Những công xưởng đìu hiu, những con tàu gỉ sét, thủy thủ trên các tàu đang vật vạ ở nước ngoài kêu cứu.


Thiếu việc, chờ lương

Nhiều người lao động sau gần trọn đời gắn bó với nghề, với nhà máy cũng đành dứt áo ra đi tìm việc làm mới

Bình minh vừa ló dạng, hàng ngàn công nhân từ các nơi đổ về Nhà máy Nhiệt điện ở xã Tam Hưng, Thủy Nguyên - TP Hải Phòng để bắt đầu công việc của một ngày mới. Nhưng cách đó không xa, các đơn vị thành viên lớn thuộc Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy (CNTT) Việt Nam (Vinashin) như Nam Triệu, Phà Rừng… lại đìu hiu, không nhiều tiếng búa, hoạt động sản xuất chỉ diễn ra ở một số khu vực.

Cắt giảm lao động, thu nhập

Đến thời điểm này, các doanh nghiệp (DN) đóng tàu vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc thanh toán nợ cũ, thiếu vốn, thiếu vật tư, thiết bị phục vụ sản xuất, chỉ trả lương cho công nhân ở mức tối thiểu và vẫn còn nợ nhiều tháng trước. Riêng Tổng Công ty CNTT Nam Triệu do ít có hợp đồng đóng tàu mới nên lao động tiếp tục giảm. Lúc “hoàng kim”, Tổng Công ty CNTT Nam Triệu có hơn 7.000 lao động, nay chỉ còn 3.800. Một phần do lao động xin nghỉ tự túc không lương, một phần xin chuyển sang các DN khác ngoài ngành đóng tàu.

Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty CNTT Nam Triệu Phùng Văn Khôi buồn bã: “Lúc khó khăn thì lao động bỏ DN, nay chúng tôi tập trung cao độ cho con tàu 56.000 tấn thì thiếu người làm. Vài tuần nay, chúng tôi phải bố trí làm cả 3 ca. Hy vọng sang năm 2013 dễ thở hơn với chương trình đóng mới 20 tàu biển cho Vinalines đã được ký kết”.

Tương tự, Tổng Công ty CNTT Bạch Đằng đã từng bước sắp xếp lại lao động, giảm từ hơn 3.000 người xuống còn 2.457. Trong quý I/2012, đơn vị tập trung hoàn tất các tàu 17.500 tấn số 1, tàu chở xi măng 14.600 tấn cho Công ty Xi măng Nghi Sơn, tàu chở container 17.500 TEU... nên vẫn duy trì đủ việc làm cho lao động. Tuy nhiên, từ quý II trở đi, tình trạng thiếu việc đã diễn ra. Hiện 50% số lao động của Tổng Công ty CNTT Bạch Đằng phải nghỉ việc. Trong đó, lao động gián tiếp của nhiều phòng ban cũng phải nghỉ luân phiên.


Công ty CNTT Phà Rừng có 3.000 lao động và phải sắp xếp cho gần 200 lao động nghỉ hẳn để đi tìm việc làm nơi khác, 600 lao động nghỉ tự túc trong thời gian từ 6-12 tháng do thiếu việc làm. Trong đó có nhiều người đã gắn bó gần trọn đời với nghề, với nhà máy.

Nợ đầm đìa

Ở Tổng Công ty CNTT Nam Triệu, lương bình quân của người lao động hiện chỉ ở mức 3-4 triệu đồng/tháng; những người phải nghỉ luân phiên thì lương chỉ từ 1-2 triệu đồng/tháng mà DN cũng chỉ mới thanh toán được lương hết tháng 2, còn từ tháng 3 đến nay mới chỉ cho tạm ứng từ 50%-60%. Tương tự, tại Tổng Công ty CNTT Bạch Đằng, từ quý II trở lại đây cũng mới chỉ tạm ứng cho người lao động đi làm được khoảng 50% tiền lương (2 triệu đồng/tháng). Ở Tổng Công ty CNTT Phà Rừng, mức lương của người lao động tuy có khá hơn (bình quân 3,8 triệu đồng/tháng) trong 6 tháng đầu năm nhưng cũng giảm nhiều so với trước đây.

Theo BHXH TP Hải Phòng thì đến tháng 11, riêng Tập đoàn Vinashin đóng trên địa bàn nợ BHXH khoảng 169 tỉ đồng. Trong đó, Tổng Công ty CNTT Nam Triệu là gần 70 tỉ đồng, các đơn vị khác cũng đều nợ từ 10 tỉ đồng trở lên... nên việc giải quyết chế độ nghỉ hưu, mất sức, ốm đau, thai sản, chuyển công tác sang đơn vị khác gặp rất nhiều khó khăn.

Có hợp đồng nhưng thiếu nhân công

Tập đoàn Vinashin vẫn đang đẩy mạnh tiếp thị, tìm thêm thị trường các nước Mỹ La tinh và Caribe... nhưng khi ký được hợp đồng đóng tàu mới rồi lại lo không có người làm để đáp ứng tiến độ hợp đồng với chủ tàu. Khi có việc thì DN lại phải huy động lao động cho các hợp đồng lớn. Các thủ tục liên quan đến quyền lợi của người lao động và trách nhiệm của DN phải làm lại từ đầu, rất mất thời gian.  

(Theo NLĐ)