- Dương đã rất vui và háo hức vì Nguyên Lê luôn là thần tượng âm nhạc của Dương từ khi còn là 1 cậu học sinh của nhạc viện Quốc gia...

Ngày 12&13/7/2011, Tùng Dương – một giọng ca tuyệt vời sẽ có dịp hợp tác lần đầu tiên với Nguyên Lê – tài năng Jazz nổi tiếng thế giới người Pháp gốc Việt. Nhiều người có lẽ chưa biết Nguyên Lê là ai, nhưng người đàn ông trung niên ấy là người đã khiến âm nhạc Việt Nam tan chảy trong trái tim và sự ngưỡng vọng của những bậc thầy thưởng thức nghệ thuật trên thế giới.

Hạnh phúc được hát không cần dùng "chiêu"

- Thời gian vừa qua, thủ đô bắt đầu sôi động với những góc âm nhạc sang trọng như Không Gian Âm Nhạc hoặc Music on the  Roof (Âm nhạc trên tầng cao), trong khi đó Tp HCM đã đình đám từ lâu với Không Tên, M & Tôi … và mới đây là WE. Là người đầu tiên mở màn Không gian âm nhạc, giờ đây lại chuẩn bị cộng tác cùng một nghệ sĩ gốc Việt nổi tiếng thế giới như Nguyên Lê tại Music on the  Roof trong "Quê nhà", anh đánh giá như thế nào về sự phát triển của những góc thính phòng  này?

Tùng Dương: Bạn đã nhận định rất đúng về thị trường âm nhạc phía Bắc trong thời gian này. Sự phát triển của dòng nhạc thính phòng với những chương trình đươc đầu tư có chât lượng nghệ thuật cao luôn nhận được sự ủng hộ của khán giả phía Bắc - lớp khán giả tương đối khó tính. Họ đến để thưởng thức, để cùng đồng cảm với từng nhạc công, từng bài hát và cách hát của ca sỹ…Rồi họ cũng chính là người nhận định về công tác tổ chức và chất lượng âm thanh của buổi diễn đó đã thực sự tốt hay chưa…Tất cả những điều đó cho thấy khán giả ngày nay tinh tường và rất có gu…Sự tinh tế này đến mức độ có thể chỉ một lỗi nhỏ trên sân khấu cũng khiến khán giả không hài lòng…

Là người luôn chú trọng tới chất lượng nghệ thuật, Dương cảm thấy rất hạnh phúc khi được hát cho những khán giả như họ,và theo dạng thính phòng ở những không gian nhỏ hẹp nhưng gần gũi..Tuy nhiên cần phân biệt rằng khán giả phía Bắc vẫn không phải theo kiểu thích đi nghe hát hàng đêm mà họ vẫn chờ đợi những chương trình âm nhạc định kỳ.

- Một nghệ sĩ chuyên nghiệp như anh thấy rằng hát ở một không gian nhỏ như vậy sẽ khác thế nào so với sân khấu lớn?

Đã là 1 nghệ sỹ chuyên nghiệp thì sân khấu lớn hay nhỏ không thành vấn đề. Đối với Dương quan trong nhất người nghệ sỹ khi đã bước lên sân khấu phải thực sự thăng hoa, cháy hết mình với cảm xúc của tác phẩm. Tuy nhiên sự chuyên nghiệp mà ta nói tới ở đây có nghĩa rằng ca sỹ sẽ phải tự điều chỉnh cách trình diễn của mình ở từng môi trường khác nhau.

Hát ở không gian nhỏ, bạn sẽ không thể phát huy thế mạnh của cả 1 tổng thể gồm xu hướng biểu cảm, trình diễn theo kiểu performance, mà ta chỉ có thể thể hiện những gì dung dị vừa vặn với không gian hẹp (thể loại acoustic). Khán giả thính phòng cũng chỉ tới để nghe và thưởng thức là chính chứ không hoàn toàn là xem. Do vậy cách giao lưu gần gũi và thân tình sẽ giúp người nghệ sỹ ghi điểm…thay vì những "chiêu này","chiêu kia"…

Diễn cùng thần tượng

- Cảm xúc của anh khi sắp làm việc với một nghệ sĩ/nhà soạn nhạc tài ba đẳng cấp thế giới?

Đây không phải lần đâu tiên Dương được vinh dự đứng trên sân khấu với những nghệ sỹ đẳng cấp thế giới. Còn nhớ năm 2005 Dương đã được tiếp xúc và dự 1 khóa học ngắn của nghệ sỹ guitar lừng danh Pat Metheny khi đi lưu diễn với ekip anh Quốc Trung ở Châu Âu. Năm 2006 Dương được mời biểu diễn cung với band Trống Sấm (Đan Mạch) tại Festival Jazz Châu Âu, và 2007 có show diễn chung với nữ ca sỹ Dân gian Marla Carlye của Anh tại Nhà Hát lớn. Gần đây nhất vào tháng 5 vừa qua Dương đã biểu diễn với ca sỹ kiêm diễn viên điên ảnh Milena Minichova của Slovakia…Họ đều là những nghệ sỹ tài năng và nổi tiếng thế giới mà khi giao lưu và biểu diễn cùng, Dương đã được vinh dự học hỏi rất nhiều…


Sự “quái” của Tùng Dương chỉ có thể so sánh với sự sáng tạo của anh

Còn với anh Nguyên Lê - Dương đã biết và nghe nhạc của anh từ rất lâu…Khi được anh Huy Tuấn - Người phụ trách và biên tập âm nhạc tại Music on the  Roof muốn mời Dương là khách mời của đêm nhạc Nguyên Lê, Dương đã rất vui và háo hức vì Nguyên Lê luôn là thần tượng âm nhạc của Dương từ khi Dương còn là 1 cậu học sinh của nhạc viện Quốc gia.

- Cơ hội hát ở Music on the  Roof có phải lần đầu gặp gỡ và làm việc giữa anh và Nguyên Lê?

Đây đúng là cơ hội đầu tiên mà Dương được diễn chung và gặp gỡ anh Nguyên Lê.

- Anh ấn tượng với điều gì nhất? đĩa nhạc nào nhất? ....Anh cảm nhận thế nào nếu như mình hát nhạc của ông?

Dương là một người yêu thích và đam mê nhạc jazz từ rất sớm.Vì là ca sỹ nên sở trường vẫn là vocalist, nhưng bản thân Dương là 1 người luôn vận động và thích thay đổi nên Dương nghe hòa tấu rất nhiều…

Ở anh Lê ta không cần bàn tới kỹ thuât ngón nghề, mà trong âm nhạc của anh đã là một hệ tư tưởng. Âm nhạc của anh luôn vận động, thay đổi và có tính mở…lấy jazz làm nền tảng để rồi từ đó anh mở rộng  nghiên cứu pha trộn với chất liệu âm nhạc dân gian từng nước, từng khu vực, từng chủng tộc, tôn giáo..luôn thay đổi và phát triển theo từng thời kỳ.

Âm nhạc của anh Lê luôn cho ta 1 cảm giác hân hoan, vui sướng, hạnh phúc, tâm người luôn hướng thiện và bình an. Riêng Dương luôn có cảm giác trỗi dậy bản năng phiêu lưu của mình mỗi khi nghe nhạc của anh… Mỗi album của anh như 1 câu chuyện dài, như những hành trình phiêu lưu không có hồi kết… Dương cảm thấy mình tìm được quá nhiều điều đồng cảm trong âm nhạc của Nguyên Lê, về xu hướng, tính thể loại và sự phát triển…. Nếu ai hỏi tôi rằng người nghệ sỹ nào có đủ tầm vóc và sức mạnh để mang bản ngã Việt ra thế giới thì tôi chỉ có thể trả lời rằng "Đó là Nguyên Lê!"…


Bức ảnh mang tên “Giải phẫu Tùng Dương”

- Trong một bài viết về Nguyên Lê, nhạc sĩ Quốc Bảo từng cho biết ông nghe nhạc của Nguyên Lê lần đầu tiên vào năm 1997 - đĩa nhạc "Tales From Viêt-Nam" đã khiến ông "bàng hoàng khôn tả". Và "...lúc ấy, tôi còn nhớ chỉ có vài người ở Việt Nam biết đến Nguyên Lê, hình như là Quốc Trung, Trần Mạnh Tuấn, Vũ Văn Tuyên, Lê Quang. Mãi sau này Trần Thu Hà mới được nghe khi Trung mở đĩa trong buổi check âm thanh cho Thanh Lam". Vậy Tùng Dương nghe nhạc của Nguyên Lê từ bao giờ?

Dương nghe Nguyên Lê thời điểm khi thi đậu khoa Thanh Nhạc của Nhạc Viện Quốc gia năm 1999. Với Nguyên Lê, có thể xếp anh đứng chung với những tên tuổi khác của jazz trên thế giới như Randy Brecker,Vince Mendoza, Paolo Fresu…Dương nghĩ bất cứ ai bắt đầu nghe Nguyên Lê cùng đều biết đến và tìm nghe đĩa "Tales from Viet Nam" dù nó không phải album đầu tay của anh (album thứ 23 – PV) nhưng rất phổ cập trong giới làm nghề.

Album nào của Nguyên Lê, Dương cũng ấn tượng từ bìa đĩa. Dương thích nghe Saiyuki - album năm 2010 - là sự tiếp nối phát triển hướng đi của anh, cũng không thể không kể để đến những tam tấu, tứ tấu trong Bakida hay Walking on the Tiger's tail…Và gần đây nhất Songs of freedom (2011) cho thấy sự sáng tạo không ngừng nghỉ ở anh…Dương vinh dự vì được trình bày 1 số bài trong đêm nhạc này với anh cũng nằm trong album này.

Khán giả có hạn nhưng "chất"

- Bản thân Dương đã từng biểu diễn cùng một số nghệ sĩ guitar rất xuất sắc và cực "quái" của Việt Nam trong đêm Dương - Lý (Không gian âm nhạc), và anh đã được nghe ngón  đàn của Nguyên Lê trong những CD của anh ấy, anh cảm thấy sự tương đồng nào không giữa  đêm nhạc trước đây và đêm nhạc sắp tới không?

Dương thấy cũng sẽ có những nét tương đồng vì đều là ở dạng thính phòng, số lượng khán giả có hạn nhưng "chất"…Show diễn với anh Lê, Dương là khách mời sẽ trình bày với anh phần cuối chương trình gồm 4 ca khúc, chứ không phải chủ nhân của đêm diễn như Dương - Lý. Cứ đứng dưới ánh đèn sân khấu là lại "lên đồng" rồi…Thế mới là Tùng Dương chứ, hy vọng anh Lê sẽ "kham" Tùng Dương lại để không cho"chạy" quá xa…(cười)

- Tôi nhớ lời một nghệ sĩ người nước ngoài từng nhận xét "Tùng Dương là ca sĩ đương đại tốt nhất Việt Nam". Thực ra không chỉ có vậy, tôi cho rằng anh còn có khả năng tự biên tập bài, dựng bài cho mình rất tốt, bản lĩnh sân khấu và kinh nghiệm cũng khiến anh có thể "đỡ lưng" cho ca sĩ hát cùng mình - Dù đó là ai, tôi cũng chưa hề thấy anh lúng túng. Khi làm việc cùng một nghệ sĩ Jazz tài năng như Nguyên Lê, ai sẽ là người "cầm lái" cho sự thể hiện chung? Anh - Nguyên Lê hay nhạc sĩ Huy Tuấn?

"Ca sỹ đương đại tốt nhất Việt Nam" - Tôi xem đó là 1 trọng trách khá lớn mà tôi - với niềm đam mê nghề nghiệp, vẫn đang trên con đường của mình để chinh phục nghệ thuật. Chưa bao giờ tôi dám nghĩ mình là ca sỹ đương đại số 1 Việt Nam mà chỉ muốn là 1 người  nghệ sỹ hướng tới tính đương đại trong âm nhạc và hình ảnh của mình. Còn việc đứng cạnh Nguyên Lê chung trên 1 sân khấu cứ hiểu theo khía cạnh là một nghệ sỹ trẻ được đứng cạnh thần tượng của mình - anh ấy sẽ phải cố gắng hết sức để không làm thân tượng thất vọng !

- Nghe nói Nguyên Lê đã phối lại bản "Giăng Tơ" cho anh....?

Anh Lê chính là người đã chọn ca khúc Quê nhà (Trần Tiến) và Giăng Tơ ( Lưu Hà An) sau khi anh ấy nghe Dương hát trên youtube. Một người bạn của anh Lê nói rằng "Anh Lê có vẻ rất khoái Tùng Dương" nên Dương cũng yên tâm và cũng hy vọng qua chương trình này là cơ hội để chúng tôi hiểu nhau và biết đâu sau này ngoài việc đứng chung cùng thần tượng trên sân khấu tôi lại sẽ được tham gia vào những Dự án âm nhạc của thần tượng. Mình có quyền mơ mộng và cố gắng mà (cười)

- Một người nghệ sĩ như Tùng Dương, có thể nói là đẳng cấp hàng đầu của Việt Nam. Anh hy sinh rất nhiều cho nghệ thuật và âm nhạc với những tìm tòi sáng tạo. Nhưng hình như về vật chất, Tùng Dương còn xa mới đạt đến chữ "giàu". Chắc hẳn anh có sự lựa chọn cho riêng mình. Nhưng những người xung quanh anh nghĩ gì về điều này?

"Giàu" theo quan niệm của mỗi người là khác nhau…"có nhiều tiền" cũng là giàu, đi du lịch khắp nơi cũng là "giàu", Dương thì nghĩ rằng chẳng ai có thể vỗ ngực tự nhận mình giàu có hơn người cả…vì "hôm nay của cải tới tay anh thì mai lại nằm trong tay người khác"

Xu hướng đương đại (contemporary) luôn mang tính tiên phong. Bởi vậy, cái mới, cái lạ ở đây sẽ được đón nhận trái chiều. Hay nói cách khác là khó có thể phổ cập rộng rãi như những thứ vốn quen thuộc. Được "nương" vào Nghệ thuật là một hạnh phúc dù có phải hy sinh bất kỳ điều gì. Vậy nếu coi âm nhạc là một sự "giàu sang" thì Dương nghĩ mình có thừa… Cuộc đời luôn là những chuyến phiêu lưu mà…

- Cảm ơn anh rất nhiều! Chúc anh tiếp tục tiến xa trong chuyến phiêu lưu ấy.

Hồ Hương Giang