Trong khi chính quyền Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe có những động thái mềm mỏng về ngoại giao, kêu gọi đối thoại thì Trung Quốc dường như chưa muốn tiến hành đàm phán một cách đơn giản với Tokyo. 

TIN BÀI LIÊN QUAN

{keywords}
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Ảnh: Reuters

Mới đây, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã lần nữa kêu gọi một cuộc hội đàm song phương với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Tờ Nikkei của Nhật hôm qua cho biết, hai chính phủ đang tìm cách thu xếp một hội nghị bên lề hội thảo Vành đai Thái Bình Dương ở Bắc Kinh vào tháng 11 tới.

Phản ứng trước thông tin này, Trung Quốc lại tỏ thái độ không vội vàng, đồng thời liệt kê ra một loạt khúc mắc trong quan hệ hai nước vốn được coi là ‘gai góc’. Trước đó, khi Tokyo đề xuất một cuộc gặp như vậy, Bắc Kinh đã thẳng thừng bác bỏ.  

Tờ Tân Hoa Xã của Trung Quốc có đăng bài viết thể hiện quan điểm, rằng ‘việc đôi bên có thể sử dụng diễn đàn (APEC) để cải thiện các quan hệ xấu đi hay không vẫn còn chưa rõ ràng’.  

Lý do mà Trung Quốc đưa ra là Tokyo đã mua ‘trái phép’ các đảo ở quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, hoặc là việc Thủ tướng Abe tới thăm ngôi đền chiến tranh Yasukuni.  

Bắc Kinh cho rằng, dù kết quả cuộc gặp này có thành công chăng nữa thi trách nhiệm vẫn đặt nặng trên vai ông Abe. Trung Quốc cho rằng Nhật Bản sẽ phải có các ‘biện phép theo hướng cải thiện quan hệ cụ thể chứ không chỉ là lời nói suông, và giải quyết các vấn đề gai góc một cách thẳng thắn và chân thành’.

 Tân Hoa Xã dẫn lời nhà bình luận chính trị Philip McNeil thể hiện sự hồ nghi của Bắc Kinh với Tokyo.  

“Ông Abe luôn nói rằng ông muốn tái thiết quan hệ với Trung Quốc và tiến hành đối thoại cấp hội nghị, nhưng những hành động của ông vẫn liên tục nói lên một câu chuyện khác hẳn” – McNeil nói.  

Reuters dẫn nguồn từ Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết, hiện nay, Tokyo nhận thấy môi trường an ninh quanh mình đang ngày càng xấu đi, chẳng hạn như việc Triều Tiên thúc đẩy phát triển tên lửa, Nga và Trung Quốc tăng cường hoạt động quân sự trong khu vực.  

Trong sách trắng Bộ Quốc phòng Nhật vừa công bố có đoạn: “Cùng với một xu hướng theo hướng tăng cường và hiện đại hóa vũ trang, và các hoạt động quân sự bùng nổ từ các quốc gia láng giềng đang ngày càng chiếm ưu thế, các thách thức an ninh và nhân tố bất ổn trong khu vực đối với Nhật Bản và phần còn lại của châu Á – Thái Bình Dương đang trở nên nghiêm trọng hơn”. 

Cuốn sách trắng hàng năm này được soạn thảo trong bối cảnh Triều Tiên liên tiếp tiến hành thử tên lửa đạn đạo, đi ngược lại lệnh cấm của Liên Hợp Quốc, và rất nhiều lần Tokyo phải điều chiến đấu cơ lên trời để chặn máy bay của Trung Quốc và Nga bay gần không phận Nhật.  

Theo Nhật Bản, ngân sách quốc phòng của Trung Quốc đã tăng gấp 4 lần trong vòng thập kỷ qua, lên mức 808 tỉ Nhân dân tệ (tương đương 131 tỉ USD). Trong khi cùng thời gian đó, ngân sách của Nhật chỉ ở mức 47 tỉ USD. 

Lê Thu