Bài hát yêu thích: Bảng xếp hạng khắc nghiệt từ khán giả

Là bảng xếp hạng âm nhạc chỉ hình thành sau khi ca sĩ hát live trên sân khấu, xếp hạng hoàn toàn dựa trên tiêu chí “được yêu thích”, Bài hát yêu thích phản ánh tiếng lòng chung của khán giả yêu nhạc.

Trao đổi với nhạc sĩ Huy Tuấn, Giám đốc âm nhạc của chương trình Bài hát yêu thích về những điều làm nên một Bảng xếp hạng mới lạ và cũng đầy cuốn hút này.

Lọc giá trị thực giữa vô số giá trị ảo

- Qua các liveshow Bài hát yêu thích, có những bài là “hit” trên mạng sẽ được yêu thích hơn, có những bài hát lại chưa được chất lượng như bản audio, anh thấy điều này thế nào?

Bản thân những bài hát được vào biểu diễn trong chương trình phải là những bài hát đã được một lượng khán giả nhất định yêu thích từ trước đó.

Tuy nhiên, tính chất của bảng xếp hạng này khác biệt hơn so với những bảng xếp hạng khác ở chỗ, nó chỉ được hình thành sau khi các ca sĩ trình diễn live trên sân khấu. Bởi vậy mà những ca sĩ có năng lực thực sự sẽ thu được thành công, ngược lại những ca sĩ chỉ dựa vào công nghệ phòng thu sẽ gặp khó khăn khi họ không thể hiện bài hát của mình trên sân khấu một cách trọn vẹn.

Tôi nghĩ đây là một xu hướng tốt cho thị trường âm nhạc khi mà các giá trị ảo hiện nay đang có phần lấn lướt. Trên sân khấu Bài hát yêu thích, khán giả sẽ biết giá trị thật của các ca sĩ mà mình yêu thích và hâm mộ.

- Nhìn vào các liveshow đã diễn ra, nhiều người thấy trong mỗi chương trình “Bài hát yêu thích” luôn có sự tham gia nhiều thể loại nhạc mới, nhạc cũ, nhạc trữ tình, cách mạng, nhạc trẻ, nhạc thị trường. Vậy anh có thể nói rõ hơn về tiêu chí và đối tượng cũng như cách lựa chọn bài hát vào các liveshow của chương trình?

Bản thân tên gọi “Bài hát yêu thích” đã thể hiện rõ tiêu chí và đối tượng của chương trình. Bài hát yêu thích là những bài hát có số người yêu thích nhiều nhất, không kể người yêu thích là già trẻ, trai gái, ngành nghề hay vùng miền.

Tổng hợp các bình chọn từ tất cả khán giả giúp BTC tìm ra được bài hát nào đang được nhiều người yêu thích, cho dù đó là những ca khúc thuộc các dòng nhạc khác nhau: nhạc cách mạng, nhạc trẻ hay nhạc thị trường. tại thời điểm này, các ca khúc thuộc các dòng nhạc khác nhau như: “Chiếc khăn Piêu”, “Lụa”, “Cơn mưa ngang qua” hay “Nhan sắc” đang có sự cạnh tranh thứ hạng rất sít sao trên bảng xếp hạng.
Để bài hát được vào biểu diễn trong liveshow cũng phụ thuộc vào 2 nhóm bình chọn là: nhóm khán giả trẻ là những người hay nghe nhạc trên mạng với 50% quyền quyết định và nhóm khán giả trung tuổi là Hội đồng tuyển chọn với 50% quyền quyết định còn lại. Hội đồng tuyển chọn là những nhạc sĩ, nhà sản xuất âm nhạc, nhà báo có chuyên môn trong lĩnh vực này. Hội đồng tuyển chọn bình chọn ca khúc dựa trên 2 tiêu chí: thứ nhất, bản thân họ phải yêu thích bài hát đó; thứ hai, bài hát phải đảm bảo các tiêu chí về chuyên môn.

Đo sự chính xác bằng hội đồng bình chọn “khủng”

- Hiện nay, một số bảng xếp hạng âm nhạc tại Việt Nam thường đo bằng lượt nghe trên mạng hoặc nhắn tin bình chọn, trong khi đó với bảng xếp hạng Bài hát yêu thích, ngoài 2 hình thức này còn có Hội đồng bình chọn với 120 người. Anh có thể cho biết tại sao lại cần số lượng thành viên Hội đồng bình chọn nhiều như vậy?

Các bảng xếp hạng trên mạng sẽ phụ thuộc vào người nghe trên mạng. Còn Bài hát yêu thích đến với khán giả thông qua sóng truyền hình, do đó nếu đo sự yêu thích của ca khúc chỉ bằng lượt nghe hay nhắn tin thì kết quả sẽ không thực sự chính xác. Chính hình thức phỏng vấn nhóm khán giả ở nhiều lứa tuổi và mọi vùng miền là hình thức bình chọn chính xác và khách quan nhất.

Hội đồng bình chọn Bài hát yêu thích là hình thức phỏng vấn nhóm đại diện những người yêu âm nhạc, được ban tổ chức lựa chọn theo tiêu chí: đa dạng về độ tuổi (nhưng phổ biến từ 30 đến 50 tuổi), đa dạng về ngành nghề trên khắp các vùng miền trong cả nước và có quyền quyết định đến 60% tổng bình chọn.

Thông thường việc phỏng vấn nhóm đại diện được tiến hành với số lượng người được phỏng vấn càng nhiều, kết quả sẽ càng chính xác. Và với số thành viên Hội đồng bình chọn là 120 người, theo đánh giá của các chuyên gia, kết quả bình chọn sẽ phản ánh khá chính xác sự yêu thích chung của khán giả yêu nhạc đối với từng bài hát.

Minh chứng cho tính chính xác của Hội đồng bình chọn là sự tương quan về lượng bình chọn dành cho các bài hát. Ví dụ, sau liveshow tháng 11, tổng hợp kết quả bình chọn ngẫu nhiên dù là 36 thành viên, 75, 95 hay 115 thành viên thì tỷ lệ bình chọn dành cho các ca khúc nằm trong top 20 đều cho kết quả gần như nhau.

Điển hình như các ca khúc: “Chiếc khăn Piêu”, “Lụa”, “Nhật ký của Mẹ”, “Bức thư tình thứ 5”, “Giọng mưa đàn bà” luôn nằm trong nhóm các ca khúc chiếm tỷ lệ bình chọn cao nhất kể từ ngày đầu tiên đến ngày kết thúc đợt bình chọn.

Tuy nhiên, Hội đồng bình chọn chỉ bình chọn mỗi tháng 1 lần, nên để tăng tính tương tác và tính hấp dẫn của chương trình, Bài hát yêu thích còn có thêm 2 hình thức bình chọn nữa là: nhắn tin và lượt xem trực tuyến trên website của chương trình.

Hai hình thức bình chọn này chủ yếu dành cho nhóm khán giả trẻ tuổi có độ tuổi từ 17 đến 24 và ảnh hưởng đến 40% kết quả bình chọn (mỗi hình thức chiếm 20%). Lượt xem và tin nhắn được cập nhật online từng giờ, từng phút dẫn đến sự thay đổi liên tục các thứ hạng bài hát trên bảng xếp hạng online rất thú vị, từ đó tạo thành các bảng xếp hạng tuần và tháng.

- Xin cảm ơn nhạc sĩ!

Anh Vũ (thực hiện)