- Về xóm Xuân Lan (Nghi Xuân, Nghi Lộc, Nghệ An) hỏi thăm bí thư Nguyễn Văn Thành, người dân trầm trồ chỉ trỏ, “số ông ấy thật có phước, chỉ một con cá mà thay đổi cả gia đình, thoát cảnh nghèo đói”.
>>Huyền thoại về cá Sú Vàng trên sông Lam
Lộc “khủng” trời ban
Khó khăn lắm chúng tôi mới gặp được ông Thành. Tuy giữ chức bí thư chi bộ nhưng ông vẫn tranh thủ “làm thêm”. Cái nghiệp chài lưới từng giúp vợ chồng ông sống được qua ngày, rồi nuôi các con khôn lớn, cứ bám riết lấy ông không dứt ra được.
Cũng cái nghiệp chài lưới ấy đưa ông đến với vận may cực “khủng” khi vớ được món tiền khổng lồ nhờ bắt trúng cá Sú Vàng.
Theo các dân chài, cá Sú Vàng có lớp vảy vàng, óng ánh và bắt ánh sáng rất đẹp mắt.
Đó là một buổi chiều đầu tháng 2/2007. Ông Thành và mấy đứa cháu chạy thuyền ra khúc sông Lam ngoài làng rồi buông lưới.
16 giờ, 4 bác cháu thả lưới, và như mọi khi, những ngư dân vừa già vừa trẻ vẫn chỉ mong muốn kiếm được mớ cá vặt đủ để sớm mai mang ra chợ bán đong gạo.
20 giờ, trời lạnh cóng, những khúc lưới được kéo lên bình thản. Vài ba con cá rô giãy đành đạch trong khoang thuyền. Chẳng ai trong số 4 bác cháu cho rằng mình đang có 1 ngày làm việc hiệu quả!
Khi lần đến những mét lưới cuối cùng, tự nhiên ông Thành thấy nặng tay đột ngột, có vật gì đó giật mạnh từ phía dưới. Như có linh tính mách bảo, ông hò mấy đứa cháu tập trung lại cất lưới lên, và niềm vui đột ngột vỡ òa trên khuôn mặt cả 4 bác cháu đói nhom: “Cá Sú Vàng!”.
“Ban đêm, ánh trăng rọi vào lớp vảy màu vàng trên thân cá sáng rõ và rất đẹp, khi chưa đưa lên khỏi nước tui đã chắc chắn biết đó là cá Sú Vàng rồi” - ông Thành kể lại.
Bắt được “lộc trời”, mấy bác cháu kéo cá về nhà. Ngay trong đêm, con cá được bán cho các thương lái đất Bắc, trọng lượng 58kg, giá bán 525 triệu đồng.
“Từ thuở cha sinh mẹ đẻ, tui chưa từng nghĩ có ngày được nhận món tiền khổng lồ như thế. Mấy bác cháu mừng rơi nước mắt chia nhau món tiền. Dịp đó nhà tui nghèo lắm, làm chẳng đủ ăn, may nhờ có “lộc” mà xây cất được căn nhà vững chãi và gầy vốn dựng kế sinh nhai” - ông Thành hồ hởi khoe.
“6 năm rày chưa từng thấy con Sú Vàng!”
Từ độ mấy bác cháu ông Thành bắt được cá Sú Vàng bán nửa tỷ, ngư dân Nghi Xuân và các xã phụ cận mấy tháng liền lên cơn “sốt”. Thời điểm đó, dân vạn chài ở đây còn đan cả lưới “chuyên dụng” để săn Sú Vàng, gọi là “lưới te”.
Khu vực hạ nguồn sông Lam, nơi ngư dân xứ Nghệ nhiều lần bắt được cá Sú vàng giá trị hàng trăm triệu.
Tuy nhiên, như mò kim đáy bể, nhiều năm liền tuyệt nhiên không ai bắt thêm được con cá Sú Vàng nào.
“Tui nghĩ Sú Vàng chắc tuyệt chủng rồi. Nhiều năm nay có người rong ruổi cả năm để săn mà không được con nào. Tui thì 6 năm rày không thấy con Sú Vàng nào nữa, nghe trong Hà Tĩnh cũng có người bắt được thêm 1 con nữa mà thôi” - ông Thành chia sẻ.
Kể lại chuyện cũ, ông Thành cho biết, sau khi bán cá Sú Vàng, ông dành một khoản để xây cất căn nhà, rồi chạy cho con đi xuất khẩu lao động. Sau đó ông lại tiếp tục gắn bó với “nghiệp” chài lưới. Con trai, con rể ông cũng thế, vẫn miệt mài kiếm sống trên sông Lam.
Từ năm 2010, ông Thành được bầu làm bí thư chi bộ xóm. Tuy thế, ông vẫn “máu me” theo hàng xóm ra sông, ra biển.
“Chuyện bắt được Sú Vàng tui chỉ lấy đó làm may. Còn đời mình, sống nhờ sông nhờ biển, không phải ngày một ngày hai mà trọn kiếp, nên phải bám đó mà kiếm ăn thôi. Tui luôn dặn dò mấy đứa con như thế” - ông bí thư bộc bạch.
Cao Thái
(còn nữa)