Khai quật mộ cổ, người phụ nữ còn nguyên thi thể

- Hàng ngàn người dân hiếu kỳ đã có mặt tại cánh đồng thôn Phú Mỹ (xã Ngọc Mỹ, Quốc Oai, Hà Nội) để xem cảnh khai quật ngôi mộ cổ vừa được phát hiện.

Người nằm trong mộ là một phụ nữ quý tộc?

Buổi khai quật ngôi mộ cổ có niên đại ước chừng 300 năm đã được tiến hành vào chiều ngày 10/12 vừa qua, do PGS.TS Nguyễn Lân Cường trực tiếp tiến hành.

Ngôi mộ cổ được khai quật vào chiều ngày 10/12 vừa qua đã khiến hàng ngàn người hiếu kỳ bỏ việc để đến xem.

Hàng ngàn người dân địa phương đã bỏ công việc để đi xem vì hiếu kỳ.

Ngôi mộ cổ được phát hiện vào chiều ngày 7/12 khi nhóm công nhân điều khiển máy xúc xúc đất làm đường giao thông và thủy lợi. Nhóm công nhân này đã xúc phải ba cỗ quan tài, trong đó, hai cỗ quan tài được làm gỗ bình thường, một cỗ quan tài khác được chôn trong quan ngoài quách, có mùi thơm của tinh dầu.

Nghi ngờ đây là một ngôi mộ cổ, những người công nhân này đã báo tin cho chính quyền địa phương.

Ngôi mộ được phát hiện nằm trong khu vực cánh đồng có tên gọi cánh đồng Bà Chúa. Chiếc quan tài có chiều dài gần 2 mét; rộng chừng 60cm được bao bọc bởi ba lớp: lớp ngoài là gỗ; lớp keo ở giữa, lớp trong cùng là một loại gỗ tỏa ra mùi thơm tinh dầu.

Ngôi mộ được cho rằng có niên đại từ thế kỷ XVII, từ thời Hậu Lê.

Phương thức an táng, đặc điểm của ngôi mộ... có nhiều điều đặc biệt.

Khi cỗ quan tài này được phát hiện và đưa ra ngoài trời, mỗi ngày có cả ngàn lượt người từ khắp nơi tò mò đến xem. Nhiều người nhận định, người nằm trong cỗ áo quan là một người có chức quyền, thuộc tầng lớp quý tộc, và có thể sẽ có rất nhiều vàng bạc, châu báu an táng theo người chết…

PGS.TS Nguyễn Lân Cường thực hiện các thao tác khai quật ngôi mộ cổ.

Bí thư thôn Phú Mỹ, ông Doãn Văn Lợi thông tin: Chúng tôi đã báo cáo lên UBND xã Ngọc Mỹ và Phòng VHTT huyện Quốc Oai.

Ngày 8/12, cán bộ phòng văn hóa huyện đã xuống hiện trường để kiểm tra, xác minh, sau đó báo cáo lên Sở VH-TT-DL TP Hà Nội.

Chiều 10/12, PGS.TS Nguyễn Lân Cường cùng cán bộ khảo cứu đã tiến hành khai quật ngôi mộ cổ. Hàng ngàn người dân biết tin đã kéo đến xem.

Phải khá vất vả, đội khai quật mới mở được tấm ván thiên của cỗ quan tài. Lớp keo ở giữa khi được bóc ra có mùi thơm kỳ lạ.

Người an táng trong mộ được bọc kỹ bằng lớp vải, điều kỳ lạ, vẫn còn nguyên thi thể, vẫn còn nguyên răng, tóc…

PGS.TS Nguyễn Lân Cường cho biết: Đây là mộ cổ an táng một người phụ nữ, được làm bằng hợp chất, ở Việt Nam phát hiện hàng trăm ngôi mộ như thế này. Hợp chất này được người xưa làm theo kiểu trong quan ngoài quách thường có thời Hậu Lê, ở miền Bắc có niên đại khoảng 300 năm, miền Nam thì có vào thời Nguyễn khoảng 200 năm. Bình thường các mộ khác thường chèn gối xung quanh. Nhưng ở mộ này người ta lại dùng giấy bạc để chèn.

Điều đặc biệt của ngôi mộ là không có dung dịch trong quan tài. PGS.TS Nguyễn Lân Cường nhận định: lớp quách bên ngoài làm bằng gạo trộn vôi vữa và mật. Nguyên tắc làm mộ này là làm quách trước, đặt quan tài sau.

Sau khi đặt quan tài vào, họ sẽ trát lớp bồi vào kẽ cho kín. Cuối cùng làm tấm ở trên. Khi phá quách thì mới có thể tìm thấy quan tài. Các mộ cổ khác thường đóng đinh ngang để cố định quan tài, nhưng mộ này họ lại dùng chốt hai bên. Đây là xác bà cụ, nhuộm răng đen, có gãy răng phía trên.

Nhiều dòng họ nhận mộ Tổ

Sau khi phát hiện được ngôi mộ, nhiều dòng họ trong xã Ngọc Mỹ đã lên tiếng cho rằng, đó là ngôi mộ Tổ của dòng họ nhà mình. Trong đó, các hậu duệ của dòng họ Doãn trong xã đã căng lều, bạt ở giữa cánh đồng, gần với cỗ quan tài để trông coi vì họ cho rằng, đây là mộ của cụ Tổ dòng họ nhà mình.

Người nằm trong mộ là một người phụ nữ, vẫn còn nguyên vẹn thi thể, tóc...

Ông Doãn Mạnh Hà, Trưởng dòng họ Doãn, đời thứ 15 cho biết: buổi chiều trước khi đào thấy mộ, khi đi ngang đường tôi bảo những người lái máy xúc đừng đào đất khu vực này nữa, dưới đó là mồ mả của gia đình chúng tôi.

"Tôi nói lúc đầu giờ chiều thì chiều tối họ đã đào vào mộ. Sau đó, tôi đã về hỏi cụ Doãn Thị Chuyển (94 tuổi) và Đỗ Thị Chùm là hai người cao niên nhất dòng họ. Các cụ đều khẳng định rằng đó là mộ của gia tộc.

Các cụ bảo khu ruộng đó có hai mộ dài, một mộ ngắn thì máy xúc đã đào đúng như thế. Gia đình chúng tôi đã mang hai mộ đi chôn cất, còn ngôi mộ cổ thì chính quyền giữ lại.

PGS.GS Nguyễn Lân Cường thông tin giải đáp sự tò mò với hàng ngàn người dân đứng xem.

Tối hôm qua tôi đã mời các cụ đến nhà để họp, các cụ trong họ đưa gia phả ra đọc lại thì biết từ đời thứ 3 đến đời thứ 6 có rất nhiều người làm quan trong triều nhà Lê.”

Ông Trưởng họ Doãn cũng khẳng định: thông tin trên trùng khớp với nhận định của Sở VH-TT&DL Hà Nội là ngôi mộ này có từ đời nhà Lê, khoảng thế kỷ XVII. Dòng họ Doãn tin đó là mộ của dòng họ mình vì vị trí tìm thấy ngôi mộ trên đất đai của cha ông họ khi xưa.

Bí thư thôn Ngọc Mỹ, ông Doãn Văn Lợi cho biết: vào ngày 9/12, một số người ở thôn khác cũng đến nhận đó là mộ của dòng họ.

PGS.TS Nguyễn Lân Cường giải thích: Việc các dòng họ trong địa phương nhận đây là mộ cổ của dòng họ mình, chúng tôi sẽ tạo điều kiện cho gia đình lấy mẫu tóc đi giám định ADN sẽ biết chính xác.

"Trong mộ có cuốn sách Phạn, có biểu hiện tôn giáo, nhưng không có hiện vật chôn theo. Đây không phải người nghèo, phải là người giàu mới có điều kiện an táng như thế này. Những ngôi mộ như thế này thường là của người Phật giáo” - PGS.TS Nguyễn Lân Cường nhận định.

Thái Bình