Bạn sẽ cảm thấy thế nào khi người mà bạn yêu quý nhất lại mắc chứng bệnh mất trí nhớ, và không thể nhớ ra bạn là ai? Joan Bolzan kể lại điều cô đã phải trải qua ngoài sức tưởng tượng. Cô không thể tìm lại ký ức cho người chồng của mình, nhưng bù lại, cô đã tìm lại tình yêu cho anh.

Joan Bolzan và chồng
"Hãy tưởng tượng, bỗng dưng một ngày, người chồng từng chung sống 25 năm với bạn bỗng dưng không còn biết bạn là ai. Tất cả quãng đời sống chung với nhau đều... biến mất. Vào ngày 14/12/2008, điều này đã xảy ra với tôi. Chồng tôi - Scott - đã trượt chân và ngã tại văn phòng của anh ấy vào lúc 7h sáng. Khi tỉnh dậy, anh đã bị chứng mất trí nhớ hiếm gặp. Sau tai nạn "đơn giản" đó, anh đã mất 46 năm trí nhớ của mình, bao gồm lịch sử thế giới, lũ trẻ, gia đình, và cả tôi. Ký ức cuộc sống vợ chồng, gia đình tôi đều bị xóa sạch.

Lúc đó tôi là trợ lý giám đốc marketing cho công ty của chồng - một công ty điều hành dịch vụ bay cá nhân, với cậu con trai 19 tuổi Grant, và con gái Taylor 16 tuổi. Chúng tôi sống ở Gilbert, Arizona. Scott là phi công chuyên nghiệp, và là chủ công ty Legendary Jets. Và bỗng nhiên, anh trở thành một người xa lạ, một người nhìn tôi bằng ánh mắt trống rỗng khi anh nằm viện, không một thoáng quen biết.

Vậy là, cùng lúc tôi gánh vác công việc của một người trông nom nhà cửa, một người nghiên cứu về y học, chủ tịch của công ty gia đình, chủ hộ gia đình. Tôi nghĩ rằng chuyện này sẽ không kéo dài lâu, bác sĩ cho rằng trí nhớ của chồng tôi sẽ phục hồi trong vài tuần. Và tôi đã cố gắng sống hết ngày này qua ngày khác, hy vọng vào điều đó.

Khi Scott đỡ đau đầu hơn, chúng tôi có thể xem tivi. Chỉ một chương trình cũng có thể khiến anh nghĩ ra tràng dài câu hỏi không có điểm dừng. Anh có thể hỏi những câu như: Tại sao mọi người lại mặc áo khoác và trông có vẻ lạnh, trong khi chúng ta chỉ mặc áo mỏng và không có tuyết rơi? Tại sao mọi người lại nghe và ăn mặc khác với chúng ta? Bang Arizona rộng lớn đến đâu? Mỹ lớn tới mức nào? Thế giới ra sao?

Rất nhiều lần những câu hỏi này đã giúp chồng tôi hình dung lại cuộc sống mà chúng tôi từng gắn bó và chia sẻ. Tôi giải thích cho Scott về thiên nhiên, về khí hậu, Giáng sinh và tôn giáo, truyền thống. Tôi cũng không dám chắc là Scott hiểu những điều tôi giải thích. Tôi chợt nhận ra rằng Scott không thể cùng lúc lĩnh hội tất thảy mọi thứ. Đã có lúc, sự quá tải đó khiến cho Scott buồn phát khóc vì anh nhận ra rằng có quá nhiều thứ mà anh không thể biết.

Tôi thôi hỏi anh rằng "anh có nhớ ra điều gì không?". Thật sự là quá khó để có thể nhìn sâu vào đôi mắt đau khổ của anh vì anh đã không còn biết về những thứ mà trước kia anh rất thông thạo.

Lũ trẻ và tôi đành từ bỏ phương châm "đánh nhanh thắng nhanh", vì Scott trở nên "quá tải" và buồn rầu vì không thể nhớ ra mọi việc ngay lập tức. Chúng tôi chỉ còn cách cố gắng kể lại những câu chuyện, và lấp đầy các khoảng trống trong ký ức của anh. Điều đó giống như chơi ghép hình, trong đó mỗi miếng ghép là một mảnh ký ức, những dữ liệu lịch sử, hoặc ký ức của bản thân.

Một tháng qua đi, Scott không thể nhớ được bất cứ điều gì trong cuộc đời anh. Tôi không còn hỏi anh mỗi sáng rằng "Có nhớ lại được gì không?", bởi câu trả lời sau đó là một tiếng "không" cùng với gương mặt sầu thảm, nặng nề của anh khiến tôi tổn thương ghê gớm. Tôi không muốn anh nghĩ rằng anh khiến tôi buồn vì không thể nhớ ra điều gì. Nỗi đau của anh hiện rõ...

Một tháng rưỡi sau tai nạn, bạn của tôi đặt ra vô vàn câu hỏi. Đại loại như: "Nếu anh ấy không thể nhớ lại điều gì, bạn có thể kể lại một chân dung khác về mình". Một người khác lại nói "Bạn có một cơ hội rất tốt này. Sau 24 năm cưới nhau, giờ đây bạn có thể lập trình cho anh ấy". Nhưng bạn tôi lại hỏi: "Trời ạ, nếu như anh ấy không thể yêu bạn thêm lần nữa thì sao?"

Câu nói đó từng thoáng qua đầu tôi chốc lát, nhưng khi nghe bạn tôi nói như vậy, tôi thấy chao đảo. Tôi đã khóc rất nhiều. Nếu như anh ấy không còn muốn tôi nữa thì sao? Nếu như anh ấy muốn sống một mình và khám phá cuộc sống trong đó không có tôi thì sao?Những điều này chỉ xảy ra trong phim ảnh, chứ không thể có trong cuộc sống của tôi.

Tôi nhớ lại những kỷ niệm cũ, khi hai đứa gặp nhau. Anh - một người đàn ông cao to vạm vỡ, hấp dẫn với vẻ lịch lãm nam tính đã chiếm trọn trái tim tôi. Đối với thế giới này, anh chỉ là  một người đàn ông bình thường, ít nói, mạnh mẽ, nhưng với tôi, anh là tất cả những gì mà tôi mong muốn ở một người đàn ông trong cuộc đời.

Chúng tôi chỉ còn cách dành thời gian cho nhau, cùng ăn, cùng xem phim và các chương trình mà anh từng yêu thích. Tôi nói với anh về những bộ phim ngớ ngẩn có tác dụng thế nào trong gia đình mình. Chúng tôi cười khi ăn lại những món "mới" mà anh không nhớ ra. Chúng tôi cùng cười, cùng khóc khi anh cố gắng nhớ lại xem mình là ai.

Không một chút gì thuộc về quá khứ quay trở lại trong anh. Chúng tôi hiểu rằng anh đã quên thật sự, quên hoàn toàn. Anh cần biết nhiều hơn về thế giới, và tôi cho rằng điều có tầm quan trọng sống còn đối với mối quan hệ giữa chúng tôi là chia sẻ với anh về bản thân tôi, về những cảm xúc mà tôi từng trải qua trong quá khứ, và những suy nghĩ về việc làm thế nào chúng tôi cùng vượt qua được khoảng thời gian khó khăn này.

Tôi muốn lấp đầy những khoảng ký ức bị mất đi của anh, cùng lúc khắc họa lại tình yêu bền chặt của cả hai, cũng như chân dung một người cha vị tha lạ thường mà anh từng như thế. Trong suốt quãng thời gian đó, tôi đã khắc tạc trong anh để anh hiểu rằng tôi yêu anh đến nhường nào, và anh đã nhận ra "tình yêu" là gì. Tôi không tin là tôi đang lập trình lại tình yêu mà anh từng dành cho tôi trở lại với trái tim anh. Tôi chỉ tin rằng, bằng cách giúp anh hình dung ra vì sao anh từng yêu tôi, và điều đó đã khiến tôi luôn yêu anh, ủng hộ anh với bản năng thuần khiết nhất của mình. Trái tim anh đã nhớ lại những gì mà trí não anh đã bỏ quên.

Tháng 7/2009, các bác sĩ nói rằng thái dương và thùy não trước của Scott không có máu lưu thông, trong khi đó là những nơi được cho là lưu giữ các ký ức lâu dài của con người. Rất ít hy vọng là ký ức của anh sẽ quay về. Đó là thời điểm vô cùng quan trọng để Scott chấp nhận rằng anh cần phải sống cho tương lai, vì anh không thể tìm lại được quá khứ.

Chúng tôi vẫn tìm kiếm câu trả lời. Vẫn có những ngày Scott khổ sở với việc đi tìm lại bản thân và đối mặt với ký ức trống rỗng. Nhưng anh nói với tôi mỗi ngày rằng anh yêu tôi và yêu tôi nhiều hơn, nhiều hơn nữa, và anh hạnh phúc khi có tôi ở bên. Trong khi anh đã thay đổi rất nhiều cũng như chúng ta qua từng năm tháng, tôi hạnh phúc là người đàn ông mà tôi đã yêu suốt 30 năm qua vẫn ở bên mình. Để có được anh và ở bên anh từ lúc này cho tới mãi về sau, trong những lúc vui hay buồn, lúc nghèo hay giàu, lúc ốm đau cũng như khỏe mạnh, để yêu thương và che chở; từ lúc này cho tới khi cái chết chia lìa chúng tôi".

Lê Thu (theo The Daily Beast)