Thực tế phũ phàng qua nghi án đạo nhạc của Sơn Tùng

- Những ngày qua, scandal đạo nhạc của ca sĩ trẻ Sơn Tùng M-TP đang gây ồn ào khi một lần nữa, fan quốc tế – cụ thể là fan Kpop – lại lên tiếng chỉ trích gay gắt hành vi của anh.

Kẻ 'ăn cắp' chuyên nghiệp?

Sau mỗi lần nghi án đạo nhạc của Sơn Tùng M-TP bùng lên, thì số lượng quan điểm bênh vực cho anh lại ngày càng giảm đi. Đặc biệt là hit Chắc ai đó sẽ về mới nhất của Sơn Tùng đã vướng phải nghi án đạo ca khúc Because I miss you do Jung Yong Hwa - trưởng nhóm CN Blue sáng tác và thể hiện trong bộ phim truyền hình Heartstrings (2011). Điều bất ngờ nhất là cục diện cuộc tranh luận không hồi kết này không giống những lần trước, khi mà số đông khán giả đã tỏ ra phản đối, thậm chí là chỉ trích Sơn Tùng gay gắt.

Nhiều người đã nhận thấy sự giống nhau đến bất ngờ giữa hai ca khúc, và cho rằng Sơn Tùng đã có hành vi đạo nhạc. Một người nghe nhận định: “Khi có scandal đạo nhạc, mình có nghe và so sánh. Vâng, giai điệu: đúng. Thời gian ra mắt: bên Hàn có trước. Rồi hết ca khúc này đến ca khúc khác. Thanh minh gì nữa”. Một khán giả khác chua chát: “Kể từ đó mình không nghe thêm 1 bài nào của Sơn Tùng nữa, hay đến mấy, đẹp đến mấy mà đi ăn cắp của người khác thì cũng thế thôi. Có phải chúng ta hay trách nhau con người bây giờ sống vô cảm, thấy sai không lên tiếng không? Thế mà sao thấy ca sĩ nước mình sai, tại sao không lên tiếng, là bao che hay vô cảm? Và chàng ca sĩ, biết sai không sửa. Tiền vẫn kiếm, tiếng vẫn nổi. Ăn cắp beat làm nhạc, ăn cắp tiền, ăn cắp xe... khác mà lại giống”.

Nhiều sinh viên nhạc viện cũng tham gia vụ việc đang nóng nhất showbiz Việt hiện nay. Dưới góc độ của người học nhạc, họ phân tích bằng kiến thức chuyên môn: “Các bạn có thể nhận ra rằng giữa 2 bài có rất nhiều điểm giống nhau. Từ nhịp ¾; điệu SlowWaltz chậm rãi; cấu trúc bài hát chia theo đoạn a1, a2, điệp khúc chia làm 2 đoạn; cho đến phần hợp âm, hòa âm di chuyển giống nhau. Hai bài hát lại được viết cùng một tone, và cuối cùng là sự giống nhau trong không gian âm nhạc, âm hưởng của ca khúc. Không có điểm khác biệt nào so với mạch cảm xúc, âm hưởng của ca khúc Because I miss you mà Sơn Tùng đã lạc vào khi anh vừa nghe vừa xào nấu lại, chính là chứng cứ đạo nhạc không thể chối cãi…”.

Không chỉ dừng lại ở hành động lên án bằng lời, nhiều người dùng mạng còn tung những bằng chứng khác nhau để “lật tẩy” hành vi đạo nhạc. Một fan đã hát cover ca khúc Chắc ai đó sẽ về ngay trên nền nhạc Because I miss you cho thấy sự ăn khớp giữa 2 ca khúc. Một khán giả tên Nguyễn Đăng Khôi đã đăng tải trên kênh YouTube một clip dài 12 phút xoáy vào sự tương đồng của nhịp độ (tempo), nhịp điệu (beat), tune … bằng các phần mềm thu âm, thông qua đó khán giả này khẳng định Sơn Tùng đã đạo nhạc.

Bà Trương Thị Thu Dung (bên phải)

Đồng quan điểm, bà Trương Thị Thu Dung – đại diện Hiệp hội công nghiệp ghi âm Việt Nam – đã nhìn nhận vấn đề dưới độ của một nhà sản xuất: “Tôi nghĩ mình lấy nhạc của người ta thì phải tôn trọng bản quyền, phải để tên họ. Nếu nhạc của họ hay mình có thể học hỏi, sử dụng, viết lời nhưng nên biết cách tôn trọng. Không thể lấy của họ rồi điền tên mình là không được. Sơn Tùng làm như vậy là không tôn trọng bản thân và khán giả”. Dù thừa nhận Sơn Tùng là một ca sĩ có thực tài nhưng Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam vẫn thể hiện quan điểm gay gắt vì cho rằng nam ca sĩ trẻ đã có hành vi đạo nhạc rất nhiều lần.

Mới đây nhất, nhạc sĩ Quốc Trung cũng chia sẻ những suy nghĩ cá nhân trên tài khoản Facebook. Anh tâm sự :“Âm nhạc Việt Nam sẽ còn lâu mới hoà nhập và có tiếng nói trong đời sống âm nhạc thế giới nhưng bằng cách này dân tộc Việt đã dần nổi danh và trở thành 1 "thế lực" toàn cầu rồi”. Dù không trực tiếp đề cập đến ai nhưng ở thời điểm nhạy cảm, cư dân mạng vẫn ngầm hiểu suy tư của vị nhạc sĩ lão làng này đang nhắm đến vụ việc đang “dậy bão” của Sơn Tùng.

'Chắc ai đó sẽ về' không đạo nhạc?

Bất cứ vụ việc nào cũng luôn phát sinh nhiều luồng quan điểm, scandal đạo nhạc đang khiến khán giả “sôi sục” những ngày qua cũng không ngoại lệ. Hầu như các fan Sơn Tùng đều quyết tâm bảo vệ anh đến cùng, thậm chí sẵn sàng đáp trả khi dư luận chĩa mũi dùi vào thần tượng. Một bộ phận người nghe khác cũng tỏ ra bênh vực Sơn Tùng M-TP. Họ cho rằng :“Đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có một quyết định hay công bố chính thức từ bất cứ cơ quan chức năng có thẩm quyền về sự việc của Sơn Tùng. Tất cả mới chỉ dừng lại ở nghi vấn do một số khán giả đặt ra”.

Nhiều người còn tỏ ra khá bức xúc trước bức “tâm thư” của fan Kpop trên trang fanpage của ca sĩ Lee Jung Shin – thành viên của nhóm nhạc CN Blue – đã gọi Sơn Tùng là “Music Thief Pro” (kẻ đạo nhạc chuyên nghiệp) đầy mỉa mai, thậm chí còn kêu gọi mọi người “Don’t feed this thief” (đừng giúp kẻ cắp này kiếm tiền). Một bạn đọc phản biện: “Chúng ta yêu cầu Sơn Tùng phải tôn trọng nghệ sĩ nước ngoài nhưng chính họ đã ngay lập tức khẳng định anh ấy là kẻ cắp nhạc chuyên nghiệp (Music Thief Pro), thử hỏi họ có tôn trọng nghệ sĩ nước ta không?”. Không ít cư dân mạng tin rằng bản tố cáo này là do chính các Boice Việt Nam (tên gọi người hâm mộ CNBLUE) viết ra và gửi đến cộng đồng fan quốc tế như một hành động tự “bôi tro trát trấu” lẫn nhau.

Đặc biệt, một số nhân vật trong giới chuyên môn nhảy vào cuộc cũng đứng ở lập trường này, tiêu biểu là nhạc sĩ Nguyễn Hà. Trên cương vị của một nhạc sĩ, một nhà sản xuất âm nhạc, anh cho rằng việc một bản ghi âm chắc chắn cần phải có sự cộng tác giữa người sáng tác, người hòa âm và đặc biệt là producer - nhà sản xuất âm nhạc. Từ đó, anh chỉ ra phần trách nhiệm của những người này, cụ thể là phần lỗi của cố vấn âm nhạc trước sự “non nghề chơi dại” của Sơn Tùng, nên chuyện “trăm dâu đổ đầu tằm” trong dư luận hiện nay là chưa hợp lý.

Nhạc sĩ Nguyễn Hà và nhạc sĩ trẻ Lê Đức Hùng bày tỏ quan điểm

Nhạc sĩ Lê Đức Hùng cũng khẳng định hit Chắc ai đó sẽ về không đạo nhạc như những lời tố cáo trước đó. Bằng kiến thức chuyên môn, nhạc sĩ này chỉ ra những điểm không tương đồng giữa hai ca khúc dựa trên 3 luận điểm: giai điệu, lời bài hát và phần phối khí. Anh viết trên trang cá nhân: “Chính các bạn đang giết nghệ sĩ vì sự thiếu hiểu biết của mình. Có thể Tùng trước đây đã "đạo nhạc". Nếu bài hát bị đạo đó bị cảnh cáo và có lý lẽ rõ ràng thì mình cũng không thể bênh bạn ý được. Nhưng đến bài hát này mình cảm thấy mọi thứ đang bị làm quá và bóp méo một cách không có lợi cho nghệ sĩ. Một lần nữa, hãy là một người nghe có hiểu biết và có văn hóa”. Nhạc sĩ trẻ này bênh vực Sơn Tùng vì anh bức xúc một bộ phận anti-fan cực đoan, mù quáng đang đẩy sự việc đi quá xa.

Thấy gì sau nghi án đạo nhạc của Sơn Tùng?

Chưa biết cuộc tranh cãi sẽ đi đến đâu, nhưng trước hết, đọng lại trong mỗi người chính là bài học về văn hóa cư xử. Nghi vấn bản tố cáo “tội trạng” của Sơn Tùng M-TP được chính các Boice Việt gửi đến cộng đồng fan CN Blue quốc tế là có cơ sở. Nếu thật vậy, hành động tự bôi xấu mặt nhau của fan Việt lại nối tiếp câu chuyện và mở ra một cuộc tranh cãi mới trong dư luận.

Mỗi người, dù là bênh vực hay chỉ trích, đều có những lý lẽ của riêng mình nhưng trong số đó lại không nhiều cuộc tranh luận thể hiện sự văn minh, văn hóa trong ứng xử. Người hâm mộ Sơn Tùng M-TP sẽ khó có thể giữ được bình tĩnh trước những lời chỉ trích gay gắt thái quá, thậm chí là xúc phạm đến danh dự, lòng tự trọng của anh. Nhưng ở mặt khác, không ít fan Sơn Tùng đã bênh vực thần tượng một cách tiêu cực, mù quáng. Thậm chí bộ phận fan này còn cho rằng nhóm nhạc CN Blue của xứ sở kim chi đang “dựa hơi” thần tượng của họ để nổi tiếng.

Hành động bảo vệ thần tượng của một số fan cuồng như “đổ dầu vào lửa”

Thực tế, đạo nhạc là một “tội danh” hết sức nặng nề đối với người làm nghệ thuật. Từ nhiều năm nay, việc vội vàng quy chụp ai đó đạo nhạc đã xảy ra nhiều lần và làm ảnh hưởng trầm trọng đến sự nghiệp của người nghệ sĩ. Và câu chuyện “ca sĩ Việt đạo nhạc” cũng không ít lần xuất hiện trên báo chí nước ngoài, đặc biệt là báo chí Hàn Quốc như nhóm HKT, Cao Thái Sơn, Bảo Thy... Riêng Sơn Tùng M-TP đã có nhiều lần dính lùm xùm với nghi án đạo nhạc, đạo phong cách, thời trang của sao Hàn. Trong khi đó, không thể phủ nhận rằng tuy còn trẻ nhưng Sơn Tùng đã là một trong những ca sĩ có sức ảnh hưởng nhất nhì Việt Nam hiện nay.

Thế nhưng, trước khi cơ quan có thẩm quyền ở Việt Nam có kết luận chính thức thì bản “cáo trạng” đạo nhạc của Sơn Tùng M-TP đã tràn ngập trên các trang tin quốc tế. Điều này rõ ràng làm ảnh hưởng lớn đến uy tín của nghệ sĩ Việt và nền âm nhạc nước nhà trong mắt khán giả quốc tế. Bởi lẽ, có thể họ sẽ nhìn vào vụ việc của một nam ca sĩ trẻ mà quy chụp cả một nền âm nhạc của Việt Nam thiếu văn minh, vô hình chung đánh đổ công sức mà rất nhiều nghệ sĩ Việt đã cố gắng xây dựng và đưa âm nhạc nước nhà ra thế giới.

Gia Bảo