- Có những thói quen thường ngày khiến não bộ của chúng ta phải chịu áp lực nặng nề mà chúng ta không hề hay biết. Khi những thói quen đó được lặp lại nhiều lần và liên tục thì khả năng dẫn đến teo não và suy giảm trí nhớ là rất cao.

Giảm trí nhớ, mất tập trung vì… thiếu sắt
Suy giảm trí nhớ đe dọa giới văn phòng
Vì sao càng già ghi nhớ càng kém?

{keywords} 

Các thói quen dẫn đến teo não, giảm trí nhớ

Mất ngủ

Quỹ giấc ngủ quốc gia Mỹ cho biết phần lớn những người trưởng thành cần ngủ từ 7-9 tiếng mỗi đêm. Điều này sẽ cho não của chúng ta đủ thời gian để trải qua các giai đoạn của giấc ngủ, dần dần sẽ trở nên sâu hơn và kết thúc ở giấc ngủ REM (giấc ngủ chuyển động mắt nhanh).

Giấc ngủ REM là thời điểm bộ não tích cực làm việc để giữ cho chúng ta ngủ ngon - ví dụ như bằng cách khiến chân tay “tê liệt” ở trạng thái mơ - đồng thời cũng làm kích hoạt các vùng não chịu trách nhiệm cho việc học tập.

Điều này giúp trí nhớ được củng cố, lưu trữ và năng lượng được bổ sung. Do đó không có gì phải ngạc nhiên nếu những người thường xuyên mất ngủ khó có thể tập trung.

Một nghiên cứu khác cũng cho thấy thiếu ngủ có thể gây teo vỏ não, nhất là ở những người trên 60 tuổi. Điều đó cho thấy giấc ngủ càng trở nên quan trọng khi chúng ta già.

Hút thuốc lá

Với mỗi điếu thuốc lá, người hút sẽ hít vào cơ thể trên 7.000 hóa chất độc hại, và trong đó có khoảng 69 chất gây ung thư. Hút thuốc lá còn gây ra một loạt các bệnh khác như viêm phế quản mãn tính, khí phế thũng, bệnh tim và đột quỵ. Đồng thời ảnh hưởng nghiêm trọng đến não bộ, gây tổn thương và suy giảm trí nhớ.

Mất nước

Quan niệm rượu có thể giết chết tế bào não bắt nguồn từ thực tế là đồ uống này khởi động một loạt quá trình trong cơ thể, chẳng hạn như vệ sinh.

Khi uống nhiều rượu bia, chất cồn sẽ ức chế hormone vasopressin (có tác dụng giữ nước trong cơ thể). Chính điều này đã khiến cơ thể không thể giữ được nước tiểu, hay nước trong cơ thể, dẫn đến mất nước. Đây là lý do khiến chúng ta có cảm giác khó chịu sau cơn say.

Mất nước còn gây mất cân bằng điện giải, làm rối loạn quá trình truyền đạt thông tin giữa các tế bào thần kinh, dẫn đến hiện tượng co giật. Tất cả những nguyên nhân này khiến não phải làm việc vất vả hơn nhằm thực hiện vai trò của mình, có thể bị teo nhỏ.

Stress

Hormone stress cortisol được giải phóng từ tuyến thượng thận chính là một nguyên nhân gây ra trạng thái căng thẳng. Thông thường, hormone này có vai trò đưa năng lượng tới những nơi cần thiết nhất trong cơ thể như hệ tiêu hóa.

Tuy nhiên, ở những người bị stress mãn tính, nồng độ cortisol tăng cao đến mức não không thể sản sinh được thêm các tế bào tạo myelin và ít tế bào thần kinh hơn. Myelin là vật liệu tạo nên các chất trắng của não và truyền thông tin giữa các nơ-ron. Những thay đổi này trong não có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thần kinh.

Cocaine và các loại ma túy khác

Trong nghiên cứu năm 2003 về cocaine, các nhà khoa học đã xem xét mẫu não lấy từ 35 người sử dụng cocaine đã chết và so sánh với mẫu của 35 người không sử dụng. Họ thấy nồng độ dopamine thấp hơn rất nhiều ở những người dùng cocaine.

Các nhà nghiên cứu tin rằng tổn thương này ở tế bào não dẫn tới nghiện ma túy, và những người nghiện sẽ càng ngày càng khó có cảm giác bình thường nếu thiếu ma túy.

Dương Thị Uyên