- 2 tàu hải giám Trung Quốc đang trở lại bãi cạn Scarborough sau thời gian tạm lui. Philippines tuyên bố khả năng đưa ra công hàm phản đối khi chủ quyền bị xâm phạm.

Vài ngày sau khi lực lượng phòng vệ bờ biển Philippines tuyên bố, các tàu Trung Quốc đã rời khỏi khu vực tranh chấp, thì mới đây, hai tàu hải giám Trung Quốc lại quay trở lại bãi cạn Scarborough.

Raul Hernandez, người phát ngôn bộ Ngoại giao Philippines trong cuộc họp báo hôm thứ hai cho hay, hải quân nước này đã xác nhận sự hiện diện của hai tàu hải giám nói trên.

{keywords}

TQ vẫn duy trì sự hiện diện của tàu hải giám tại khu vực tranh chấp với Philippines. Ảnh: timawa

"Tàu Trung Quốc đã xâm nhập vào khu vực này. Lập trường của chúng tôi vẫn là, bãi cạn là một phần không thể tách rời của lãnh thổ Philippines và Trung Quốc cần tôn trọng quyền lợi hàng hải của chúng tôi”, ông Hernandez nói.

Khi được hỏi liệu bộ ngoại giao Philippines có đưa ra công hàm phản đối Trung Quốc, ông Hernandez cho biết, họ lựa chọn việc này khi phản đối sự xâm nhập của Bắc Kinh tại lãnh thổ mà Philippines tuyên bố chủ quyền.

Bãi cạn Scarborough là nơi chứng kiến cuộc đối đầu căng thẳng kéo dài hơn 2 tháng giữa Philippines và Trung Quốc năm ngoái. Cuộc khủng hoảng được châm ngòi từ sự kiện tàu chiến Philippines chạm trán với tàu hải giám Trung Quốc ở khu vực bãi cạn này hồi tháng 4.

Kể từ đó, tàu Trung Quốc nhất quyết không chịu rút khỏi bãi cạn Scarborough bất chấp nước này có thỏa thuận với Philippines về việc rút toàn bộ tàu thuyền hai bên ra khỏi khu vực sau cuộc đối đầu căng thẳng nói trên.

Từ đó tới nay, Trung Quốc vẫn kiểm soát bãi cạn, khiến ngư dân Philippines lao đao, khốn khổ vì mất đi ngư trường đánh cá truyền thống. Bãi cạn Scarborough nằm cách đảo chính Luzon của Philippines chỉ khoảng 230km.

Trong khi đó, khu vực đất liền gần nhất của Trung Quốc là tỉnh Hải Nam cũng cách bãi cạn Scarborough đến 1.200km. Bằng cách duy trì các chuyến tuần tra thực thi pháp luật thường xuyên và ngăn cản ngư dân Philippines tiến vào bãi cạn, Trung Quốc đã tạo lập được một hiện trạng mới có lợi cho mình.

Xem ra như lời dự đoán của các chuyên gia quốc phòng Philippines về việc Trung Quốc khó từ bỏ bãi cạn Scarborough đang được minh chứng. Khi có thông tin tàu Trung Quốc rút khỏi khu vực bãi cạn, thì nhiều nhà quan sát khẳng định đó chỉ là động thái tạm thời.

"Trung Quốc sẽ không chịu từ bỏ Scarborough sau những nỗ lực để thiết lập kiểm soát (bất hợp pháp) khu vực này bất chấp những áp lực quốc tế phản đối", Rommel Banlaoi, Phó chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Trung Quốc tại Philippines nhấn mạnh.

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Voltaire Gazmin cho rằng, Trung Quốc rút tàu khỏi đây chỉ do “thời tiết xấu”.

Hồi cuối tháng 1 đầu năm nay, Manila quyết định kiện Trung Quốc ra toà án biển quốc tế về “những yêu sách chủ quyền thái quá”. Mặc dù Bắc Kinh từ chối tham gia quá trình này, nhưng Philippines vẫn thúc đẩy mọi thủ tục liên quan và giành được sự ủng hộ từ LHQ, Mỹ và EU.

Trong lúc đó, Philippines đang nỗ lực thắt chặt quan hệ với Mỹ, tạo điều kiện để Mỹ và các đồng minh khác tiếp cận rộng rãi hơn các căn cứ quân sự của mình nhằm đối phó với sức mạnh quân sự, chính trị trỗi dậy từ Trung Quốc. Theo đó, Mỹ có thể cung cấp khí tài quân sự cũng như tiến hành tập trận đào tạo tại Philippines…

"Chúng tôi hy vọng sẽ có được sự trợ giúp nhiều hơn từ Mỹ trong phương diện an ninh quân sự. Chúng tôi phải chắc chắn rằng các thoả thuận đưa ra được cả hai bên chấp nhận”, Đại sứ Philippines tại Washington Jose Cuisia Jr. nói bên lề một cuộc họp báo hôm qua.

Thái An (theo Philstar, Inquirer)