Muôn nẻo người Việt sang Lào bán dạo mưu sinh

- Những người nông dân này đa phần ở các tỉnh miền trung Việt Nam, cũng vì nghèo khổ nên đành từ giã quê hương, “xuất ngoại” sang Lào tìm kế sinh nhai bằng rất nhiều nghề. Đa số được hưởng thụ thành quả lao động nhưng cũng có rất nhiều người vĩnh viễn phải nằm lại đất bạn.

Một buổi sáng đầu năm 2013, đang ngồi uống nước tại quán cafe Việt ở Mê Kông Hotel (thị xã Thà Khẹt, tỉnh Khăm Muộn) tôi chợt nghe tiếng rao của một người phụ nữ miền Trung VN “ai cắt móng tay móng chân không”. Thấy chúng tôi nhìn lại chị liền nói: Các anh ơi, “mề xưa” cho em với (tiếng địa phương tại Quảng Bình là “mở hàng”).

Mọi người nhìn chị rồi lắc đầu. Đại đa số khách là đàn ông, chẳng ai có nhu cầu. Chị đành quay chiếc xe đạp cà tàng cùng chậu, ghế con và dụng cụ hành nghề, buồn rầu quay đi.

Chị Kiều bên đồ nghề và chiếc xe đạp cà tàng đang cật lực mưu sinh bằng nghề cắt móng tay dạo ở Thà Khẹt.

Nhóm thợ móng tay đường phố đang làm cho khách.

Chị Hoa đang kể cho phóng viên VietNamNet nghe về công việc cực nhọc của mình tại Lào trong nhiều năm qua.

Trên những trục đường chính của thị xã Thà Khẹt, thi thoảng chúng tôi lại bắt gặp hình ảnh của những người phụ nữ tầm trung tuổi đang lúi cúi bới từng đống rác, hoặc là đang nhặt nhạnh những chai, lọ trên đường. Anh bạn tôi sinh sống ở đây lâu bảo rằng, họ đều là người Việt cả.

Chiều muộn, khi thị xã bé nhỏ đã dần lên đèn, bất chợt hình ảnh một người phụ nữ đội nón lá, tầm trung tuổi đang oằn lưng cõng một bao tải lớn, lê từng bước chân nặng trĩu đập vào mắt chúng tôi.

Đoán được chị là người Việt Nam nên nhóm phóng viên tìm cách bắt chuyện. Thuyết phục mãi chị mới chịu chia sẻ. Gạt đi những giọt mồ hôi trên trán, chị kể: Chị tên Hồ Thị Hoa, năm nay cũng xấp xỉ tuổi 50, quê ở Thiệu Hóa, Thanh Hóa.

Chị Hoa sang Lào làm nghề nhặt ve chai cũng đã được 6-7 năm gì đấy, chị chẳng thể nhớ chính xác được. ‘‘Lúc đó cũng vì kiếm đồng tiền khó quá nên tôi đành từ giã chồng và 3 con để theo một số chị em qua đây kiếm tiền. Cực lắm nhưng được cái ngày nào cũng tích cóp được vài chục nghìn kíp’’, chị Hoa tâm sự.

Chị Hoa cũng cho biết thêm, hầu hết những người đi nhặt ve chai ngoài đường phố đều là người Việt cả. Như chị, mỗi ngày đi vài ba chuyến. Do không có phương tiện nên chị phải đi bộ dọc khắp các tuyến đường ở Thà Khẹt. Chị nhặt các loại ve chai bằng nhựa và kim loại, về bán cho các địa điểm thu mua của người Việt.

Không được nhiều nhưng mỗi chuyến đi khoảng 3-4 tiếng cũng kiếm được khoảng 10-20 nghìn kíp (khoảng 25-50.000 VNĐ). Nói rồi chị Hoa khoe chúng tôi thành quả sau nhiều giờ lao động, một bao tải đầy chai nhựa và lon bia. Bán đi cũng được khoảng 20 nghìn kíp.

Anh Thành với cơ ngơi tạm gọi là yên ấm

Lúc đầu 2 vợ chồng sang đây làm nghề bán bánh rán rong trên những chiếc xe đạp. Nhưng rồi chẳng ăn thua nên quyết định chuyển qua nghề thu mua đồng nát.

"Mỗi ngày chúng tôi phải đạp xe hàng chục km, vào tận các bản để thu mua. Bữa trưa thì thường được bà con người Lào cho xôi ăn, buổi tối về nhà trọ nấu ăn nên cũng đỡ" - anh Thành kể.

Sau 6 năm lang thang ngoài đường, anh Thành quyết định thuê một mảnh đất ở thị xã Thà Khẹt, mở tiệm thu mua, vừa là chỗ ở cho gia đình anh và một số đồng hương cùng cảnh.

"Ngồi một chỗ thu mua có khá hơn và đỡ phải giãi nắng dầm sương mà có tiền gửi về quê đều đặn" - anh Thành bộc bạch.

Theo anh Thành, người Việt ở Thà Khẹt rất đông, chỉ có số ít là làm chủ kinh doanh, còn lại là lao động tự do. Họ kiếm sống bằng nhiều nghề, từ nhặt ve chai, thu mua đồng nát, xây dựng cho đến bán rau ở chợ. Tất cả họ sang đây đều để kiếm tiền gửi về quê. Mặc dù nghèo khổ nhưng được cái đoàn kết.

Duy Tuấn

(còn nữa)