Lần đầu tiên, dàn xe máy cổ từ thời vua Bảo Đại được tập hợp và trưng bày tại Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh làm nức lòng người dân Kinh Bắc. “Độc chưa từng có” là lời duy nhất dành cho những chiếc xe máy thuộc thế hệ đầu tiên có mặt ở Việt Nam.

Chủ nhân của dàn xe máy cổ có niên đại từ thời vua Bảo Đại là Dương Minh Chính - một thanh niên trẻ ở tuổi 40 nhưng có thâm niên sưu tầm đồ cổ hơn 20 năm nay. Anh cũng là cái tên không xa lạ trong giới sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam.

Dàn xe máy cổ còn "nguyên đai nguyên kiện" từ thời vua Bảo Đại...
những chiếc xe cổ kính từ màu sơn...
7 chiếc xe máy cổ nguyên bản do Pháp sản xuất được Dương Minh Chính “gom” ròng rã ba năm trời, từ thời điểm năm 2009 đến nay. Những “thương hiệu” như Koehler Escoffier, Monet Goyon, JongLi, Monet Goyon Macon… “tề tựu” dưới tay Dương Minh Chính, ngoài tiền bạc, công sức bỏ ra… còn là cả một cơ duyên không phải ai cũng có. 

Những chiếc xe tuổi đời hàng trăm năm vẫn còn gần như nguyên vẹn. Thời gian dường như chỉ làm cho nước sơn thêm cổ kính, và ở nhiều chi tiết xe trở nên bóng láng.

Bộ sưu tập độc nhất vô nhị...
đây là những chiếc xe đầu tiên có mặt ở Việt Nam.
Đăng ký xe chính chủ được đóng dấu và chữ ký của quan toàn quyền Pháp.
Điều độc đáo ở bộ sưu tập xe cổ này, tất cả những chiếc xe cổ đó đều là những chiếc xe… chính chủ. Đăng ký xe được cấp từ những năm đầu thế kỷ 19, được nhà cầm quyền cấp bằng chữ tiếng Pháp, kèm theo số căn cước của mỗi người. 

Chiếc Terrot 100cc cấp cho chủ xe Nguyễn Văn Sang, sinh năm 1924 tại Sài Gòn được cấp ngày 24/7/1951 có chữ ký của nhà chức trách người Pháp – D.Hermine; chiếc Macon Koehler & Erooffier 125cc cấp cho chủ xe Trần Trọng Ái, sinh năm 1920, trú tại Sa Đéc ngày 15/1/1951 vẫn do D.Hermine ký…   

Chiếc xe đời đầu còn chưa có cả... giảm xóc.
Chiếc Macon Koehler & Erooffier 125cc cấp cho chủ xe Trần Trọng Ái, sinh năm 1920, trú tại Sa Đéc ngày 15/1/1951 vẫn do D.Hermine ký…
Ổ máy hột vịt.
Chiếc macon này đời sau đã nâng cấp có giảm xóc.
Trên những chiếc xế cổ này, ngoài sự cổ điển ở kiểu dáng, cách thiết kế, khung xe, hộp máy…, phụ kiện lý thú khác là những chiếc… còi xe. Chúng được gắn bên ngoài, khi thì thiết kế ngay trên hộp máy thông với ống dẫn hơi được sinh ra do một thiết bị được thiết kế cọ xát với một bánh răng; cái được thiết kế ngay trên tay lái… và tất cả đều là còi hơi.

Ở những chiếc xe cổ đời đầu, yên xe là bộ khung sắt nối với hai càng xe, chưa có yên bọc da. Chiếc yên da duy nhất dành cho người cầm lái, và là da bò chính hang. Xe càng cổ, các chi tiết trên xe càng thô sơ nhưng không kém phần tinh tế về thẩm mỹ. Những chiếc xe đời sau mới có thêm bộ giảm xóc thô sơ.

Còi hơi lắp trên ổ máy.
hay trên tay lái...
trên ghi-đông xe.
hay trông giống như một chiếc kèn đồng...
Chiếc còi hơi này được nối với một mô tơ quay tạo khí...
hoặc thô sơ hơn nữa, chủ xe phải... thổi bằng miệng!?
Đam mê sưu tập xe từ nhỏ, nhưng sở thích của Dương Minh Chính phải là những chiếc xe cổ điển. Năm 2009, tình cờ được biết thông tin có hai người rao bán hai chiếc Terrot đời 1930 loại 100cc và 150cc, Chính gấp rút vào T.p Hồ Chí Minh tìm gặp. Sau đó, anh mở rộng “mạng lưới” tìm kiếm, nhờ người giới thiệu… Sau ba năm, kết quả mà Chính có được là 7 chiếc xe cổ duy nhất có từ thời vua Bảo Đại.

Monet Goyon 125CC, được cấp giấy phép vào năm 1951 cho một chủ xe ở Sa Đéc.
Ngồi lên chiếc xe cổ dường như cảm nhận được lịch sử phát minh đối với phương tiện đi lại gắn liền hàng trăm năm với cuộc sống hiện đại của con người.
“Cái quý hiếm ở những chiếc xe này đó đều là những chiếc xe chính chủ, và đều là xe của những người thân cận, trung thành với ông vua co nhiều thú chơi đầy văn hóa - Bảo Đại.
Một chủ xe đồng thời cũng là quan chức cuối cùng ở triều vua Bảo Đại khi còn sống đã khẳng định với tôi, thời vua Bảo Đại có khoảng 100 chiếc xe máy tất cả, người dân không phải ai có tiền cũng có thể được dùng. Hơn nữa, những người còn giữ được cả “đăng ký xe chính chủ” càng không phải dễ tìm”.

"Độc chưa từng có " là những gì mà người xem phải thốt lên trước bộ sưu tập không thể so đến bằng tiền!
Số tiền mà tôi bỏ ra để sưu tập dàn xe cổ này hiện tại đã vượt trên con số 70.000USD. Đã có rất nhiều người ngỏ ý muốn mua lại, đặc biệt là các nhà sưu tập đồ cổ ở Huế, Sài Gòn… nhưng tôi chưa có ý định “sang tên đổi chủ”" – Dương Minh Chính tiết lộ một cách thành thật. 
  • Kiên Trung