- Chiều 4/8, Trung tâm khí tượng thuỷ văn Trung ương đã tổ chức họp báo tổng kết công tác dự báo bão số 3 (bão Nock-ten) vừa xảy ra. Trước khi bắt đầu buổi họp báo, ông Bùi Minh Tăng, Giám đốc Trung tâm nhấn mạnh: “Đây là cuộc họp báo mang tính chất thông thường, giống như sau khi kết thúc một cơn bão”.
Trước khi buổi họp báo này diễn ra, dư luận đã được hâm nóng bằng những thông tin cho rằng công tác dự báo bão số 3 'có vấn đề'.
Lý lẽ đưa ra là dự báo cho thấy bão mạnh, mưa lớn kéo dài nhưng trên thực tế thì bão đã suy yếu nhanh chóng trước khi đổ bộ vào đất liền, mưa cũng không lớn và kéo dài như dự báo, gây ra những thiệt hại không đáng có cho người dân các địa phương vì họ phải cấp tốc sơ tán để phòng tránh.
Vì vậy, sau khi ông Bùi Minh Tăng khái quát sơ lượt đặc điểm, diễn biến bão số 3, toàn bộ thời gian còn lại của cuộc họp báo xoay quanh những vấn đề gây tranh cãi trong công tác dự báo.
“Công tác dự báo tốt về mọi mặt”
Ông Tăng cho biết, bão số 3 là cơn bão có vận tốc di chuyển nhanh (trung bình 25km/h, có lúc lên tới 30, thậm chí 35km/h). Các đài khí tượng trên thế giới cũng đưa ra nhiều nhận định khác nhau về hướng đi, khu vực đổ bộ và cường độ bão.
Cụ thể: đài khí tượng Hồng Kông dự báo gần trùng khớp với Việt Nam khi cho rằng bão sẽ đổ bộ vào giữa Thanh Hoá - Nghệ An, khi đổ bộ dự kiến mạnh cấp 8-cấp 9 (dự báo tối 29/7). Còn đài khí tượng Nhật Bản sát đến thời điểm bão đổ bộ mới xác định khu vực tâm bão đi qua là khu vực giữa phía Nam của tỉnh Nam Định và phía Bắc của tỉnh Thanh Hoá.
Ông Tăng cho rằng bão vào khu vực Tĩnh Gia (Thanh Hoá và trung tâm đã dự báo đúng |
Dự báo của đài khí tượng hải quân Hoa Kỳ cho biết bão sẽ vào giữa huyện Quỳnh Lưu và TP Vinh (dự báo vào trưa 30/7). Đây cũng là kết quả dự báo của đài khí tượng Bắc Kinh.
“Có thể nói các dự báo về bão số 3 là tương đối khác nhau vè vùng đổ bộ. Với cùng một đài, nội dung dự báo cũng thay đổi liên tục”, ông Tăng nói.
Nhận định về công tác dự báo, ông Tăng cho biết: Trong buổi giao ban sáng 31/7 (ngay sau khi bão đổ bộ), Thứ trưởng Bộ NN&PTNT kiêm Phó trưởng ban thường trực Ban chỉ huy phòng chống lụt bão TW Đào Xuân Học đánh giá “công tác dự báo bão số 3 là tốt, không chỉ về hướng di chuyển mà còn cả cường độ, thời gian đổ bộ và phân bố lượng mưa của bão số 3, góp phần giảm nhẹ thiệt hại cho các tỉnh ven biển Bắc Bộ và bắc Trung bộ”.
“Chúng tôi dự báo bão vào giữa khu vực Tĩnh Gia (Thanh Hoá) và Quỳnh Lưu (Nghệ An) và hơi nghiêng về Tĩnh Gia. Thực tế là bão đã đổ bộ đúng như vậy”, ông Tăng nhấn mạnh.
Ông còn nói thêm: “Chiều 31/7, sau khi phát bản tin về áp thấp nhiệt đới (do bão suy yếu đi), Bộ trưởng Cao Đức Phát đã gọi điện cho tôi để khích lệ tinh thần làm việc của Trung tâm. Lúc đó Bộ trưởng Phát vừa ở vùng tâm bão về. Bộ trưởng cho biết các anh em ở Thanh Hoá, Nghệ An đánh giá cao công tác dự báo của trung tâm, rất sát thực tế”.
Nhiều chất vấn ngược
Sau khi nghe ông Tăng trình bày, phóng viên báo Người lao động hỏi: “Nhiều người dân ở vùng tâm bão Tĩnh Gia, Quỳnh Lưu cho biết bão dự báo là mạnh cấp 8, cấp 9, giật cấp 10, cấp 11, mưa sẽ lớn nhưng thực ra nhiều phóng viên có mặt tại tâm bão và người dân địa phương cho biết thực tế gió chỉ khoảng cấp 5, cấp 6 là cùng, mưa cũng không lớn như dự báo. Ông có thể giải thích điều này?”.
Ông Tăng nói: “So với dự báo, khi đổ bộ vào đất liền, bão có yếu đi 1 cấp. Nhưng đó là sai số cho phép trong công tác dự báo. Còn cảm nhận của người dân thì rất khó để khẳng định được điều gì. Vì phân bố gió ở các vùng là khác nhau. Cảm nhận đó là chưa đủ cơ sở để kết luận. Chỉ có các số liệu đo gió (bằng các thiết bị đạt chuẩn của VN) mới là chuẩn xác, là tiêu chí để đánh giá”.
'Cơn bão này có đặc điểm là gió rất mạnh ở các tỉnh phía Bắc nên chúng tôi đã khoanh vùng khu vực khá rộng để các tỉnh không chủ quan. Còn tâm bão thì vẫn dự báo là vào Thanh Hoá - Nghệ An'. |
Để minh chứng cho thông tin này, ông Tăng đưa ra các số liệu về gió đo được ở các địa phương trong ngày 30/7 như: Bạch Long Vĩ gió mạnh cấp 9, giật cấp 10; Cô Tô, Hòn Dấu (Hải Phòng) gió mạnh cấo 7, giật cấp 9, cấp 10; Sầm Sơn và TP Thanh Hoá (tỉnh Thanh Hoá) có gió mạnh cấp 7, giật cấp 8, cấp 9; Quỳnh Lưu và Hòn Ngư (Nghệ An) gió cấp 6 đến cấp 8, giật cấp 8 đến cấp 10; vv… Riêng tâm bão là Tĩnh Gia gió chỉ cấp 5 (lúc 16h ngày 30/7), giật cấp 8.
Về lượng mưa, nhiều địa phương cho biết không có “mưa lớn kéo dài 2-3 ngày” như dự báo. Ông Tăng lập luận: “Trên thực tế, trước, trong và sau bão toàn miền Bắc có mưa khoảng 150mm, có nơi 200mm. Các tỉnh từ nam Thanh Hoá đến Quảng Bình mưa từ 100-200mm, có nơi 300mm. Nếu mưa không lớn, tại sao các thành phố Vinh, Hà Tĩnh lại ngập nặng? Tại sao hơn 300ha nuôi trồng thuỷ sản lại bị ngập? Nếu gió không lớn tại sao cây cối, cột điện lại đổ? Đây đều là các thông tin đã được báo chí đưa ngay khi bão vào”.
Trước câu hỏi của các phóng viên liên quan đến thông tin bão đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trước khi đổ bộ vào đất liền, ông Tăng khẳng định: “Chắc chắn là khi đổ bộ vào đất liền, đây vẫn là cơn bão mạnh cấp 8, không phải là áp thấp nhiệt đới. Lúc bão đổ bộ, gió không phải cấp 3, cấp 4 như một số báo đưa tin mà thực chất là ngoài biển gió mạnh cấp 9, cấp 10, các trạm đo ven biển có gió mạnh cấp 8, cấp 9, tức là nó vẫn là một cơn bão chứ chưa suy yếu khi chưa kịp đổ bộ”.
Liên quan đến vấn đề Trung tâm khí tượng thuỷ văn dự báo khu vực ảnh hưởng kéo dài từ Thái Bình đến Hà Tĩnh ở thời điểm bão gần đổ bộ, khiến người dân dễ hiểu lầm là bão sẽ đổ bộ vào khu vực rất rộng, ông Tăng giải thích: “Cơn bão này có đặc điểm là gió rất mạnh ở các tỉnh phía Bắc nên chúng tôi đã khoanh vùng khu vực khá rộng để các tỉnh không chủ quan. Còn tâm bão thì vẫn dự báo là vào Thanh Hoá - Nghệ An”.
Trước khi kết thúc buổi họp báo, ông Tăng nói thêm: “Dự báo trước khi bão đổ bộ là bão có thể mạnh, nhưng diễn biến bão rất phức tạp và thay đổi nhanh chóng, nhất là khi trên biển lại có thêm bão Muifa tương tác khiến bão càng diễn biến khó lường.
Bởi vậy, các địa phương cần căn cứ vào thông tin mới nhất để cân nhắc phương án đối phó. Tôi xin nhắc lại rằng, chúng tôi chỉ là cơ quan tham mưu, còn mọi quyết định về phương án phòng chống thuộc về các địa phương”.
Cẩm Quyên