Đây là kết quả đạt được trong chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2010, với những thành tựu nổi bật về chính sách thuế và quản lý thuế.

Tăng thu từ thuế, phí đạt 19,6%/năm

Thực hiện chiến lược, hệ thống chính sách thuế được sửa đổi, bổ sung đã góp phần đảm bảo cho nền kinh tế tăng trưởng khá, bình quân 7% năm. Quy mô thu ngân sách nhà nước (NSNN) giai đoạn 2006 - 2010 tăng gấp 2 lần so với giai đoạn 2001 - 2005.

Tỷ lệ động viên thu ngân NSNN bình quân đạt 23% GDP (không bao gồm yếu tố tăng giá, do giá dầu thô ở mức cao và thu từ đất đai) so với mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ X đặt ra là 21 - 22% GDP, trong đó động viên từ thuế và phí vào ngân sách nhà nước bình quân đạt 22% GDP so với mục tiêu Chiến lược cải cách hệ thống đến năm 2010 đặt ra là 20 - 21% GDP.

Tốc độ tăng thu từ thuế, phí và lệ phí vào NSNN bình quân hàng năm đạt 19,6%. Cơ cấu thu NSNN được cải thiện theo chiều hướng tích cực đảm bảo tính ổn định, bền vững, nguồn thu từ sản xuất kinh doanh trong nước tăng dần qua các năm và ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong tổng thu NSNN, năm 2006 tỷ trọng thu nội địa (không kể thu từ dầu thô) trong tổng thu NSNN là 52% thì đến năm 2010 đã tăng lên 63,4%.


Có thể thấy rằng, sau 5 năm thực hiện, hệ thống chính sách thuế đã được xây dựng đổng bộ có cơ cấu hợp lý bao quát hầu hết các nguồn thu, thực sự trở thành công cụ quan trọng của Đảng và Nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế theo hướng khuyến khích đầu tư, khuyến khích xuất khẩu, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển sản xuất kinh doanh và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế.

Hiện đại hóa công tác quản lý thuế

Công tác quản lý thuế đã được hiện đại hoá toàn diện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả, giảm thiểu tối đa thất thu thuế, thu đúng, thu đủ và kịp thời các khoản thu vào NSNN.

Đồng thời, NSNN đã kiểm soát được các hoạt động sản xuất kinh doanh, thúc đẩy đầu tư, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng. Ý thức chấp hành pháp luật của người nộp thuế cũng được nâng cao hơn qua thực hiện cơ chế cơ sở sản xuất kinh doanh tự tính, tự khai, tự nộp thuế và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Thông qua thực hiện 10 chương trình cải cách và hiện đại hoá, công tác thuế đã tạo thuận lợi hơn cho cơ quan thuế trong thực thi nhiệm vụ và người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế, đặc biệt trong xây dựng thể chế và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính thuế.

Công nghệ thông tin chưa bắt kịp đổi mới

Bên cạnh những thành tựu, việc thực hiện chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2010 vẫn còn một số tồn tại như quản lý thuế hiệu quả chưa cao, chi phí tuân thủ pháp luật của người nộp thuế còn lớn so với khu vực và các nước trung bình tiên tiến trên thế giới.

Một số hạn chế khác như chưa có sự kết hợp quản lý thu thuế với quản lý thu các loại bảo hiểm; hạn chế về công tác tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế, công tác thanh tra…

Hệ thống công nghệ thông tin vẫn chưa đáp ứng kịp tốc độ đổi mới nhanh chóng của yêu cầu cải cách, hiện đại hóa quản lý thuế và những thay đổi trong hệ thống tổ chức bộ máy của ngành Thuế, mức độ tích hợp và tự động hóa của hệ thống ứng dụng chưa cao.

Bùi Văn Nam

Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế