Hôm qua, Mỹ tuyên bố sẽ giúp Philippines tăng cường quốc phòng khi phải đối mặt với một Trung Quốc đang trỗi dậy khi Washington đón tiếp Tổng thống Benigno Aquino tới thăm chính thức.

Tổng thống Philippines Benigno Aquino
Tổng thống Barack Obama sẽ có cuộc gặp với Tổng thống  Philippines Benigno Aquino tại Nhà Trắng trong ngày hôm nay.

Một quan chức giấu tên trong chính quyền Obama nói rằng trong cuộc gặp ngày hôm nay, hai lãnh đạo sẽ xem xét lại quan hệ quốc phòng giữa hai bên và cũng 'nói về công việc phía trước khi mở rộng hợp tác'.

Quan chức quân đội hàng đầu của Mỹ là Tướng Martin Dempsey đã có cuộc gặp với ông Aquino tại Manila hôm thứ Hai vừa qua. Ông Dempsey cho biết ông đã đề cập tới việc mở rộng hợp tác với Manila về một số lĩnh vực khác nữa chứ không chỉ tập trung vào đấu tranh chống lại làn sóng Hồi giáo đang nổi loạn.

Phía Philippines 'đã tập trung vào vấn đề khủng bố trong nước và các vấn đề bất ổn kéo dài nhiều thập kỷ, và do đó họ có rất ít tiềm lực để tỏa lực hoặc các hoạt động gây ảnh hưởng ra bên ngoài" - ông Dempsey, Chủ tịch Ủy ban Tham mưu Liên quân của Mỹ phát biểu.

"Chúng tôi nghĩ rằng họ cần một số [tiềm lực đó], đặc biệt là trong an ninh hàng hải" - ông Dempsey nói với các phóng viên tại Washington.

Mỹ đã giúp nâng cấp quân đội của Philippines và ông Aquino đã đồng ý để cho một số lượng lớn quân đội Mỹ luân phiên ở quần đảo này (nhưng không thiết lập các căn cứ quân sự).

Hợp tác giữa Manila và Washington đặc biệt thắt chặt khi Philippines và Trung Quốc có những căng thẳng tại bãi đá cạn tranh cãi. Philippines gọi bãi cạn gần đảo Luzon của họ là Scarborough, còn Trung Quốc gọi là Hoàng Nham.

Căng thẳng gia tăng vào tháng Tư vừa qua khi các tàu của Trung Quốc và Philippines đến khu vực bãi cạn mà cả hai cùng tuyên bố chủ quyền.

Ông Dempsey nói rằng ông và Tổng thống Aquino không nói về các tranh cãi này, nhưng 'chắc chắn là có kêu gọi những bên có yêu sách cùng giải quyết các vấn đề này thông qua các tòa án quốc tế mà không có sự ép buộc

Còn Ernie Bower - giám đốc chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết: ông nghĩ Mỹ sẽ hậu thuẫn mạnh mẽ cho Philippines trong vấn đề tranh chấp biển đảo này.

Tuy nhiên, ông Bower nói thêm rằng việc nhấn mạnh quan hệ thương mại với Philippines trong chuyến thăm của ông Aquino lần này sẽ đóng vai trò làm cân bằng lại tình thế, sau khi có các lo ngại trong khu vực rằng Mỹ đã quá chú trọng vào vấn đề quân sự tại châu Á.

  • Lê Thu (theo CNA)