Cơ quan chủ quản: Bộ Thông tin và Truyền thông
Số giấy phép: 09/GP - BTTTT, cấp ngày 07/01/2019
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Bá

Liên hệ tòa soạn

Tòa soạn: Tòa nhà C'Land - 156 Xã Đàn 2,
Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 19001081 (8h-17h) | 0923457788 (ngoài giờ HC)
© 1997 Báo VietNamNet. All rights reserved.
Chỉ được phát hành lại thông tin từ website này khi có sự đồng ý bằng văn bản của báo VietNamNet.

Liên hệ quảng cáo

Công ty Cổ phần Truyền thông VietNamNet
Hotline: 0919 405 885 (Hà Nội) - 0919 435 885 (Tp.HCM)
Email: contact@vietnamnet.vn
Báo giá: http://vads.vn
Hỗ trợ kỹ thuật: support@tech.vietnamnet.vn

Thời sự

Thứ Bảy, 27/10/2012 - 06:10

Vẹn nguyên ký ức Truông Bồn

Trong những ngày đi tìm tư liệu để viết về Truông Bồn, chúng tôi đã gặp những nữ TNXP may mắn thoát chết sau trận bom sáng ngày 31/10/1968. Nghe họ kể về chuyện ngày xưa, chuyện ngày nay mà cổ họng chát đắng.

- Trong những ngày đi tìm tư liệu để viết về Truông Bồn, chúng tôi đã gặp những nữ TNXP may mắn thoát chết sau trận bom sáng ngày 31/10/1968. Có người may mắn, được làm mẹ, làm bà. Cũng có người, sống cô độc trong những ngôi nhà xập xệ. Nghe họ kể về chuyện ngày xưa, chuyện ngày nay mà cổ họng chát đắng.

>>Đêm cuối ở Truông Bồn
>>Truông Bồn - nỗi đau thành huyền thoại
>>Truông Bồn huyền thoại và tri ân

Ký ức ngày 31/10/1968

Trong ngôi nhà cấp 4 ở xã Tăng Thành, huyện Yên Thành, chị Phan Thị Thao và Nguyễn Thị Minh đang lúi húi bón cháo cho cháu. Trước, họ là TNXP, vào sinh ra tử ở những trận địa khốc liệt. Hòa bình lập lại, họ về quê, duyên định thế nào, cả 2 lại trở thành thông gia.

Chị Thao và chị Minh là 2 trong 3 người đầu tiên phát hiện ra Tiểu đội trưởng Trần Thị Thông - người duy nhất sống sót trong trận bom vào rạng sáng ngày 31/10/1968.

Chị Phan Thị Thao

Chị Thao kể rằng, hôm đó, 5 giờ sáng, khi đang ngủ thì nghe kẻng báo thức. Tất cả vội vàng tỉnh dậy, chuẩn bị cuốc xẻng để ra trận địa. Vừa đi, mọi người vừa tranh thủ gặm cục mỳ cứng đơ, cứng ngắt mà tổ hậu cần phát cho mỗi người đêm qua.

Tất cả mọi người hướng ra phía dốc Kỳ Lợn. Đây là đoạn dốc nguy hiểm, một bên là núi, một bên là khe. Máy bay địch bao giờ cũng nhằm vào chỗ này để đánh bom. Nếu dốc Kỳ Lợi mà hỏng, Truông Bồn tắc, xe cộ sẽ không vận hành qua được.

Chưa kịp đến trận địa, bỗng nghe tiếng gầm rú của máy bay. Những chiếc máy bay xé toang bầu trời, bổ nhào ngay sát trận địa. Như phản xạ tự nhiên, tất cả chạy về phía hầm ẩn nấp.

Những chiếc phản lực vừa sà đến, cũng là lúc những tiếng nổ chát chua vang lên. Lửa, khói và đất bốc lên thành một quầng đen, tụ lại rồi cuộn lên cao. Địch thả bom như vãi trấu. Cả khu vực Truông Bồn bỗng dưng bị nhấn chìm trong biển lửa.

Loạt bom đầu tiên vừa dứt, những hố bom còn chưa kịp nguội, những mảnh bom còn đỏ rực hơi lửa thì toàn bộ TNXP được yêu cầu khẩn trương rút khỏi trận địa.

Lúc này, Nguyễn Thị Minh bị thương nặng ở mặt. Chưa kịp băng bó vết thương thì thấy tiếng ai gọi với: “Minh ơi, Thao ơi, có ai còn sống không?”.

Chị Phan Thị Thao và Nguyễn Thị Minh, những nữ TNXP may mắn sống sót ở Truông Bồn

Lúc này, chị Minh bị thương ở mắt, Thao cố rướn lên thì thấy Lê Thị Hường đang hớt hả chạy đến. Không kịp băng bó cho Minh thì nghe tiếng rên ở gần đó, Hường vội nắm lấy tay Thao: “Minh chịu khó ở đó, tau sang bên ni xem có ai còn sống không?”. Vừa nói, Hường vừa chạy đến chỗ phát ra âm thanh.

Trận địa bị biến dạng sau loạt bom đầu tiên. Những hố bom sâu hoắm còn bốc lửa. Hầm trú ẩn bị đánh lật ngược. Mắt cố căng ra trong làn khói, Hường thấy tiếng rên ở ngay gần mình. Tiến thêm một đoạn, thấy nòng súng còn nhô lên, Hường bảo với Thao: “Dưới ni còn có người sống. Mau gọi người đến cứu”.

Thao nhìn xung quanh, chẳng có một ai. Toàn bộ lực lượng đã được lệnh về hầm để ẩn nấp. Không có cuốc, xẻng, Hường và Thao dùng tay để cào.

Một phút sau, Nguyễn Thị Minh cũng chạy đến, mặc cho vết thương vùng mặt đang ứa máu. Sáu bàn tay thoăn thoắt cố gắng đào sâu. Những ngón tay bật máu. Mặt đất nóng hổi.

“Trời, con Thông, nó còn sống” - chị Hường hét toáng lên. Vừa cào hết lớp đất, đủ để thấy rõ khuôn mặt của chị Trần Thị Thông thì lại một tốp máy bay nữa gầm rú kéo đến. Cả 3 lăn xuống một cái hầm ngay cạnh bên.

Lại những tiếng nổ chát chúa. Lại những quầng lửa cuộn lên che kín cả trận địa. Lần này, may mắn hơn là máy bay Mỹ thả bom không trúng trận địa.

Những chiếc phản lực sau khi điên cuồng nhả bom, vội vã kéo nhau đi. Chị Hường, chị Minh, chị Thao lại tiếp tục lao lên chỗ Trần Thị Thông. Lúc này, chị Thông đã ngất xỉu. Mọi người vội vàng đưa chị về cấp cứu.

Nấm mồ chung ở Truông Bồn

Chị Trần Thị Thông được đưa đến nhà mẹ Thởm để cấp cứu. Lúc đó, có đơn vị bộ đội đi qua, họ liền cử 2 quân y ở lại để cứu chữa những người bị thương. Vừa mới tỉnh dậy, chị Thông đã gọi với những người xung quanh: “Dưới hầm còn có Cao Ngọc Hòa và Đinh Thị Vinh. Mau ra đào đất, cứu họ”.

Mọi người định chạy ra chỗ Hòa và Vinh đang bị vùi lấp thì máy bay lại kéo tới. Bom lại vãi như trấu. Những cột lửa cuốn lên trời mang theo cả đất đá. Toàn đơn vị được lệnh tạm ngừng tìm kiếm.

Truông Bồn hôm nay.

Cao Ngọc Hòa và Đinh Thị Vinh đã được tìm thấy ngay trong chiều 31/10/1968. Tất cả đã hy sinh. Vinh mới 18 tuổi. Còn Hòa và Tâm, ngày mai sẽ tổ chức đám cưới. Thi thể của Hòa và Vinh được đưa về nhà kho ngay gần đấy.

Chị Minh kể rằng, phải đến ngày hôm sau, tức là khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, người ta phải dùng máy gạt mới tìm thấy thêm 4 người nữa, đó là Trần Thị Doãn, Hà Thị Đang, Nguyễn Thị Phúc và Đàm Thị Bốn.

Khu vực tìm thấy là một mô đất cao, cả 4 người đang trong tư thế ôm chặt lấy khẩu súng.

Nhìn thấy Phúc, chị Minh vội rướn đến rồi ôm chầm lấy. Vẻ mặt Phúc vẫn bình thản, người vẫn còn hơi ấm, vệt máu nơi khóe miệng đã khô lại, lẫn với đất. Minh khóc: “Trời, Phúc ơi, mi còn hứa với tau là sẽ về cho tau xem bức thư người yêu mi mới gửi mà. Thế mà, giờ đây, mi lại bỏ mà đi”.

Chị Minh bảo, thời đó, chị cùng với Phúc và Nguyễn Thị Văn ở cùng nhà với nhau. Phúc và Minh bằng tuổi, còn Văn nhỏ tuổi nhất. Thời còn sống, Phúc vẫn thường kể cho chị Minh nghe về chuyện gia đình, về chuyện tình yêu của mình.

“Hắn bảo với tui, hắn đã có người yêu. Nhưng giờ đang chiến tranh, lại còn phải lo chuyện học hành nên chưa báo cáo với gia đình. Chờ cho chiến tranh kết thúc, học hành xong sẽ đưa người yêu về ra mắt gia đình” - chị Minh đau xót.

Cả ngày 1/11/1968, dù đã huy động tất cả các phương tiện máy móc, người ta cũng chỉ tìm thấy nửa vành nón có thêu chữ “tặng Dung” và một cánh tay. Trên cánh tay đó còn nguyên cái khăn mùi soa buộc ở cổ tay. Mở ra thì thấy có mấy cân tem gạo, một tấm phiếu thực phẩm và giấy gọi nhập học mang tên Vũ Thị Hiên.

Suốt những ngày sau đó, hàng trăm người được huy động để tìm kiếm những TNXP còn lại nhưng vô vọng. 7 người còn lại, thịt xương họ dường như đã biến thành khói, thành mây; máu của họ đã kịp hòa chung vào mạch nước, trời đất Truông Bồn.

4 ngày sau đó, một lễ truy điệu diễn ra. Hôm đó, chẳng hiểu sao, trời đổ mưa phùn. Hàng trăm người nghẹn lòng đứng trước linh hồn 13 TNXP đã anh dũng hy sinh mà nguyện cầu cho linh hồn họ được siêu thoát. Những ai có mặt, đều không cầm nổi nước mắt. Nước mắt hòa lẫn với nước mưa. Mặn chát!

13 TNXP nằm cạnh bên nhau. Vĩnh hằng. Giấc mơ về những đứa con, về ngày hạnh phúc bên chồng của Nguyễn Thị Tâm chỉ còn trong hoài niệm, chỉ còn trong những câu chuyện kể của những TNXP mà chúng tôi từng gặp. Và những người mẹ, sẽ chẳng bao giờ biết được mặt con dâu, con rể của mình. Ngôi nhà của Trần Văn Hạp, chẳng biết có ai lợp dùm mái tranh, ai rào hộ mảnh vườn?

Hoàng Sang - Vũ Điệp

>>Truông Bồn - nỗi đau thành huyền thoại
>>Đêm cuối ở Truông Bồn
>>Truông Bồn huyền thoại và tri ân

Vẹn nguyên ký ức Truông Bồn

Trong những ngày đi tìm tư liệu để viết về Truông Bồn, chúng tôi đã gặp những nữ TNXP may mắn thoát chết sau trận bom sáng ngày 31/10/1968. Nghe họ kể về chuyện ngày xưa, chuyện ngày nay mà cổ họng chát đắng.

Tin nổi bật