- Cây bút tiêu biểu của văn chương Nam bộ là giám khảo trẻ trong cuộc vận động sáng tác Văn học Tuổi 20 với nhiều đổi mới ở mùa thứ 5.

Tên nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, người từng đoạt giải nhất cuộc thi Văn học tuổi 20 lần II, nằm trong danh sách ban giám khảo gồm nhà văn Đoàn Thạch Biền, nhà văn Nguyễn Đông Thức, nhà giáo Nguyễn Thành Thi và nhà phê bình Nguyễn Thanh Sơn.

 

(Ảnh Nguyen Ngoc Tu 1: Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư

 Có thể xem sự đổi mới trong dàn giám khảo là một phần của những chuyển động mạnh mẽ của Văn học Tuổi 20, cuộc vận động sáng tác đặt dưới hình thức một giải thưởng văn chương uy tín do báo Tuổi Trẻ phối hợp với NXB Trẻ và Hội Nhà văn TP.HCM tổ chức.

 Trong tư cách một cuộc vận động sáng tác, Văn học Tuổi 20 tiếp tục kêu gọi những cây viết trẻ “hãy viết về con người, cuộc sống, khát vọng của lứa tuổi đẹp nhất, nhiều ước mơ, nhiều trăn trở và nhiều thử thách nhất, tuổi hai mươi hôm nay”. Người viết trong và ngoài nước có thể gửi một hoặc nhiều tác phẩm với yêu cầu phải viết bằng tiếng Việt và không phóng tác, chuyển thể từ một tác phẩm gốc đã có.

Ai cũng thấy đời sống văn học trẻ đang trầm lắng và tẻ nhạt. Để dự báo được liệu cuộc vận động sáng tác này có khuấy động được vùng yên tĩnh ấy hay không, có lẽ cần phải nhìn vào cách mà nó sử dụng hình thức của một cuộc thi với điều lệ, giám khảo và giải thưởng cụ thể để giải quyết được mục tiêu đặt ra.

Có ít nhất hai điểm đổi mới quan trọng trong mùa thi thứ 5, đó là việc chấp nhận tác phẩm văn học mạng và mời độc giả cùng vào cuộc bình chọn những tác phẩm hay nhất.

Điểm đổi mới đầu tiên là chỉ dấu cho thấy sự lớn mạnh của văn học mạng, đủ khiến một công cụ định giá và gạn lọc các giá trị văn chương mang tính chính thống như Văn học Tuổi 20 phải cân nhắc và đặt nó ngang hàng với những tác phẩm xuất bản theo phương thức in ấn truyền thống.

Để mời độc giả cùng vào cuộc, ban tổ chức khá táo bạo khi quyết định sẽ công bố tác phẩm dự thi qua bản in, bản ebook hoặc đăng trên Tuổi Trẻ cuối tuần và tạp chí Áo Trắng, ngay khi được tác giả gửi về và đã qua thẩm định bước đầu.

 

Buổi họp báo công bố Cuộc vận động lần thứ V vào sáng ngày 14.9.

 Quyết định dẫn đến một thách thức không nhỏ cho ban giám khảo. Nếu trước đây, họ chấm tác phẩm ở hình thức của một văn bản ẩn danh, thì nay, tác phẩm mà họ bỏ phiếu đã được công khai và phổ biến, tác giả lại có thể là người thân quen với họ. Chưa kể, bạn đọc cũng có quyền bỏ lá phiếu trong một giải thưởng dành riêng cho họ, bên cạnh giải thưởng của ban giám khảo.

“Chúng tôi hứa sẽ đánh giá tác phẩm bằng tất cả sự công tâm, dựa trên những hiểu biết, kinh nghiệm và cảm nhận của chúng tôi”, nhà văn Nguyễn Đông Thức nói trong buổi họp báo phát động sự kiện vào sáng ngày 14.9.

Như lời ông nói vui, công chúng sẽ không phải chịu đựng một vụ “lộ clip” nào thêm nữa bởi cách làm việc của ban giám khảo không có gì là không minh bạch. Và kết quả mỹ mãn nhất là một kết quả có sự gặp nhau giữa giám khảo và người đọc, nhưng dù có khác thì cũng là bình thường.

 Một điểm khác, cuộc vận động có đã kéo dài thời gian nhận tác phẩm lên 18 tháng (từ 14.9.2012 đến 24.3.2014). Không phải bởi lo ngại sẽ không có tác phẩm xứng đáng mà bởi đó là thời gian thích đáng và cần có để gây dựng được một khí thế đông vui cho văn học trẻ.

Và cuối cùng, mục tiêu ở phía trước của cuộc vận động thành công hay thất bại chắc chắn đang bắt đầu từ hôm nay và bởi những nỗ lực âm thầm và cô đơn của những người trẻ trên trang viết và bàn phím.

Khải Trí