Sửa đổi luật Tố cáo: Chưa giải quyết tố cáo nặc danh

- Dự thảo luật Tố cáo (sửa đổi) được bổ sung nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức xảy ra trong thời gian công tác trước đây nay đã nghỉ hưu.

Trình bày tờ trình dự thảo luật Tố cáo (sửa đổi) sáng nay, Tổng Thanh tra Chính phủ (TTCP) Phan Văn Sáu cho biết, qua hơn 4 năm triển khai thực hiện, luật Tố cáo đã bộc lộ bất cập.

Tổng TTCP Phan Văn Sáu

“Nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết trong nhiều trường hợp còn gặp vướng mắc nhất định như khi người bị tố cáo đã chuyển công tác, bị mất chức, cho thôi việc, bị thôi việc, về hưu nhưng bị tố cáo lúc đương nhiệm hoặc tố cáo hành vi vi phạm pháp luật tại thời điểm họ giữ chức vụ thấp nhưng hiện tại giữ chức vụ cao hơn; tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ...", Tổng Thanh tra cho hay.

Tiếp tục kế thừa nguyên tắc xác định thẩm quyền trong luật hiện hành, dự thảo luật bổ sung thêm một số nguyên tắc: Giải quyết tố cáo trong các trường hợp nội dung tố cáo liên quan đến nhiều cơ quan; người bị tố cáo đã về hưu, chuyển công tác, bị cho thôi việc, buộc thôi việc, tự ý thôi việc hoặc không còn là cán bộ, công chức, viên chức..

Thẩm tra dự thảo, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho hay, đa số ý kiến của Ủy ban Pháp luật nhất trí với điều này.

Nhưng cũng có ý kiến đề nghị, không bổ sung vì luật này quy định về tố cáo và giải quyết tố cáo đối với hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức, viên chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ nên chỉ áp dụng đối với những người đang là cán bộ, công chức, viên chức.

Chưa giải quyết tố cáo nặc danh

Về giải quyết tố cáo nặc danh, Tổng TTCP cho biết có 2 loại ý kiến khác nhau. Loại ý kiến 1 cho rằng, nếu luật quy định việc giải quyết tố cáo nặc danh sẽ gây khó khăn cho các cơ quan nhà nước trong quá trình xem xét, giải quyết. 

Hơn nữa, trường hợp người tố cáo lợi dụng quyền tố cáo để tố cáo nặc danh sai sự thật thì không có căn cứ để xem xét, xử lý trách nhiệm đối với người tố cáo. Do đó, dự thảo luật chưa quy định về việc giải quyết tố cáo nặc danh.

Ngược lại, theo loại ý kiến thứ 2, thực tế không ít trường hợp người tố cáo còn bị trả thù, bị trù dập, trong khi đó mặc dù có quy định nhưng việc bảo vệ người tố cáo còn rất khó khăn. Vì vậy nhiều người không dám tố cáo hành vi vi phạm pháp luật. 

Để kịp thời phát hiện và xử lý đối với các hành vi vi phạm, cần quy định về việc giải quyết tố cáo đối với trường hợp người tố cáo không ghi họ tên, địa chỉ của mình.

Trước 2 ý kiến này, Chính phủ cho rằng loại ý kiến thứ nhất là phù hợp nên đã thể hiện nội dung này vào dự thảo luật.

Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định

Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Khắc Định cho biết, đa số thành viên UB tán thành với dự thảo luật là không quy định về giải quyết đối với đơn tố cáo nặc danh.

"Tố cáo là quyền của công dân, để thực hiện quyền thì công dân phải nhân danh chính mình tham gia vào quan hệ pháp luật và phải chịu trách nhiệm nếu cố tình tố cáo sai sự thật. 

Nếu quy định tiếp nhận và giải quyết đối với đơn tố cáo nặc danh sẽ gây khó khăn cho cơ quan, người có thẩm quyền trong việc xác minh, xử lý thông tin giải quyết tố cáo, gây tốn kém chi phí của nhà nước, dễ xảy ra tình trạng lợi dụng quy định để tố cáo tràn lan, sai sự thật...", ông Định nêu lý do.

Một số thành viên UB Pháp luật nhất trí về nguyên tắc là không xử lý đơn tố cáo nặc danh, nhưng luật cần quy định rõ trường hợp tuy là đơn tố cáo nặc danh nhưng có gửi kèm theo chứng cứ, nội dung rõ ràng (như các tài liệu, vật chứng, ảnh, đoạn băng ghi hình, ghi âm…) thì cơ quan, người có thẩm quyền phải có trách nhiệm tổ chức việc xác minh, xử lý nhằm tránh bỏ lọt hành vi vi phạm pháp luật.

Ông Định cho hay, quy định trên là phù hợp nhưng lưu ý việc tiếp nhận và xử lý đối với các trường hợp này cần có quy định cụ thể, đặc thù, coi đây là việc phản ánh, tiếp nhận thông tin để bảo vệ pháp luật, không thuộc quy trình xử lý tố cáo.

Giao thừa cũng nhận tin nhắn tố cáo, không để lộn xộn như thế

Tối ngày tố cáo qua nhắn tin như khủng bố tinh thần, liên tục, có khi nửa đêm, giao thừa cũng nhắn. Chúng ta không để xã hội diễn ra lộn xộn như thế.

Đơn thư nặc danh tố đúng không biết xử sao

Phó Chánh Thanh tra TP HCM nói có không ít đơn thư nặc danh  khi kiểm tra thấy tố cáo đúng nhưng không biết xử lý sao do quy định pháp luật hiện hành không xử lý đơn thư nặc danh.

Hương Quỳnh