Lạ kỳ chuyện kiểm dịch động vật 'thời tai xanh'

- Là địa bàn đang có dịch tai xanh bùng phát, thế nhưng công tác kiểm dịch động vật vận chuyển ra ngoài tỉnh của Chi cục Thú y Hà Tĩnh vô cùng tắc trách, cán bộ thú y chỉ việc nghe điện thoại rồi ngồi trên bàn giấy cấp chứng nhận kiểm dịch, nên nguy cơ lây lan dịch là rất lớn.

Ngồi bàn giấy... kiểm dịch

Quyết định số 15 ngày 08/3/2006 của Bộ NN&PTNT đã quy định cụ thể quy trình cấp chứng nhận kiểm dịch đối với động vật vận chuyển ra ngoại tỉnh là trước ít nhất 2 ngày, cá nhân muốn vận chuyển động vật ra ngoài tỉnh phải nộp hồ sơ tại Chi cục Thú ý.

Chiếc xe gom lợn tại xã Cẩm Thành sáng ngày 17/4 nhưng không hề có cán bộ kiểm dịch xuất hiện.

Theo quy định, sau khi xem xét thấy hồ sơ hợp lệ, cán bộ thú y viết giấy hẹn thời gian, địa điểm tiến hành kiểm dịch. Khi tiến hành kiểm dịch xong, nếu đủ điều kiện thì mới cấp chứng nhận kiểm dịch rồi cho phép đưa động vật lên phương tiện vận chuyển, kẹp chì chứng nhận đã kiểm dịch.

Thế nhưng, việc cấp chứng nhận kiểm dịch của Chi cục Thú y Hà Tĩnh thời gian vừa qua bị dư luận phản ánh hết sức sơ sài, tắc trách, vô nguyên tắc, nhất là đúng vào thời điểm Hà Tĩnh đang bùng phát dịch tai xanh.

Để có bằng chứng, sáng ngày 17/4 vừa qua, P.V đã thâm nhập theo một xe ô tô thu mua lợn BKS 30Y - 3614, chiếc xe gom lợn tại địa bàn xã Cẩm Thành huyện Cẩm Xuyên (liền kề với xã Cẩm Bình đang có dịch tai xanh).

Chủ xe mua gom lợn từ 4 hộ dân với tổng số 44 con nhưng không hề thấy cán bộ thú y xuất hiện tiến hành kiểm dịch.

Xe bắt lợn vô tư chạy khắp đường làng, ngõ xóm thu mua rồi vô tư tắm cho lợn, chùi rửa xe ngay giữa đường làng, trong khu vực dân cư.

Điều khá thú vị là chủ thu mua lợn cho biết, việc họ vào mua gom lợn cũng được "cò" lợn giúp đỡ, dẫn mối đưa đến nhà có nhu cầu bán lợn nên mới mua được nhanh thế, và tất nhiên phải trả tiền công cho dịch vụ này.

Đặc biệt, "cò" lợn còn lo "bao trọn gói" luôn cả thủ tục để được cấp giấy chứng nhận kiểm dịch.

Sau khi gom đủ hàng, "cò" lợn là một phụ nữ tên Huyền đã bốc điện thoại gọi cho một người, mà chị này cho biết tên là Dương, cán bộ Thú y Hà Tĩnh, người sẽ cấp chứng nhận kiểm dịch cho lô hàng này.

Báo số lượng lợn và biển số phương tiện vận chuyển xong, kết thúc cuộc điện thoại, "cò" lợn cho biết "anh Dương hẹn ra Cầu Đông 2 (xã Thạch Đài, cách địa điểm thu mua khoảng 20km) lấy giấy kiểm dịch".

Xin quá giang theo xe chở lợn một đoạn, khi đến Cầu Đông 2 như đã hẹn, P.V chứng kiến một chiếc xe ô tô màu trắng chạy đến dừng lại. Một người đàn ông ngồi trong xe đưa giấy và nhận tiền phí từ "cò" rồi chủ xe tự kẹp chì chứng nhận đã kiểm dịch.

Kết thúc thủ tục kiểm dịch, chiếc xe chở lợn cứ thế lao vun vút để đáp hàng về TP. Hải Phòng.

Tiếp tục đi gom lợn ở một hộ dân khác và cũng không có cán bộ kiểm dịch xuất hiện.

Nhìn qua tờ chứng nhận kiểm dịch, P.V thấy có dấu đỏ của Chi cục Thú y Hà Tĩnh, chữ kí của người kiểm dịch mang tên Phan Quý Dương.

Một điều bi hài hơn, theo phản ánh, trước đó, tại một trang trại nuôi lợn với số lượng lớn, chủ trang trại đã đi xin một xấp giấy chứng nhận kiểm dịch, có chữ ký, con dấu của Chi cục Thú y Hà Tĩnh đã đóng từ trước.

Sau khi bắt đủ lợn lên xe, chủ trang trại mới nhắc ai chưa có giấy chứng nhận kiểm dịch thì vào lấy, rồi chỉ việc điền ngày tháng, số lượng lợn, BKS phương tiện vận chuyển nữa là xong.

"Xin tiếp thu, khắc phục"

Làm việc với Chi cục Trưởng Chi cục Thú y Hà Tĩnh, ông Phạm Thanh Bình cho biết, quy trình kiểm dịch động vật áp dụng theo quyết định 15 của Bộ NN&PTNT.

Đối với việc cấp chứng nhận kiểm dịch vận chuyển động vật ngoài tỉnh, trước 2 ngày, cá nhân có nhu cầu kiểm dịch phải khai báo tại Chi cục Thú y. Để đơn giản, người ta có thể khai báo qua điện thoại, qua e-mail.

Chủ thu mua vô tư tắm cho lợn ngay trong khu dân cư trong khi số lợn chưa hề được kiểm dịch

Sau khi hẹn thời gian, địa điểm kiểm dịch, đến hẹn, cán bộ kiểm dịch có mặt tại địa điểm tập trung để tiến hành kiểm tra lâm sàng, kiểm tra nguồn gốc động vật, và các thủ tục cần thiết khác, nếu đủ điều kiện thì mới cấp chứng nhận kiểm dịch rồi mới cho bốc lên xe.

Tuy nhiên, sau khi cung cấp thông tin dư luận phản ánh, và thực tế hình ảnh mà P.V ghi lại được về quy trình cấp chứng nhận kiểm dịch sai nguyên tắc, bỏ qua nhiều công đoạn quan trọng của cán bộ Chi cục Thú y Hà Tĩnh, ông Bình mới ỡm ờ "chúng tôi xin tiếp thu, khắc phục và sẽ cho kiểm tra để xem xét trách nhiệm".

Tại Cầu Đông 2, cán bộ kiểm dịch tên Dương chỉ việc ngồi trong ô tô của mình đưa giấy kiểm dịch cho "cò" lợn, và lấy phí mà không hề tiến hành các thủ tục cần thiết trước đó theo quy trình. Khi thấy bị ghi hình, cán bộ này (bên trái) xuống xe nạt nộ, không cho chụp ảnh giấy chứng nhận kiểm dịch.

Ông Bình cũng cho biết, công việc kiểm dịch do Phòng kiểm dịch đảm nhiệm. Có một người tên Dương hiện là Phó phòng này.

Để biện bạch cho việc làm vô nguyên tắc của cấp dưới, ông Bình cho rằng, hiện Chi cục chỉ có 5 cán bộ làm công tác kiểm dịch, bình thường thì có thể hoàn thành nhiệm vụ, chứ ngày nào cao điểm thì cán bộ kiểm dịch không đủ để thực hiện công việc, nên sẽ gặp khó khăn.

Trần Văn