Triều Tiên có thể đã dừng hoạt động của một lò phản ứng dùng để chế plutonium cho làm bom mà nước này mới tái khởi động, để nâng cấp hoặc tiếp thêm nhiên liệu.

Một viện an ninh của Mỹ cho biết thông tin trên, dựa vào hình ảnh vệ tinh thu thập được, Reuters cho biết.

Triều Tiên hồi tháng 4/2013 tuyên bố, sẽ tái khởi động lò phản ứng nghiên cứu 5 megawatt cũ kỹ tại khu liên hợp hạt nhân Yongbyon trong khi tìm kiếm một khả năng đánh chặn.

Quốc gia Đông Á bị cô lập này, đã rút khỏi Hiệp ước không phổ biến hạt nhân cách đây hai thập niên, tuyên bố, chương trình vũ khí hạt nhân của họ như một cây kiếm báu nhằm chống lại những hành động của Mỹ mà nước này coi là thù địch.

{keywords} 

Hôm 2/10, So Se Pyong, đại sứ Triều Tiên tại LHQ ở Geneva tuyên bố, Bình Nhưỡng sẵn sàng nối lại cái gọi là đàm phán 6 bên và không định thử hạt nhân hay tên lửa. Đáp lại, Mỹ nói Bình Nhưỡng phải có những động thái có ý nghĩa trước, theo hướng phân quyền và kiềm chế các hành động gây hấn.

Đầu tháng trước, cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) cho biết trong báo cáo thường niên về Triều Tiên rằng, qua ảnh vệ tinh, cơ quan này thấy hơi nước và nước bốc lên - dấu hiệu của lò phản ứng ở Yongbyon có thể tái khởi động.

Cùng quan điểm như trên, Viện Khoa học và An ninh quốc tế (ISIS) đóng tại Washington cho rằng ảnh vệ tinh thu thập được từ 9/2013 tới tháng 6/2014 cho thấy, lò phản ứng đã hoạt động. "Đánh giá này dựa trên sự hiện diện của hơi nước bốc lên từ tòa nhà có turbine của lò phản ứng hoặc nước thải ra sông thông qua một ống dẫn chôn ở phía đông lò phản ứng"

Tuy nhiên, hình ảnh vào cuối tháng 8 và cuối tháng 9 cho thấy, cả hai dấu hiệu trên đã biến mất, ISIS cho biết trên website của mình. "Vì lý do đó, ISIS cho rằng có khả năng lò phản ứng đã dừng hoạt động một phần hoặc toàn bộ".

Triều Tiên có thể tiến hành nạp nhiên liệu một phần cho lõi lò phản ứng hoặc ngắt toàn bộ để bảo trì và sửa chữa.

Về mặt kỹ thuật, lò phản ứng Yongbyon đã ngừng hoạt động nhiều năm. Triều Tiên đã phá hủy tháp làm lạnh của vào năm 2008 như một biện pháp xây dựng lòng tin khi thương thuyết với Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ, Nhật và Nga.

Lúc Triều Tiên tuyên bố kế hoạch khôi phục lò phản ứng, các chuyên gia cho biết, sẽ mất nửa năm để vận hành nếu không bị hư tổn nghiêm trọng do sao lãng.

  • Hoài Linh