Cai trị một trong những quốc gia bảo thủ nhất trái đất, Quốc vương Ả rập Xê út Abdullah luôn phải vững bước trên một con đường hẹp, giữa việc duy trì quan hệ với phương Tây với xoa dịu dư luận trong nước.


{keywords}

Theo BBC, được nuôi dậy theo quan điểm Hồi giáo truyền thống song vị vua này vẫn được coi là một nhà cải cách và ông đã trở thành người ủng hộ mạnh mẽ cho hòa bình ở Trung Đông.

Abdullah bin Abdul Aziz Al Saud được cho là chào đời vào tháng 8/1924 tại Riyadh, dù có nhiều thông tin khác biệt nhau về ngày sinh thật sự của ông.

Ông là người thứ 13 trong số 37 con trai của Quốc vương Abdul Aziz Al-Saud - người sáng lập ra Ả rập Xê út hiện đại ngày nay và là người đã đặt tên mình cho vương quốc mới.

Chống phương Tây

Mẹ của Abdullah, là người vợ thứ 8 trong số 16 bà vợ của Quốc vương Abdul Aziz Al-Saud, là người gốc Bedouin. Trong suốt thời thơ ấu, Abudullah sống theo đúng kiểu truyền thống tại sa mạc và được nuôi dậy theo quan điểm truyền thống của vua cha, được các học giả Hồi giáo dạy về khoa học, văn học, tôn giáo.

Năm 1962, ông Abdullah được bổ nhiệm làm chỉ huy lực lượng Vệ binh quốc gia Ả rập Xê út, giữ trọng trách bảo vệ hoàng gia. Dưới sự lãnh đạo của Abdullah, lực lượng vệ binh đã tăng nhanh về số lượng và được trang bị những vũ khí hiện đại nhất.

Tháng 3/1975, nhà cầm quyền của Ả rập Xê út bị ám sát và người kế nhiệm là Khalid tiếp tục giữ ông Abudullah ở vị trí cũ đồng thời bổ nhiệm ông làm phó thủ tướng thứ 2.

Danh tiếng của Abudullah bắt đầu tăng vào những năm 1970 khi ông lớn tiếng chỉ trích chính sách của Mỹ ở Trung Đông và ủng hộ thống nhất toàn Ả rập. Ông Abdullah tin rằng, chỉ có Ả rập thống nhất mới có thể khiến dầu và tiền mặt của khối này trở thành một vũ khí khủng khiếp để chống lại sức mạnh của phương Tây.

Năm 1980, Abudullah đi đầu trong việc đẩy lùi cuộc chiến giữa Jordan và Syria, qua đó nâng vị thế của ông ở Ả rập Xê út và trong giới ngoại giao quốc tế.

Chiến tranh vùng Vịnh

Khi Quốc vương Khalid qua đời năm 1982, nhà vua mới là Fahd đã bổ nhiệm ông Abdullah là hoàng thái tử và phó thủ tướng thứ nhất. Quyết định bổ nhiệm ông đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của 4 người anh em quyền lực của Quốc vương Fahd. Tuy nhiên, ông đã thương thuyết thành công để giữ vững vị trí.

Abdullah đã lớn tiếng phản đối bạo lực ở Trung Đông đồng thời khẳng định "chúng tôi phản đối những hành động khủng bố nhằm làm suy yếu sự bình ổn ở khu vực".

Năm 1991, sau khi Iraq xâm lược Kuwait, ông Abdullah chần chừ trong việc ủng hộ Mỹ đóng quân tại Ả rập Xê út. Ông tin rằng việc thương thuyết với Saddam Hussein là một giải pháp hay hơn chiến tranh song bị Quốc vương Fahd không đồng ý.

Tháng 11/1995, Quốc vương Fahd bị đột quỵ và Abdullah trở thành người cầm quyền lâm thời của Ả rập Xê út dù việc chuyển giao quyền lực bị giữ bí mật tới tháng 1/1996.

Chính sách ngoại giao

Sau sự kiện nước Mỹ bị khủng bố vào 11/9/2001, Quốc vương Abdullah đồng ý không tổ chức lễ mừng sinh nhật thường niên để chiều lòng Mỹ song vẫn công khai chỉ trích cái mà ông cho là truyền thông đã vẽ ra một chân dung tiêu cực của Ả rập Xê út sau vụ tấn công.

Trước khi Mỹ tấn công Iraq, Ả rập Xê út tuyên bố sẽ không cho máy bay Mỹ tiến hành không kích từ nước này nếu không có nghị quyết phê chuẩn chiến tranh của LHQ.

Tháng 8/2005, ông Abdullah chính thức lên ngôi sau cái chết của Quốc vương Fahd. Ông và nhiều lãnh đạo Ả rập gốc Sunni khác lo sợ phong trào nổi dậy ủng hộ dân chủ "Mùa xuân Ả rập" đang diễn ra khắp Trung Đông và Bắc Phi có thể đe dọa quyền lực của mình.

Giới phân tích nhận định, Quốc vương Abdullah đã tìm cách chống lại ảnh hưởng của Iran, đối thủ chính của Ả rập Xê út. Trong cuộc nội chiến đẫm máu ở Syria, Iran ủng hộ Tổng thống Bashar al-Assad trong khi Ả rập Xê út ủng hộ quân nổi dậy.

Năm 2011, Quốc vương Abudullah mở rộng quyền cho phụ nữ, cho phép phái nữ được đi bỏ phiếu và tranh cử. Đây là động thái được đánh giá là bước tiến quan trọng nhất với phụ nữ Ả rập Xê út trong nhiều thập niên.

  • Hoài Linh