Hình ảnh video về cảnh tra tấn tù nhân dưới chế độ Muammar Gaddafi vừa được tung ra cho thấy mức độ tàn ác bên trong các trại giam chính trị ở Libya. 

Hình ảnh một tù nhân bị quật bên trong nhà tù Abu Salim dưới thời Gaddafi.  

Cựu Ngoại trưởng của chế độ cũ, Musa Kusa - người đã được các nhà chức trách Anh cho phép tự do ra đi sau khi ông này đào tẩu tới Anh hồi tháng 3 - đang đối mặt với cáo buộc mới rằng ông này trực tiếp liên quan tới nạn tra tấn các tù nhân chính trị.

Hình ảnh mới, mà chương trình Panorama của BBC có được, được ghi lại tại trại giam Abu Salim khét tiếng ở Tripoli. Nó cho thấy các tù nhân cúi mình, bị bịt mắt và mặc đồng phục màu xanh, đang bị người thẩm vấn quật bằng roi và đá túi bụi.

Tháng trước, thi thể của hơn 1.200 tù nhân đã được tìm thấy trong một ngôi mộ tập thể ở bên ngoài các bức tường Abu Salim.

Một tù nhân bị đá vào đầu bởi một quan chức khi một bảo vệ nhà tù đứng nhìn.  

Nhóm làm chương trình Panorama của BBC đã lần theo Kusa tới một nơi nghỉ mát sang trọng ở Qatar trong cuộc điều tra nhằm vào vai trò của ông này trong các cáo buộc tội ác chiến tranh. Kusa từ chối trả lời phỏng vấn của chương trình.

Kusa là giám đốc cơ quan tình báo của đại tá Gaddafi từ năm 1994 và là một điệp vụ tình báo cấp cao khi máy bay PanAm số hiệu 103 bị đánh bom trên bầu trời Lockerbie, Scotland năm 1988. Chiếc Boeing 747 này đang hành trình từ London tới New York thì nổ tung trên không phận thị trấn Dumfriesshire, làm 243 hành khách, 16 thành viên tổ lái cùng 11 cư dân thiệt mạng.

Kusa đã đào tẩu sang Anh hồi tháng 3 và được cảnh sát cùng các công tố viên Scotland thẩm vấn về vụ tấn công Lockerbie. Tuy nhiên, vài tuần sau đó, cựu Ngoại trưởng Libya được phép rời khỏi Anh theo một quyết định của EU dỡ bỏ các lệnh trừng phạt chống lại ông này, có nghĩa là Kusa không còn bị cấm đi lại hoặc phong tỏa tài sản.

Bộ Ngoại giao Anh khẳng định Kusa là một "cá nhân riêng" đã tự nguyện trả lời thẩm vấn. Tuy nhiên, quyết định thả Kusa bị một nghị sĩ Bảo thủ lên án. Ông nói rằng Anh đã trở thành một nơi quá cảnh cho các tội phạm chiến tranh. Và Anh hiện đang chịu áp lực mới phải thẩm vấn Kusa liên quan đến các cáo buộc.

Tiến sĩ Jim Swire, người có con gái Flora chết trong vụ đánh bom Lockerbie, cho rằng nếu một ai đó có thể cung cấp một cái nhìn sâu vào "những câu hỏi khổng lồ vẫn chưa có lời giải về vai trò của Libya trong vụ Lockerbie thì đó chính là ông Kusa".

"Khi tôi gặp Musa Kusa ở Libya năm 1991, tôi thấy rõ rằng ông ta là một nhân vật trung tâm của chính quyền Gaddafi. Ông ta là một nhân vật chủ chốt và chúng tôi cần câu trả lời tại sao ông ta được phép ra khỏi Anh. Bất cứ cuộc điều tra nào về các tội ác của ông ta đều nên được thực hiện bởi Tòa án Tội phạm Quốc tế", Jim Swire nói

Thanh Hảo (Theo Mail)