Mối đe dọa kinh hoàng của thế kỉ 21

"Sự xâm phạm là một tội ác của thế kỉ mới. Trong thế kỉ 20, người ta ăn cắp tiền của bạn. Giờ thì thứ bị đánh cắp là sự riêng tư của bạn, bí mật của bạn, những mộng tưởng của bạn."

Đó là một hội thoại quan trọng trong tác phẩm mới nhất ra mắt tại Việt Nam của Jeffery Deaver - một trong những tác giả trinh thám ăn khách nhất thế giới. Jeffery Deaver từng được độc giả Việt Nam biết đến với cả truyện và phim chuyển thể từ tác phẩm của ông, trong đó có A Maiden's Grave, The Bone Collector (đã được dịch ra tiếng Việt với tựa đề Kẻ tầm xương), The Cold Moon (Trăng lạnh), The Devil's Teardrop... Ông cũng đoạt giải Grand Prix của Nhật Bản và ba lần chiến thắng giải thưởng Ellery Queen Reader's Award cho hạng mục truyện ngắn, và một số giải thưởng khác tại Anh.

Jeffery Deaver - một trong những tác giả trinh thám ăn khách nhất thế giới.

"Sát nhân mạng" (The Blue Nowhere) được ông viết từ năm 2001, thời điểm mà mạng internet bùng nổ mạnh mẽ và cũng là thời điểm vàng của các hacker khi giao dịch và đối thoại mạng phát triển như vũ bão. Trong tác phẩm này, hai kẻ hacker - một mũ đen, một mũ trắng - đối đầu nhau trong những cuộc săn lùng, truy đuổi và lật mặt lẫn nhau mà cảnh sát phải đứng ngoài vì không hiểu hết thế giới xa lạ của những dòng code trên mạng.

Cả Gillette và Phate đều là những thiên tài trong lĩnh vực của mình - phần cứng và phần mềm máy tính. Cả hai đều có thể tự tạo ra một máy tính, một moderm hay cả một hệ thống máy chủ từ những linh kiện nhặt nhạnh được từ thuở ấu thơ. Cả đều thông minh bậc nhất và gần như không có đối thủ trong lĩnh vực hack và cracking (bẻ khóa).

Gillette là một hacker mũ trắng, chưa bao giờ làm bất cứ điều gì gây hại. Anh tuân thủ nguyên tắc đạo đức của một hacker - "nhìn thì được nhưng chạm vào thì không". Nhưng Phate thì không như vậy.

Ảnh 2: "Sát nhân mạng" (The Blue Nowhere) ra mắt bản tiếng Việt tháng 8/2014

Cả Gillette và Phate vốn đều có một tuổi thơ không hạnh phúc, nhưng trong khi Gillette gia nhập thế giới máy tính chỉ vì óc tò mò và sự cô đơn, thì Phate còn thêm cho mình sự thù hận và thích thú khi sở hữu khả năng vượt trội hơn người. Gia đình Phate giàu có hơn gia đình Gillette rất nhiều lần, và cha mẹ hắn sẵn lòng chi tiền để tránh bị con cái làm phiền. Đứa trẻ Phate ngày một phát triển theo chiều hướng xấu đí. Tự cô lập, trở nên hằn học và dễ nổi nóng mỗi khi không được vào mạng.

Bị từ chối trong thế giới thực, Phate trở thành ông vua không ngai của thế giới mạng. Từ những trò hack đơn giản, hắn bắt đầu viết ra những phần mềm gây hại, trong đó đỉnh điểm là Trapdoor - một chương trình thông minh có khả năng ẩn mình và chiếm quyền tận gốc mọi máy chủ. Phate bị ám ảnh bởi một trò chơi mà hắn tham gia khi còn trẻ tuổi - một game nhập vai và được yêu cầu giết càng nhiều người càng tốt trong vòng một tuần lễ. Phate trở thành một kẻ bẻ khóa, giả trang và giết người hàng loạt.

"Social engineer" là một cụm từ được tác giả Jeffery Deaver thường xuyên sử dụng trong tác phẩm này. Nó có nghĩa là sự giả trang, làm cho bản thân mình trở thành một người khác. Một trong những lý do khiến những người cô lập trong xã hội thích thú với thế giới mạng, đó là ở trên mạng họ có thể tự do là bất cứ ai. Có thể ngụy trang và giả trang con người thật của mình, có thể tự tô vẽ cho mình vô số những điều thú vị. Tên tội phạm Phate không những là bậc thầy ngụy trang trên mạng mà còn vươn ra xa hơn - giả trang ngoài đời thực. Hắn là một kẻ đa nhân cách, bởi có một bài học từ thời thơ bé của Phate - chỉ có đóng giả làm người khác hắn mới được xã hội chấp nhận mình.

"Sát nhân mạng" là một cuốn tiểu thuyết thông minh và đáng đọc của Jeffery Deaver, trong đó phản ánh một thế giới của những người đam mê mạng máy tính, được mô tả với những thói quen đặc trưng như: ít giao tiếp trực tiếp, cú đêm, hay bị bệnh trào ngược dạ dày do thường xuyên sử dụng các đồ uống kích thích như cà phê hay soda, giờ vàng online của họ là 3 giờ sáng, bị ám ảnh bởi những dòng code và thường có thể trạng gày gò, còng lưng do suốt ngày chúi đầu vào máy tính.

Điểm đáng tiếc của bản tiếng Việt đó là "Sát nhân mạng" chỉ mới được ra mắt tại Việt Nam vào tháng 8/2014, trong khi Jeffery Deaver đã viết cuốn tiểu thuyết này từ năm 2001. Kể từ đó, kỹ thuật hack và trao đổi thông tin trên mạng đã có sự biến đổi rất nhiều. Giá như có thể thấy tác giả tư duy về những hình thức mới của mạng internet. Dù vậy, những tình huống và bối cảnh mà cuốn tiểu thuyết tạo ra rất sống động và đáng để suy ngẫm về sự lấn sân của Thế giới mạng vào Thế giới thực ngày nay.

"Một khi đã lên mạng, không ai được an toàn. Dù tốt hay xấu, giờ đây máy tính đã phản ảnh giọng nói, tinh thần, tình cảm và mục đích của con người. Dù tốt hay xấu, chúng còn phản ánh lương tâm và cả sự lương tâm của con người. Ranh giới giữa Thế giới thực và Thế giới máy tính ngày càng trở nên mờ nhạt."

Nhưng như lời một cảnh sát già trong đội truy lùng Phate: "Cuộc sống nằm ở đây này! Là máu, là thịt... những con người... gia đình cậu, con cái cậu... Đó mới là cuộc sống thực". Ông cũng là người đã mất đứa con trai độc nhất của mình vì cậu bé quá đam mê mạng internet.

Hồ Hương Giang