Việc bắt cóc một doanh nhân người Mỹ cho thấy ngay cả khi đã suy yếu, mạng lưới khủng bố Al Qaeda vẫn còn rất nguy hiểm. Đây còn là cuộc chơi kéo dài của thủ lĩnh nhóm khủng bố, và Tổng thống Obama sẽ còn phải rất thận trọng.

Trùm khủng bố Ayman al-Zawahiri của mạng lưới Al Qaeda lên sóng truyền hình để ra điều kiện "trao đổi" con tin với Mỹ
Mạng lưới khủng bố Al Qaeda của Ayman al-Zawahiri đang suy yếu hơn so với vài năm trước đây, nhưng nó vẫn còn rất nguy hiểm. Thông điệp gần đây nhất của trùm khủng bố này đã cho thấy cả hai khía cạnh đó.

Al-Zawahiri thừa nhận phó thủ lĩnh tối cao của nhóm này tại Libya đã bị giết, đồng thời đưa ra một vụ "trao đổi"; trong đó thương nhân người Mỹ gốc Do Thái Warren Weinstein bị bắt cóc (tại Pakistan) sẽ đổi lấy các tù nhân trong nhóm thánh chiến tại Mỹ, và yêu cầu chấm dứt các vụ không kích tại Yemen và Somalia.

Trước đây, Al Qaeda từng bắt cóc người phương Tây, đặc biệt là chi nhánh của nhóm này khu vực bắc Phi là "Al Qaeda ở Islamic Maghreb" (AQIM) để đổi lấy tiền. AQIM làm như vậy một phần là do bị suy yếu, đó là một cách để bù vào các khoản chi phí để tổ chức các đợt tấn công khủng bố. Từ lâu, Zawahiri vẫn tán thành thủ đoạn làm tiền này của AQIM.

Zawahiri không đưa ra bằng chứng về việc nòng cốt của nhóm khủng bố này là ở Pakistan, đôi khi gọi Al Qaeda al Umm hoặc Mẹ al Qaeda bằng tiếng Ả Rập.

Nhưngn không có lý do gì để nghi ngờ Zawahiri dựa trên những gì mà trùm khủng bố này đảm bảo cho thủ đoạn tiến hành. Ông ta dẫn ra việc Hamas bắt cóc binh sĩ Israel tại dải Gaza là Gilad Shalit, để đổi lấy hàng ngàn tù binh người Palestine; và coi đó là một nguồn cơn cho vụ bắt cóc tại Pakistan vừa qua. Quân thánh chiến có mặt khắp toàn càu. Zawahiri chắc hẳn đã tính toán các ví dụ điển hình của Hamas sẽ gây thêm sức ép lên Washington để cắt một hợp đồng, và nhờ đó biện hộ cho hành động của nhóm khủng bố al Qaeda. Nhưng không phải vậy.

Al Qaeda al Umm vẫn nằm trong sức ép nặng nề bởi vì Tổng thống Obama đã đối p phó với mạng lưới này với một nguồn lực thích đáng và nguồn nhân lực mạnh mẽ đảm nhận nhiệm vụ. Việc tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden và các cuộc không kích nhằm vào các lãnh đạo tối cao đã đập gãy và triệt phá nhóm này. Nhưng tổ chức đó vẫn chưa chết, và có thể hồi sinh nhanh chóng nếu như chính quyền ông Obama chỉ hơi buông tay.

AL Qaeda đã cho thấy nhóm này rất bền bỉ ngay cả khi bị dồn vào chân tường, và sau đó thì phản công khi đối phương lơ là. Nhóm này tiếp tục theo chiến lược sau khi Taliban tại Afghanistan bị lật đổ vào năm 2001. Mạng lưới của nhóm này tại Iraq đã thực hiện các vụ bắt cóc hơn một lần khi lãnh đạo của họ bị tiêu diệt. Al Qaeda tại Yemen cũng trở lại sau khi lãnh đạo của họ bị giết. Phong trào này trở nên "lanh lợi" hơn và có khả năng thích nghi cao hơn. Số lượng người không nhiều nhưng lại rất sáng tạo và cách tân. Lượng cáo phó của thành viên trong nhóm cũng được viết nhiều hơn.

Hầu hết các thông điệp gần đây nhất của Zawahiri đều nói về nhận thức của Ả Rập và cuộc cách mạng tại Ai Cập. Các bài diễn văn trong cuộc vận động chiến tranh của trùm khủng bố này hầu như đều nhấn mạnh vào quê hương Ai Cập của hắn. Trên thực tế, Zawahiri rất gắn bó với Ai Cập.

Trùm khủng bố này cũng hiểu rằng al Qaeda là một nhân tố ngoài lệ quan trọng trong phong trào Mùa xuân Ả Rập; và nó mang lại cho những "người bạn" của hắn trên khắp Ả Rập nhiều không gian hơn để hoạt động, chẳng hạn như các quốc gia từ Libya cho tới Yemen, Syria và Sinai. Al Qaeda sẽ vẫn còn nhiều đất để diễn, nên những tên khủng bố không cần phải tỏ ra vội vàng trong lúc này.

  • Lê Thu (theo The Daily Beast)