Những hành vi thu thập, phát tán, sử dụng và kinh doanh trái phép thông tin cá nhân người dùng dịch vụ viễn thông, cũng như hành vi mua bán, lưu thông ra thị trường SIM đã được kích hoạt sẵn dù chưa đăng ký thông tin thuê bao sẽ bị tăng nặng mức phạt để "răn đe".

Mới đây, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Bắc Son đã giao Thanh tra Bộ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu, đề xuất, sửa đổi bổ sung Nghị định 174/2013 của Chính phủ, theo hướng tăng nặng chế tài xử phạt để "nâng cao tính răn đe, phòng ngừa" đối với các hành vi thu thập, sử dụng, phát tán và kinh doanh trái phép thông tin cá nhân người dùng dịch vụ viễn thông; mua bán lưu thông SIM đã được kích hoạt sẵn khi chưa đăng ký thông tin thuê bao.

{keywords} 

Thời gian gần đây, việc mua bán thông tin cá nhân nói chung và thông tin của các thuê bao viễn thông nói riêng đang diễn ra công khai trên mạng. Việc mua bán, lưu thông SIM thuê bao di động trái quy định cũng tiếp tục diễn ra phổ biến. Điều này một phần do các tổ chức, trong đó có nhà mạng, chưa tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật về bảo vệ thông tin riêng của khách hàng, nhưng một phần cũng do sự thiếu ý thức trong việc tự bảo mật thông tin cá nhân và trách nhiệm đăng ký chính xác thông tin thuê bao của chính người sử dụng.

Không chỉ gây bức xúc dư luận, mà những hành vi này còn đe dọa đến an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội.

Do đó, Chỉ thị số 11 của Bộ TT&TT do Bộ trưởng ký ngày 18/3 về việc tăng cường bảo vệ bí mật thông tin cá nhân người sử dụng dịch vụ và ngăn chặn việc mua bán, lưu thông SIM di động trái quy định đã đưa ra những yêu cầu rất rõ ràng dành cho các doanh nghiệp viễn thông, các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ (như Cục Viễn thông, Cục An toàn thông tin, Thanh tra Bộ), và các Sở TT&TT địa phương.

Trách nhiệm của nhà mạng

Cụ thể, các DN viễn thông phải tăng cường phổ biến, hướng dẫn các tổng đại lý bán SIM, đại lý bán SIM, các điểm đăng ký thông tin thuê bao (của DN và của các tổ chức, cá nhân được ủy quyền) nghiêm túc chấp hành các quy định về trách nhiệm bảo vệ bí mật thông tin cá nhân của người sử dụng dịch vụ viễn thông; Không mua bán, lưu thông SIM đã kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước khi chưa đăng ký thông tin thuê bao theo đúng quy định.

{keywords} 

Đồng thời, nhà mạng phải tổ chức triển khai các biện pháp để kiểm tra, giám sát và quản lý chặt chẽ việc tuân thủ các quy định về bảo vệ bí mật thông tin cá nhân của người sử dụng, cũng như việc mua bán, lưu thông trên thị trường SIM đã được kích hoạt sẵn trong hệ thống các tổng đại lý, đại lý bán SIM và các điểm đăng ký thông tin thuê bao. Những tổng đại lý, đại lý, các điểm đăng ký thông tin thuê bao, hoặc nhân viên nào của nhà mạng có hành vi vi phạm sẽ phải bị xử phạt và xử lý nghiêm.

Nhà mạng phải rà soát, hoàn thiện các quy định, quy trình bảo vệ thông tin và ngăn ngừa việc truy cập, sử dụng, tiết lộ, sửa đổi, phá hoại trái phép cơ sở dữ liệu thông tin cá nhân người dùng. Quy định rõ trách nhiệm của từng cá nhân bên trong nhà mạng tham gia vào từng công đoạn khai thác và quản lý cơ sở dữ liệu đó; Tuyệt đối tuân thủ quy định của Thông tư 04/2012 về việc không được kích hoạt dịch vụ di động trả trước cho thuê bao khi chính chủ thuê bao chưa thực hiện việc đăng ký thông tin theo quy định.

Cơ quan quản lý tăng cường phối hợp

Về phía cơ quan quản lý, Cục An toàn thông tin sẽ chủ trì phối hợp các đơn vị liên quan hướng dẫn, phổ biến, tổ chức triển khai thực hiện các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân được quy định trong Luật An toàn thông tin mạng. Cục sẽ chủ trì thiết lập đường dây nóng, email, kênh tiếp nhận thông tin trực tuyến trên website và các kênh khác để tiếp nhận kiến nghị, phản ánh từ người dùng liên quan đến bảo đảm an toàn thông tin cá nhân trên mạng; chỉ đạo các DN viễn thông rà soát lỗ hổng bảo mật của cơ sở dữ liệu thông tin cá nhân thuê bao (nếu có).

Thanh tra Bộ sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu, đề xuất, sửa đổi bổ sung Nghị định 174/2013 của Chính phủ theo hướng tăng chế tài xử phạt để nâng cao tính răn đe, phòng ngừa đối với các hành vi thu thập, sử dụng, phát tán và kinh doanh trái phép thông tin cá nhân người dùng; mua bán lưu thông SIM đã được kích hoạt sẵn khi chưa đăng ký thông tin thuê bao.

Thanh tra Bộ, thanh tra các Sở phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Công an, cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương để triển khai hoạt động thanh tra, kiểm tra, xác minh và xử lý các sai phạm trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về mua bán thông tin cá nhân và mua bán SIM đã kích hoạt sẵn tại các tổng đại lý bán SIM, đại lý bán SIM, các điểm đăng ký thông tin thuê bao... để xử lý theo đúng quy định. Kết quả xử lý sẽ được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.

{keywords} 

Bộ TT&TT, các DN viễn thông và các báo, đài có trách nhiệm khuyến cáo người dùng tăng cường cảnh giác, thận trọng trong việc cung cấp thông tin cá nhân, trong đó bao gồm số thuê bao cho các tổ chức, cá nhân khác. Người dùng đồng thời cần nghiêm chỉnh chấp hành quy định về tự bảo vệ thông tin cá nhân và tuân thủ các quy định của pháp luật về cung cấp thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ trên mạng; Không thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái phép thông tin cá nhân của người khác; không lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân.

Cục Viễn thông đồng thời phải nghiên cứu, đề xuất các quy định về quản lý giá cước và khuyến mại trong hoạt động cung cấp dịch vụ của các nhà mạng, theo hướng tập trung ưu tiên cho các tổ chức, cá nhân đăng ký thông tin thuê bao đầy đủ, chính xác và cam kết là khách hàng thường xuyên.

 

Luật An toàn thông tin mạng nghiêm cấm hành vi "thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân" (Điều 7).

Điều 16 Luật Viễn thông thì quy định: "DN viễn thông không được tiết lộ thông tin riêng liên quan đến người sử dụng dịch vụ viễn thông". Thông tư 04/2012 của Bộ TT&TT quy định về quản lý thuê bao di động trả trước nghiêm cấm hành vi "mua bán, lưu thông trên thị trường SIM đã được kích hoạt sẵn dịch vụ di động trả trước khi chưa đăng ký thông tin thuê bao theo quy định.

Trọng Cầm