- Số tàu biển của Việt Nam bị lưu giữ tại cảng biển nước ngoài chỉ còn 3,49%. Kết quả này đã giúp đội tàu biển Việt Nam thoát khỏi “danh sách đen”, bỏ qua “danh sách xám” để bước thẳng vào “danh sách trắng” của Tokyo MOU.

Đây là một trong những điểm sáng lớn nhất của công tác hàng hải năm 2014, đồng thời cũng là điểm sáng sau 15 năm là thành viên của tổ chức Tokyo MOU (Tổ chức các Quốc gia tham gia bản ghi nhớ kiểm tra tàu của các chính quyền cảng vụ châu Á - Thái Bình Dương).

Ông Nguyễn Nhật - Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam cho biết, khi được xếp vào thứ hạng cao trong “danh sách trắng” của Tokyo MOU, tàu Việt Nam sẽ không còn là đối tượng phải “ưu tiên kiểm tra” của các chính quyền cảng nước ngoài.

“Một năm, thậm chí hai năm hoặc nhiều hơn các tàu trong đội tàu treo cờ Việt Nam mới bị chính quyền các cảng quốc tế kiểm tra một lần thay vì hai tháng hoặc  một tháng một lần như trước đây”, ông Nhật nói.

Theo Cục trưởng Cục Hàng hải, các chủ tàu khi ở “Danh sách trắng”, sẽ có lợi thế khi thương thảo hợp đồng và không còn lo mất các khoản chi phí lớn do lưu cảng, mua thiết bị thay thế đắt đỏ, phạt hợp đồng..

{keywords}

Để có được kết quả này, ông Nhật cho biết Cục hàng hải VN đã phối hợp với cơ quan liên quan triển khai đồng bộ các biện pháp, trong đó riêng việc tăng cường kiểm tra tàu trước khi xuất bến, trong năm, 25 Cảng vụ Hàng hải đã thực hiện kiểm tra 822 lượt tàu biển VN hoạt động tuyến quốc tế, phát hiện 743 lượt tàu có khiếm khuyết với tổng số 9.309 khiếm khuyết, yêu cầu khắc phục.

Cũng trong năm 2014, các khoản thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên VN làm thuê cho các hãng tàu nước ngoài hoặc các hãng tàu VN vận tải quốc tế và đã được chấp thuận miễn thuế thu nhập cá nhân, qua tham mưu tích cực của Cục HHVN.

Tàu nội địa không bị lấn sân!

Theo ông Bùi Thiên Thu – Phó Cục trưởng Cục Hàng hải VN, hiện đội tàu VN đảm nhận gần như 100% lượng hàng nội địa đường biển. Riêng tàu container, sau hơn một thời gian thực hiện chính sách không cấp phép trở lại cho tàu nước ngoài tham gia chuyên chở container trên các tuyến nội địa, số lượng tàu vận tải nội địa đã tăng từ 19 lên trên 30 tàu.

Để đảm bảo cho đội tàu VN hoạt động trên tuyến nội địa, Cục Hàng hải Việt Nam vừa đề nghị Bộ Giao thông Vận tải không cấp phép trở lại cho tàu nước ngoài tham gia chuyên chở container trên các tuyến nội địa.

Gần 2 năm trước đây, khi chủ trương hạn chế tàu ngoại được đưa ra bàn thảo nhằm hỗ trợ ngành vận tải biển trong nước, đã có không ít ý kiến lo ngại về tình trạng quá tải, ùn ứ hàng hóa và sự gia tăng giá cước do tàu nội độc quyền.

Tuy nhiên, Cục trưởng Nguyễn Nhật cho biết, năng lực đội tàu nội không những đáp ứng đủ mà đến cuối năm 2014 vẫn còn dư thừa 20-30%. Cùng với đó, giá cước thời điểm này đã giảm đến 30% so với đầu năm.

Do vậy cần tiếp tục thực hiện quyền bảo hộ vận tải nội địa container để tạo điều kiện cho sự phục hồi đội tàu trong nước.

Đại diện Cục Hàng hải cũng khẳng định, việc bảo hộ quyền vận tải nội địa của quốc gia là hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế và pháp luật Việt Nam. Hầu hết các quốc gia đều bảo vệ nghiêm ngặt quyền này nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế cũng như thúc đẩy ngành vận tải biển trong nước.

Cũng trong năm 2014 Cục hàng hải VN đã thực hiện nghiêm chủ trương tăng năng lực vận tải đường biển để giảm tải cho đường bộ và kiểm soát chặt tải trọng phương tiện. Đến nay 206/222 doanh nghiệp cảng biển đã ký cam kết thực hiện kiểm soát tải trọng.

Cục đã chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan tham mưu cho Bộ GTVT công bố tuyến vận tải ven biển nhằm tận dụng đội tàu S1 nâng cấp lên SB để vận tải ven biển.

Số tàu SB tăng nhanh chóng, hiện 250 tàu trọng tải từ 500 đến 5.000 tấn đang hoạt động trên các tuyến ven biển. Tính đến hết tháng từ tháng 7 đến11/2014, lượng hàng tàu SB vận chuyển trong khu vực từ Quảng Ninh đến Thừa Thiên – Huế đạt gần 700.000 tấn với khoảng 500 lượt tàu.

{keywords}
Bộ trưởng Đinh La Thăng chỉ đạo ngành hàng hải cần đổi mới toàn diện, quyết liệt hơn nữa.

Hiện đội tàu Việt Nam đảm nhận gần 100% lượng hàng nội địa đường biển. Riêng tàu container, sau hơn một năm, số lượng tàu vận tải nội địa đã tăng từ 19 lên trên 30 tàu. Tổng sản lượng vận tải đội tàu Việt Nam năm 2014 ước đạt 98,5 triệu tấn (135,7 tỷ T.Km), tăng trưởng nhẹ so với năm 2013 (0,13%). Lượng hàng thông qua nhóm cảng số 1 tiếp tục tăng trưởng ổn định, đạt 120,3 triệu tấn (tăng 13%), chiếm 33% của cả nước. Nhóm cảng số 5 đạt 162 triệu tấn (tăng 14%), chiếm 44%. Sản lượng container khu vực Hải Phòng đạt 3,36 triệu TEUs (tăng 18%), khu vực Tp. Hồ Chí Minh đạt 4,98 triệu TEUs (tăng 6%).

Để đạt được kết quả trên, Cục Hàng hải Việt Nam đã có nhiều cố gắng về mặt quản lý nhà nước trong việc tháo gỡ khó khăn vướng mắc về thủ tục, sát cánh cùng doanh nghiệp vận tải biển vượt

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2015 của Cục hàng hải Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng nhấn mạnh, nhiệm vụ “đi trước một bước” làm nền tảng cho việc hoàn thành kế hoạch năm 2015 và giai đoạn 2015-2020 là thách thức lớn với ngành GTVT nói chung và với hàng hải nói riêng.

Chính vì vậy, phải bắt đầu từ tư duy cải cách. Phải đặt địa vị mình là dân, là doanh nghiệp để làm cơ chế chính sách. Chính vì vậy cần xây dựng hoàn thiện cơ chế chính sách, theo hướng có lợi cho người dân, doanh nghiệp.

“Việt Nam là quốc gia biển, phải làm giàu từ biển. Do đó không có cách nào khác, năm 2015 và các năm tiếp theo ngành Hàng hải phải đổi mới toàn diện, quyết liệt hơn nữa”, Bộ trưởng Đinh La Thăng chỉ đạo.

Vũ Điệp