Thế giới đã quen với những hình ảnh đầy dũng khí của ông Vladimir Putin, chẳng hạn như săn gấu, hoặc phóng lao bắt cá voi hoặc câu cá. Một nhà làm phim tài liệu người Đức gần đây đã được phép tiếp cận đặc biệt tới người sắp trở lại làm Tổng thống Nga. Và nhà làm phim tìm thấy một người đàn ông đơn độc, già nua và dễ mến đến ngạc nhiên.


Nhà làm phim người Đức Hubert Seipel và Thủ tướng Nga Vladimir Putin
Lúc này, hai người không nói chuyện với nhau. Một người là Vladimir Putin - cựu Tổng thống, Thủ tướng đương nhiệm của nước Nga, người kia là nhà làm phim tài liệu Hubert Seipel. Họ vừa mới có cuộc nói chuyện khá thân mật về các máy quay trong một cảnh quay rất ăn hình, trong chiếc limousine của chính phủ khi băng qua các con phố đã được ngăn lại vì an ninh ở Moscow.

Putin khá vui và ông cười nhiều. Nhưng sau đó cuộc phỏng vấn đã kiềm chế lại và buổi trò chuyện ngắt quãng, chỉ còn lại không gian im lặng trái ngược lại với khung cảnh hối hả của các tòa nhà ở thủ đô nước Nga. Putin nhìn chăm chăm ra ngoài cửa sổ với ánh mắt căng thẳng, hai môi mím lại. Seipel đã chạm vào nỗi đau của Putin. Hai người bỗng dưng trông không được thoải mái.

Cảnh quay chỉ diễn ra trong vài giây, và Seipel sẽ chỉ sử dụng nó như là một phiên bản kéo dài trong phim của ông. Nhưng nó thể hiện chính xác những khó khăn mà hai người đàn ông -- vốn chẳng có gì liên quan -- để nói với nhau về những khía cạnh khá là riêng tư. Những nỗ lực của Seipel để tiếp cận gần hơn tới Putin khiến cho cả hai cùng mệt mỏi.

Đây là cuộc phỏng vấn đầu tiên mà Seipel thực hiện với người đàn ông quyền lực nhất nước Nga trong bộ phim "Tôi, Putin" được phát sóng trên mạng truyền hình công ARD của Đức cuối tháng Hai vừa qua. Cả hai đều cố gắng tận dụng cảm tình được tạo ra từ buổi phỏng vấn vì lợi ích của họ, nhưng mỗi người đều hiểu rõ người kia đang thể hiện khá suôn sẻ.

Một cái nhìn thoáng qua ở hậu trường

Chính trị gia quyền lực của Nga chưa bao giờ là đề tài cho một bộ phim mô tả chân dung ở khía cạnh thân mật, và chắc chắn không phải từ góc nhìn của một nhà báo phương Tây - người có thể chỉnh sửa cảnh phim khi anh ta nhìn thấy điều đó. Putin thường không bao giờ để cho các nhà báo tiếp cận ông quá gần. Đối với ông, các nhà báo chẳng chỉ là các tác nhân lan truyền cho các sản phẩm tuyên truyền được chau chuốt của ông, mà trong đó, ông thường xuất hiện trên chiếc xe công thức 1, hoặc trong máy bay chiến đấu.

Tổ hợp truyền thông cho Kremlin gồm có một nhóm hơn hai chục nhà báo được tuyển lựa kỹ lưỡng, luôn sát cánh với ông Putin mỗi khi ông xuất hiện trước công chúng. Các nhà báo thường chơi billard hàng giờ đồng hồ tại tư dinh của ông ở ngoại ô Moscow trong khi chờ đợi người-luôn-về muộn Putin. Một số trong nhóm đó còn tỏ ra ghen tị khi ngài Thủ tướng quyết định dành cho Seipel cơ hội chưa từng có tiền lệ để tiếp cận ông, thực hiện các cuộc phỏng vấn không giới hạn về Putin - trừ đời tư.

Nhà làm phim muốn thiết lập mối quan hệ tương đối thân mật với ngài Thủ tướng - người sẽ trở lại làm Tổng thống Nga. Seipel cũng muốn phá vỡ vẻ bề ngoài mà Putin có thể sẽ thể hiện. Putin thể hiện là một nhân vật cứng rắn, còn Seipel lại muốn chứng tỏ một điều - vẫn luôn có một điều gì đó mềm yếu và nỗi buồn khi luôn phải thể hiện vai trò này.

Hình ảnh và thực tế


Seipel mất hai năm rưỡi để chuẩn bị cho bộ phim này. Ban đầu, Seipel viết các câu hỏi gửi tới văn phòng báo chí của điện Kremlin, cùng lúc, ông phải nhờ đến mối quan hệ cá nhân của mình với một người thân tín của Putin. Suốt hai năm sau đó, không có gì biến chuyển. Nhưng rồi Putin đã mời Seipel tới thăm.

Ban đầu, Putin không xem xét đề nghị này một cách nghiêm túc, nhưng dần dần, ông chấp nhận ý tưởng làm phim. Bộ phim đưa ra một cái nhìn hậu trường về quyền lực và giải đáp các câu hỏi về việc chính xác thì Vladimir Putin là người như thế nào.

Những cảnh quay mà Seipel thực hiện đưa ra một câu trả lời rõ ràng: Đó là sự cô đơn. Trong một cảnh, Putin đang chơi hockey một mình trong đêm ở sân đấu trống không. Trong cảnh khác, Putin ở bể bơi vào buổi sáng sớm, chỉ có duy nhất chú chó đen thân thuộc có tên là Koni. Koni liếm vào mặt ngài Thủ tướng. Sau đó, lại có cảnh khác Putin chơi hockey vào đêm, lần này thì ông chơi trong đội của nhóm vệ sĩ của ông đấu cùng với nhóm vệ sĩ của Tổng thống Dmitry Medvedev. Nhưng Tổng thống lại vắng mặt.

 Trong giờ nghỉ giải lao, Putin ngồi một mình, nhìn già nua và kiệt sức. Và lại có một Putin khác một mình đi vào cuộc họp nội các. Trên thực tế, dù cho ở bất cứ nơi nào -- thậm chí trong cuộc săn với những người bạn ở vùng Siberia xa xôi -- vẫn luôn có một vùng đệm an ninh bao quanh Putin, nhưng họ vẫn luôn để ông được ngồi một mình.

Ngài Thủ tướng luôn muốn khắc họa mình trong chân dung của một lãnh đạo mới 59 tuổi, nam tính và đầy sinh lực, rắn rỏi và trái ngược hoàn toàn với người Tổng thống tiền nhiệm của ông là Boris Yeltsin "say xỉn".

Nhưng trong phim của Seipel lại không còn một Putin với vẻ tráng kiện đó, mà đúng hơn là một người đàn ông mệt mỏi và buồn. Seipel đưa ra những hình ảnh về một người đàn ông đang ngoan cường chống lại sự xuống sức của tuổi già. Có một cảnh quay, một phụ nữ trẻ đánh vào lưng của ông trong trận judo tại câu lạc bộ cũ của ông ở St. Petersburg. Putin rõ rằng là không thể chấp nhận thua, cảm thấy buộc phải đáp trả ngay tức khắc bằng một cú quật người không thương tiếc.

Seipel nói rằng Putin "muốn mọi người hiểu ông, nhưng ông khong hiểu tại sao chúng ta không hiểu ông". Với bộ phim này, Seipel đặc biệt thích tư duy triết học của Putin. Có lần, Putin được hỏi là tại sao ông lại học judo khi còn trẻ. Ông nói rằng: đó là một "công cụ, để khẳng định vị trí của tôi bằng cú đấm".

Trong phim của Seiple, Putin khi nhỏ là một cậu bé đường phố -- thông minh và cũng tỏ ra cục tính khi cần. Putin đã ở vị trí quyền lực cao nhất của nước Nga, nhưng vẫn không thể nào thích ứng với những người thuộc giới thượng lưu. Trong một buổi tối gala ở Nhà hát Bolshoil ở Moscow, Tổng thống Medvedev ngồi trong khu ghế hạng sang, cao hơn rất nhiều so với ghế của các công dân giàu có tại thủ đô Nga. Còn lúc đó thì Thủ tướng Putin đang làm gì? Ông đang chơi khúc côn cầu trên băng một mình.

Dễ mến kỳ lạ

Putin cố gắng để trở nên cởi mở hơn. Nhưng trong một số phỏng vấn với Seipel, ông rõ ràng là tỏ ra khó chịu bởi những câu hỏi không có hồi kết về những chỉ trích mà phương Tây nhằm vào các chính sách của ông, và nói ngắn gọn: "Chúng ta đã nói về việc này rồi".

Putin cũng gài bẫy nhà làm phim theo cách của ông. Dù chẳng bao giờ tỏ ra thân thiết, nhưng ông cũng cho thấy ông có thiện cảm với Seipel, đôi khi chủ ý mời Seipel ăn tối, tất nhiên là không kèm theo camera. "Nói về mặt chính trị, ông ấy cách xa tôi hàng nhiều năm ánh sáng. Nhưng, là một con người bình thường tôi không thể nói rằng tôi ghét ông được".

Một lần khác, Putin để cho những người hộ tống dừng lại đâu đó ở ngoại ô Moscow và vẫy Seipel cùng đoàn ghi hình ra khỏi xe, rồi đi theo ông. Ông nói rằng ông muốn chỉ cho họ thấy một thứ gì đó rất đặc biệt. Rồi ông dẫn họ đi theo một lối nhỏ tới nhà nguyện riêng của ông. Tại đây, ông nói với họ về niềm tin của ông, và mẹ ông đã bí mật giúp ông rửa tội như thế nào. Những hình ảnh của một Putin rất riêng tư như vậy có sức cuốn hút vô cùng khác thường. Nhưng Seipel lại thấy rằng những hình ảnh đó quá riêng tư, và đơn giản, ông đã để riêng những phân đoạn đó, và không cho vào phim của mình.

Lê Thu (theo Tấm Gương)

Toàn cảnh bầu cử tổng thống Nga
Ngày 4/3, nước Nga đi bầu tổng thống. Nhiều khả năng, đương kim Thủ tướng Putin sẽ giành chiến thắng ngay vòng một.