (Từ năm 1998 đến ngày 18 tháng 09 năm 2012), Phó chủ nhiệm thường trực Ủy ban Tín dụng, Thành viên Ủy ban nhân sự và Thành viên Hội đồng đầu tư.

Ngày 19/9, ông Trịnh Kim Quang cùng các ông Trần Xuân Giá và Lê Vũ Kỳ đã có đơn xin từ nhiệm các chức vụ trong HĐQT của ACB với "lý do cá nhân".

Sau đó 3 ngày, ngày 24/9, ông Trịnh Kim Quang cũng thôi giữ chức vụ thành viên Hội đồng thành viên Công ty Chứng khoán ACB.

Thông tin từ Công ty TNHH MTV Quản lý quỹ ACB (ACBC) cho biết, theo quyết định của Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Chứng khoán ACB, từ ngày 25/9 ông Trịnh Kim Quang bị miễn nhiệm chức danh Phó Chủ tịch HĐTV ACBC.

Trước khi từ nhiệm, ông Trịnh Kim Quang sở hữu 670.088 cổ phiếu ACB, tương đương 0,07% vốn điều lệ ngân hàng này. Tính theo giá cổ phiếu ACB vào ngày 20/9, sở hữu của ông Quang tương đương 10 tỷ đồng.

Trần Xuân Giá

Ông Trần Xuân Giá - cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị của ACB được đánh giá là một trong những nhân vật có nhiều đóng góp to lớn vào công cuộc đổi mới, hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta.

 
Đặc biệt, ông được biết tới là người đã tham gia xây dựng và triển khai luật Doanh nghiệp - văn bản được xem là quan trọng nhất đối với lịch sử phát triển kinh tế Việt Nam trong hơn một thập kỷ qua.

Ông Trần Xuân Giá, SN 1939 tại Thừa Thiên Huế, tốt nghiệp cử nhân kinh tế, có bằng Tiến sỹ kinh tế tại Liên Xô cũ.

Năm 1966, là giảng viên tại Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội. Đến năm 1981, ông làm Phó chủ nhiệm Ủy ban Vật giá Nhà nước.

Từ 1989, được biết đến với vai trò là Chủ nhiệm Văn phòng Hội đồng Bộ trưởng (nay là Văn phòng Chính phủ). Đến năm 1992, trở thành Phó chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước (nay là Bộ KH-ĐT).

Từ tháng 11/1996 – 8/ 2002, ông Giá giữ chức Bộ trưởng Bộ Kế hoạc & Đầu tư.

Năm 2003, ông làm Trưởng Ban Nghiên cứu của Thủ tướng về đổi mới chính sách kinh tế - xã hội và hành chính. Trên cương vị này, ông cũng có nhiều đóng góp quan trọng trong việc xây dựng, ban hành các chính sách kinh tế và điều hành trực tiếp nền kinh tế có tốc độ thu hút đầu tư nước ngoài hàng đầu thế giới lúc ấy...

Sau khi nghỉ hưu, từ tháng 11/2006, ông làm cố vấn HĐQT Ngân hàng ACB. Từ tháng 3-2008, nhờ sự am hiểu sâu sắc trong lĩnh vực kinh tế, ông Trần Xuân Giá trở thành Chủ tịch Hội đồng Quản trị của ACB. Trên cương vị này, ông từng khẳng định với ACB là mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp phải theo luật chứ không được theo bất cứ một mối quan hệ nào.

Đến ngày 27/9/2012, Cơ quan cảnh sát điều tra cho biết đã ra quyết định khởi tố ông Trần Xuân Giá về tội Cố ý làm trái quy định của nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng.

Lê Vũ Kỳ

Ông Lê Vũ Kỳ sinh năm 1956 tại Hà Nội. Hiện đang sinh sống tại Quận Ba Đình, Hà Nội. Ông Kỳ từng là Tiến sỹ Toán – Lý của Đại học Tổng hợp Matxcova.

Năm 1984 – 1988, ông làm việc tại Nhà máy Z81 (Bộ Quốc Phòng). Từ năm 1987 đến năm 1988 là cán bộ Viện Năng lượng nguyên tử Quốc gia.

Trong 4 năm từ năm 1989 đến năm 1992 , ông giữ chức Quyền Tổng Giám đốc Công ty Phát triển Đầu tư Công nghệ FPT.

Từ năm 1992 đến năm 1993, trở thành cán bộ Tổng Công ty Dệt-May Việt Nam. Trong thời gian từ năm 1993 đến năm 1996, ông Kỳ nắm Quyền Tổng Giám đốc xí nghiệp liên doanh Việt Nga thuộc Tổng Công ty Dệt-May Việt Nam.

Đến năm 1996 - 1997, ông Lê Vũ Kỳ chuyển sang công tác tại Công ty CP SX_ XNK Thiên Nam và giữ Quyền Tổng Giám đốc ở công ty này.

Trong suốt những năm từ 1997 đến 2008, ông Kỳ được biết đến với tư cách là Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Á Châu ACB.

Từ năm 2008 đến ngày 18/09/2012, nắm giữ chức vụ Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu ACB. Ông được bầu giữ Chủ tịch Hội đồng thành viên từ tháng 8/2009, thay thế ông Kiều Hữu Dũng.

Hiện ông Kỳ sở hữu 1.130.590 cổ phiếu ACB (0,12%), tính theo giá cổ phiếu ACB ngày 20/9 tương đương hơn 17 tỷ đồng. Con gái ông Kỳ là bà Lê Nguyệt Ánh sở hữu 1.999.455 cổ phiếu ACB, tương đương gần 31 tỷ đồng.

TAND TP.HN đã trả lại hồ sơ vụ án gây thiệt hại nghiêm trọng ở Ngân hàng ACB để tiến hành điều tra bổ sung. Như vậy, vụ bầu Kiên chưa biết sẽ khép lại như thế nào, số phận của từng cựu lãnh đạo Ngân hàng ACB chưa biết sẽ đi đâu về đâu.

Theo ĐSPL