- Vụ án oan đầu tiên được xét xử và xin lỗi công khai theo NQ 388, cơ quan tố tụng tỉnh Thái Bình có trách nhiệm bồi thường với số tiền kỷ lục: trên 21 tỷ đồng… sẽ được đem ra xét xử lại vào hôm nay (4/8).

Vụ án kéo dài gần 20 năm, kể từ thời điểm CQĐT Công an tỉnh Thái Bình khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Lương Ngọc Phi (trú 463 Lý Thái Tổ, tổ 16, P.Quang Trung, TP.Thái Bình, Giám đốc Công ty khai thác chế biến nông hải sản xuất khẩu Hòa Bình) về hành vi lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản XHCN, trốn thuế vào tháng 4/1998.

{keywords}
Ông Lương Ngọc Phi  - nạn nhân trong vụ oan sai được cơ quan tố tụng tỉnh Thái Bình bồi thường số tiền kỷ lục trên 21 tỷ đồng

Ngày 29/9/1999, TAND tỉnh Thái Bình tuyên phạt bị cáo Phi tổng cộng 17 năm tù giam cho 2 tội danh trên. Một tháng sau khi ông Phi bị bắt, cơ quan công an đã đem hóa giá toàn bộ tài sản của ông và công ty.

Năm 2001, Viện KSND tỉnh Thái Bình xác định vụ án oan sai và trả tự do cho ông Phi; đồng thời TAND tỉnh Thái Bình đã xin lỗi công khai ông Phi tại nơi cư trú.

Theo lời ông Phi, từ khi được xác định oan sai, ông đã 6 lần thương lượng bất thành với các cơ quan tố tụng tỉnh Thái Bình về việc bồi thường do cả ba cơ quan (Công an, Tòa án, Viện kiểm sát) đều né tránh trách nhiệm.

Ngày 8/5/2007, khi nhận được Thông báo số 581/2007 của TAND tỉnh Thái Bình cho biết các cơ quan tố tụng của tỉnh quyết định chấm dứt thương lượng bồi thường, ông Phi quyết định khởi kiện ra TAND TP.Thái Bình đòi bồi thường theo luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước.

Vụ việc của ông được cơ quan chức năng tách thành 2 vụ án. Trong đó, vụ án bồi thường về thiệt hại do tổn thất tinh thần và giảm sút về sức khỏe của ông được TAND TP.Thái Bình tuyên buộc TAND tỉnh Thái Bình phải bồi thường 666 triệu đồng. Bản án tuyên ngày 21/7/2009 nhưng đến giữa tháng 5.2010, sau hơn 10 tháng ông Phi mới nhận được tiền bồi thường.

Về vụ kiện thứ 2 đòi bồi thường cho số tài sản bị thiệt hại trong thời gian thụ án với số tiền ông Phi đưa ra là trên 60 tỷ đồng.

Sau khi Nghị quyết 388 hết hiệu lực và được thay thế bằng luật Trách nhiệm bồi thường của nhà nước, quy định rõ cơ quan xét xử cuối cùng phải chịu trách nhiệm bồi thường, ngành tòa án không thể đùn đẩy trách nhiệm đi đâu, đến ngày 26/8/2013, tức là 12 năm sau khi được công nhận oan sai, TAND TP.Thái Bình mới xét xử và tuyên TAND tỉnh Thái Bình phải bồi thường cho ông Phi hơn 21 tỉ đồng.

Tưởng như sự việc đã đến hồi kết, tuy nhiên, từ đó tới nay, ông Phi vẫn tiếp tục chờ đợi cơ quan chịu trách nhiệm bồ thường đứng ra bồi hoàn thiệt hại cho mình.

100 lá đơn đã được ông phi gửi tới các cơ quan có thẩm quyền. Thế nhưng, thay vì nhận được tiền đền bù, ngày 06/11/2014, ông Phi bất ngờ nhận được quyết định “Kháng nghị giám đốc thẩm” của TAND tối cao, yêu cầu TAND tỉnh Thái Bình xét xử giám đốc thẩm, tạm dừng thi hành án và hủy án sơ thẩm của TAND TP.Thái Bình, xét xử lại theo trình tự sơ thẩm.

Ngày 15/1/2015, TAND tỉnh Thái Bình mở phiên giám đốc thẩm và tuyên đúng như kháng nghị giám đốc thẩm. Như vậy, việc bồi thường oan sai của ông Phi sau 14 năm kể từ ngày chính thức được tuyên bố oan sai lại trở về vạch xuất phát.

Ngày 10/4, sau khi nộp lại lời khai giống như đã viết từ 14 năm trước cho TAND TP.Thái Bình trong vụ án bồi thường oan sai của bản thân, ông Phi bức xúc: “Từ một giám đốc doanh nghiệp ở thời kỳ chín nhất khi 50 tuổi, sau 2 năm ngồi tù và 14 năm đi đòi bồi thường oan sai, tôi đã trở thành một ông lão gần 70 tuổi. Đến nay, vụ án lại trở về vạch xuất phát và tôi không biết có sống được đến lúc nhận được tiền oan sai hay không”.

Đây là vụ án oan đầu tiên theo NQ 388 về bồi thường oan sai cho các tổ chức, cá nhân bị oan sai; vụ án oan tính đến thời điểm hiện tại có số tiền bồi thường kỷ lục: cơ quan tố tụng tỉnh Thái Bình phải bồi thường số tiền hơn 20 tỷ đồng cho người bị oan sai.

Đây cũng là vụ án oan có quãng thời gian đầy chông gai, kể từ khi được nhận lời xin lỗi công khai từ cơ quan để xảy ra sai phạm, nhưng nạn nhân vẫn chưa nhận được bồi hoàn về quyền lợi, tài sản do cơ quan để xảy ra oan sai gây ra.

VietNamNet sẽ tiếp tục thông tin về vụ án này.

Kiên Trung