Thương Tín: 'Cuộc đời quá bất công với tôi!'

Từng ở trên đỉnh vinh quang rồi rơi xuống vực thẳm, nếm đủ mùi vị thăng trầm mà cuộc đời xô đẩy đến cho mình, người đàn ông sắp chạm ngưỡng 60 đã trỗi dậy một khát vọng. Khát vọng làm một người cha tốt, khát vọng được tiếp tục cống hiến trào dâng mãnh liệt trong anh, và thế là Thương Tín gượng dậy mà đi. Không phải làm lại từ đầu mà làm đi tiếp từ nơi mình đã từng dừng lại.

Thương Tín ngày ấy - Thương Tín bây giờ

Có một thời Thương Tín xuất hiện trên màn bạc như một nam tài tử hào hoa. Hình ảnh của Thương Tín đẹp đến mê hoặc với những vai Sáu Tâm trong Biệt động Sài Gòn, Tám Thương trong phim Bài ca không quên, Tư Thiệt trong Vụ án viên đạn lạc... Có lẽ Thương Tín sinh ra để làm điện ảnh và anh mãi mãi người thuộc về điện ảnh.

Thời gian đã trôi qua, và chúng ta tưởng chừng như quên mất một khoảng đời của Thương Tín. Tai ương bất ngờ ập xuống. Người nghệ sĩ ấy đã im lặng rời xa ánh hào quang rực rỡ của điện ảnh trong nhiều năm liền.  Anh về với góc riêng của mình để chiêm nghiệm những được mất trong đời, anh chạy trốn quá khứ, trốn hiện tại chạy trốn cả chính mình.

Gần đây, chúng ta thấy Thương Tín lại xuất hiện. Anh bước ra ngoài khoảng lặng ấy với đứa con gái nhỏ mà anh gọi là vị cứu tinh của đời mình. "Con bé ra đời đã cứu lấy cuộc đời tôi". Đó là những gì Thương Tín giải thích cho sự xuất hiện của mình khi trở lại với điện ảnh.

Gặp lại anh vào một buổi chiều Sài Gòn nắng đẹp, tại quán cà phê Sài Gòn 1975 của nghệ sĩ Lê Quốc Nam ở đường Trương Định. Anh và một vài người bạn đến đó để ủng hộ người nghệ sĩ đàn em vừa mở quán kinh doanh. Ghé ngồi cùng anh, thần tượng một thời của những người yêu điện ảnh ngày trước.

Bây giờ Thương Tín trong mắt mọi người là người đàn ông gầy gò ở tuổi ngũ tuần. Nét đẹp góc cạnh ngày xưa của nam minh tinh màn bạc cũng dần bị thời gian chối bỏ, duy chỉ có đôi mắt anh vẫn không hề thay đổi. Đôi mắt sáng long lanh, sâu thăm thẳm đến lạ lùng. Thời gian và sự nghiệt ngã của cuộc sống đã lấy đi của anh nhiều thứ, Sự nghiệp, tiền tài danh tiếng bỗng chốc tan theo mây khói sau một lần lỡ ham chơi. Nhiều người nhìn Thương Tín hôm nay thấy chạnh lòng. Không chạnh lòng sao được khi so sánh một Thương Tín hào hoa lãng tử ngày xưa với một Thương Tin hiện tại bây giờ…

Thương Tín của ngày hôm nay - Ảnh: Tiểu Vũ

Nghệ sĩ vốn thường cá tính, người nghệ sĩ nổi tiếng càng cá biệt tính hơn. Họ luôn đặt ra những chuẩn mực trong trò chuyện, trong tiếp xúc, trong phát ngôn. Với Thương Tín thì khác anh. Anh gần gũi và bình thường đến lạ. Thương Tín không giữ kẽ bất cứ điều gì. Anh nói thẳng, nói thật mà chẳng hề ái ngại. Ngôn ngữ anh dùng cũng rất bình dân giản dị, không sáo ngữ hay đại ngôn như ta thường thấy ở nhưng nghệ sĩ hàng sao như anh.

Câu chuyện bên ly cà phê chiều với Thương Tín cũng dần dần hé mở. Bàn cà phê bỗng trầm lại, bàn kề bên cũng nói nhỏ hơn. Có lẽ mọi người muốn nghe anh nói hơn là nói với anh. Buổi chiều Sài Gòn hôm ấy dường như ngắn lại bởi câu chuyện rôm rã của Thương Tín. Những câu chuyện anh kể chắc cũng không thiếu gì nếu ta tìm hiểu qua sách báo, hoặc trên các trang mạng, nhưng có lẽ thích nhất vẫn là được nghe chính anh kể lại. Từng câu chuyện là những mãnh ghép thú vị về cuộc đời người nghệ sĩ tài hoa nhưng lận đận, bầm dập.

Tuổi thơ kỳ lạ

Ngay từ lúc mới sinh ra tôi đã có nhưng điều lỳ lạ không giống ai. Thấy vậy mẹ tôi đi tìm một vị thầy để hỏi. Thầy khuyên nên đem tôi vào chùa để “bán mạng” và đeo một lá bùa hộ mệnh với hi vọng giải nghiệp. Mẹ mang tôi lên chùa gởi tên tuổi của tôi cho sư thầy để mong tôi được bình an. Lớn lên một chút nữa, mẹ nói tôi không thể sống quá 12 tuổi. Để xua đuổi tà ma ám ảnh trong người tôi, cứ mỗi cuối tuần tôi phải lên chùa. Quỳ giữa chánh điện, đầu tôi được đưa vào một chiếc chuông lớn để các thầy đánh chuông xua đuổi tà ma quỷ ám trong người mình đi. Tiếng chuông ngân lên và đầu óc tôi choáng váng hãi hùng. Đến bây giờ chuyện ấy vẫn còn ám ảnh tôi.

Bước sang ngày đầu tiên của tuổi 13, một hôm đi học về, thấy mẹ làm một con heo quay thật lớn để trên bàn với nhang đèn làm lễ cúng. Thấy lạ tôi hỏi mẹ. Mẹ bảo “Hôm nay là đám giỗ con mày. Mày đã chết rồi”. Tôi lạnh người không hiểu! Sau đó mẹ giải thích: “Số mày chỉ được sống đến 12 tuổi, nhờ gởi cho chùa mà mày còn sống đến bây giờ. Hôm nay mẹ làm đám này coi như đám giỗ con để “đánh tráo” mạng cho con".

12 tuổi tôi chỉ lờ mờ hiểu một chút gì khá mơ hồ của thế giới tâm linh. Những gì trãi qua trong đời của tôi có quá nhiều chuyện lạ mà rất ít người gặp phải. Từ đó tôi tin và sự an bài của số phận!

Anh nhấp một ngụm cà phê và châm thuốc rồi trầm ngâm như nói với chính mình: “Không hiểu sao những gì xấu xa u ám lại vướng vào người tôi, hết chuyện này sang chuyện khác”.

Chạm đỉnh vinh quang

'13 tuổi bắt đầu tôi trốn nhà theo một gánh hát cải lương. Nói thật, lúc đó tôi không nghĩ gì, chỉ là đam mê và ao ước được diễn trên sân khấu.Tôi theo đoàn đi lưu diễn khắp nơi. Vai của tôi chỉ chỉ là quân sĩ nhưng cảm thấy “sướng rân” vì được xuất hiện trên sân khấu.

Tôi còn nhớ như in khi còn ở Buôn Mê Thuộc, buổi tối xem tivi, nhìn Thẩm Thúy Hằng, Kim Cương diễn kịch ngưỡng mộ vô cùng. Tôi ao ước được một lần đứng chung trên sân khấu với họ. Ao ước ấy sau này cũng thành hiện thực đó là điều tôi ít ngờ nhất".

Theo như lời kể của anh, sau thời gian rong ruổi lãng tử với gánh hát, gia đình bắt anh về và cho theo học Trường Quốc gia Âm nhạc - Kịch nghệ ở Sài Gòn. Đó là bước ngoặc trong cuộc đời Thương Tín. Ra trường anh đầu quân cho đoàn kịch nói Cửu Long Giang rồi đoàn Kim Cương. Anh đóng cặp với nghệ sĩ Kim Cương trong vở Bông hồng cài áo, lấy biết bao nhiêu nước mắt của khán giả thời đó, tạo nên một Thương Tin trên sàn kịch.

Vai diễn Sáu Tâm trong phim Biệt đồng Sài Gòn đã làm nên tên tuổi của Thương Tín

Từ kịch trường Thương Tín bước chân vào điện ảnh. Những vai diễn để đời như Sáu Tâm trong Biệt động Sài Gòn đã đưa Thương Tín chạm đỉnh vinh quang. “Ngày đó tiền cát xê phim vai chính mua được một chỉ vàng, nhưng tôi xài đến năm, sáu cây vàng khi tham gia một bộ phim. Thời đó tôi nhiều tiền lắm. Còn nhiều lắm khi cuốn nhất ký của tôi sắp tới ra mắt mọi người sẽ hiểu. Mọi thứ đều do số phận sắp đặt cả. Có chạy lên trời cũng không thoát”.

Cuộc đời đã bất công với tôi

“Tôi là con người đau khổ nhất kể cả những lúc vinh quang”. Đó là câu anh thường nói mọi người về mình.

 “Cuộc đời đối xử với tối rất bất công. Lẽ ra một con người cống hiến cho nghệ thuật điện ảnh của nước nhà như tôi sẽ được xã hội có phần ưu ái mà tha thứ cho những lầm lỗi của tôi. Tôi không phạm tội gì ghê gớm. Tôi chỉ đam mê đánh bạc. Tôi hiểu pháp luật không cho phép điều đó. Vì một lần ham chơi, một lần đánh bạc tôi đã bị vùi đến tận đáy của thê thảm ngóc đầu lên không nổi đến tận ngày hôm nay. Giả sử như tôi là thằng cờ bạc chuyên nghiệp tôi tôi sẽ chọn những chỗ an toàn hơn là chơi chính ở nhà của mình để cho bị bắt".

Thương Tín cho rằng hình ảnh trong những vai diễn của anh đã ảnh hưởng vô hình đến tình cảm tư tưởng của thế hệ trẻ thời đó. Những Sáu Tâm, Tám Thương, chiến sĩ Săn bắt cướp, đã góp phần làm thay đổi biết bao nhiêu người. Anh kể lại rằng có một người hôm nay làm chức vụ rất lớn trong ngành công an nói với anh : “Tôi thi vô làm trinh sát là do ngày xưa tôi mê vai của anh trong phim Vụ án viên đạn lạc, ngày đó anh là thần tượng của tôi và bây giờ vẫn vậy”.

Thương Tín kể như để an ủi chính mình. Anh trò chuyện mà không hề có ý tiếc nuối cho một thời vàng son, và cũng không hề oán trách cho số phận. Đó là quá khứ, không có ai cho thể đi ngược về quá khứ để sửa chữa những sai lầm mình đã làm!

"Khi tôi bị bắt về tội đánh bạc. Báo chí đã giật thổi phồng lên và coi tôi như một cái gì đó ghê gớm lắm. Họ đặt tên tôi là “Lãng tử Yến Thanh, sát gái, ăn chơi nhất nghệ sĩ”… cái gì họ kêu tôi cũng nhất hết . Hình ảnh của tôi đóng trong phim đứng sau song sắt được trích ra minh họa cho những bài báo làm giống như tôi đang ở trong tù thật, đến nỗi tôi phải đi lòng vòng khắp nơi để người ta biết mình vẫn còn ở ngoài để đánh tan cái nghi ngờ tôi đang trong tù.

Tôi không hiểu sao có rất nhiều bài báo viết về tôi thiếu chuẩn xác đến vậy. Có nhiều nhà báo chưa từng gặp tôi mà vẫn tưởng tượng để viết về tôi đại để như: “Thương Tín ngày nào cũng vô chùa Nghệ sĩ đứng trước tượng phật với vẻ mặt đầy ăn năn sám hối”. Họ làm như tôi làm gì đó ghê gớm lắm tội lỗi lắm. Mà thật ra tôi tội lỗi gì ngoài một lần đánh bạc…Buồn cười nhất là báo chí miêu tả cảnh tôi ngồi dưới hàng cây ở California (Mỹ) nhìn bầu trời tuyết rơi đã làm tôi nhớ quê hương da diết rồi bỏ tất cả để về Việt Nam. Thật ra tôi chưa từng ở đó bao giờ. Tôi chưa từng sống ở Mỹ", anh lắc đầu ngao ngán.

Thiên thần xuất hiện

"Chưa bao giờ có ý định tái hôn sau cuộc hôn nhân đầu tiên tan vỡ. Bỗng nhiên có một cô gái tuổi đôi mươi yêu tôi. Lúc đầu tôi nghĩ cô gái ấy chỉ xao lòng trong phút giây mà thôi. Tôi đến với cô ấy trong những ngày tháng đen tối nhất trong đời. Giữa lúc khó khăn nhất thì cô ấy báo tin đã mang thai. Ban đầu tôi tưởng cô ấy đùa cho vui. Tôi không tin một gã đàn ông hơn 50 tuổi gầy gò ốm yếu và trong túi luôn có sẵn một “chiếc vé” cho chuyến bay cùng lại có thể có con. Vậy nhưng đó là sự thật. Tôi đón nhận nó nữa vui nữa lo. Lúc tôi mơ ước có một đứa con gái lại không, lúc khó khăn nhất thì con gái ra đời. Tâm trạng tôi rối bời. Tôi dặn con trai lớn: Nó là em con sau này ba có chuyện gì con phải lo cho em. Con trai tôi nói ba yên tâm con sẽ lo cho em. Điều đó làm tôi rất vui và có nhiều động lực hơn.

Bây giờ thì khác, con bé là thiên thần hộ mệnh của tôi. Trong một lần ghé thăm, ca sĩ Phương Thanh nhìn con tôi và nói: “Bé gái sinh ra đời là để cứu vớt cuộc đời anh. Bé sẽ làm thay đổi tất cả”.

Quả quả nhiên điều Phương Thanh dự đoán hoàn toàn đúng. Trước đó có nhiều dự án phim mời tôi nhưng tôi từ chối vì không có nguồn cảm hứng để đón phim nữa. Con gái tôi ra đời đã tạo cho tôi nhiều động lực tôi nhận tất cả vai lớn nhỏ nếu như có lời mời. Bây giờ mục đích chính của tôi là kiếm tiền để lo cho con gái. Tôi rất sợ con tôi sau này phải thiếu thốn.

Con gái tôi ra đời đã giúp cho anh em thương tôi nhiều hơn. Họ mời tôi đóng phim vì thương tôi là chính. Dĩ nhiên tôi biết mình đang ở đâu và phù hợp với vai diễn nào. Tôi không còn thời đỉnh cao nữa...".

Vợ và con gái của nghệ sĩ Thương Tín - Ảnh: GĐ

Thương Tín là vậy luôn khiêm tốn, anh biết người, biết ta, đôi khi vì khiêm tốn anh hạ thấp mình xuống rất nhiều. Trong câu chuyện của anh luôn có nhiều nỗi niềm trăn trở về cuộc đời, về số phận cười đó rồi khóc đó. Tất cả đối với anh giờ đều là phù du hư hảo. Anh chưa bao giờ làm người “ăn mày dĩ vãng”. Thương Tín sống cho hiện tại. Vinh quang phía sau vẫn chỉ là ánh hào quang của một thời đã qua.

Nắng Sài Gòn cũng đã tàn, buổi chiều cũng đã cạn. Thương Tín đứng dậy chào mọi người ra về. Những cái bắt tay nồng ấm rất chặt kèm theo lời động viên: “Thương Tín cố lên nha!” của bạn bè làm cho đôi mắt người nghệ sĩ sáng lên long lanh. Bóng người đàn ông gầy gò trên chiếc xe máy hòa lẫn vào dòng người trên phố. Có lẽ  ở phía trước anh là bữa cơm chiều đầm ấm bên người vợ trẻ và đứa con gái nhỏ đang đợi chờ...