-  Ngày 01/7/2012, tại thôn Trung Hương, xã Yên Khê, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An, xảy ra vụ việc tôn giáo phức tạp đã gây ảnh hưởng xấu đối với sự bình yên của nhân dân, đối với khối đoàn kết toàn dân tộc.

Những lộn xộn từ các hoạt động tôn giáo trái pháp luật

Từ năm 2010 đến nay, tại vườn nhà riêng ông Phạm Thế Trận (một tín đồ công giáo ở thôn Trung Hương, xã Yên Khê, huyện Con Cuông), có một số linh mục và nhiều tín đồ đã thường xuyên tổ chức các hoạt động tôn giáo mà không đăng ký với chính quyền, hoặc có đăng ký nhưng chưa đúng quy định pháp luật nên không được chính quyền các cấp chấp thuận.

Các hoạt động tôn giáo tại nhà ông Trận có sự tham gia của một số chức sắc thuộc giáo xứ Quan Lãng (xã Tường Sơn, huyện Anh Sơn - cách Yên Khê khoảng 25km), một số tín đồ công giáo của huyện Con Cuông và rất nhiều tín đồ đến từ huyện Anh Sơn.

Do chưa được chính quyền cho phép nên ông Trận đã lấy danh nghĩa xây dựng nhà riêng (cho con trai) để xây dựng nhà nguyện tại đất vườn của mình; sau đó, còn tổ chức lễ khánh thành nhà nguyện, làm phép vào ngày 24/9/2011 với hàng chục linh mục, hàng trăm tín đồ từ nhiều huyện đến dự.

Vào các ngày chủ nhật hàng tuần, tại nhà ông Trận, các cuộc lễ vẫn tiếp tục được tổ chức. Những người dự các lễ chúa nhật chỉ có một số tín đồ ở Con Cuông, còn phần đông là tín đồ từ Anh Sơn.

Nhiều giáo dân huyện Anh Sơn, Thanh Chương... đến nhà ông Phạm Thế Trận để hành lễ trái pháp luật - Ảnh: Báo Nghệ An

Gần đây, một số tín đồ tại huyện Con Cuông đã làm đơn xin đăng ký địa điểm sinh hoạt tôn giáo và thành lập họ đạo tại huyện Con Cuông; Tòa Giám mục Giáo phận Vinh cũng có Văn thư số 14/12-VTTG, ngày 06/6/2012 gửi UBND tỉnh về việc đề nghị giải quyết vấn đề tôn giáo tại huyện Con Cuông, nhưng do chưa đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, cho nên chính quyền các cấp chưa chấp thuận và đã trả lời đầy đủ bằng các văn bản.

Mặc dù chính quyền các cấp đã có văn bản trả lời rõ ràng về việc chưa đủ điều kiện để thành lập họ đạo, địa điểm sinh hoạt tôn giáo, nhưng các linh mục và tín đồ vẫn không chấp hành, mà vẫn tiếp tục các hoạt động tôn giáo trái pháp luật tại nhà riêng của ông Trận.

Những hoạt động tôn giáo trái pháp luật tại nhà riêng ông Trận với hàng trăm tín đồ từ nơi khác đến tham gia đã làm đảo lộn cuộc sống thanh bình của người dân Yên Khê, nhất là người dân thôn Trung Hương.

Những người tổ chức lễ còn cho lắp hệ thống loa phóng thanh công suất lớn chĩa ra bên ngoài để rao giảng, đọc kinh, gây tiếng ồn quá mức làm ảnh hưởng đến người dân.

Hơn nữa, đồng bào dân tộc Thái vốn luôn có ý thức giữ gìn, bảo vệ tín ngưỡng truyền thống của dân tộc mình, nhất là trước những tác động của tín ngưỡng, tôn giáo mới nên đã rất bức xúc trước những hoạt động tôn giáo tại nhà riêng ông Trận.

Vì vậy, việc một số người dân địa phương có lúc đã tập hợp đông người phản đối hoạt động tôn giáo trái pháp luật tại đây cũng là điều dễ hiểu.

Trước tình hình hoạt động tôn giáo vi phạm pháp luật xảy ra tại địa bàn, chính quyền các cấp đã kiên trì giải thích, vận động, yêu cầu gặp gỡ, đối thoại để giải quyết nhưng linh mục từ chối hoặc không thực hiện ý kiến giải quyết của chính quyền.

UBND huyện Con Cuông, xã Yên Khê đã nhiều lần lập biên bản vi phạm, ra quyết định xử phạt hành chính, thông báo hành vi vi phạm pháp luật cho Tòa Giám mục, linh mục nhưng các linh mục và tín đồ vẫn cố tình không chấp hành.

Những hành động quá khích

Vào ngày 01/7/2012, tại nhà ông Trận lại tiếp tục diễn ra hoạt động tôn giáo trái pháp luật. UBND huyện Con Cuông đã cử tổ công tác (không có sự tham gia của lực lượng công an) đến để tuyên truyền, vận động chấm dứt.

Thời gian qua, cứ vào chiều Chủ nhật hàng tuần, linh mục xứ Quan Lãng lại đánh ô tô lên truyền đạo trái pháp luật ở xã Yên Khê - Con Cuông - Ảnh: Báo Nghệ An

Xuất phát từ sự bất hợp tác của các linh mục và tín đồ đang tập trung tại nhà ông Trận, và cả sự thiếu kiềm chế của một số cán bộ trong tổ công tác, giữa một bên là các tín đồ và một bên là cán bộ và nhân dân địa phương đã xảy ra xô xát, ẩu đả.

Sau đó, một số tín đồ quá khích đã vây giữ 43 người gồm cán bộ của tổ công tác và một số người dân địa phương khi họ đang ở trong nhà ông Trận (căn nhà mới xây này vốn được dùng làm nhà nguyện).

Khi ông Vi Văn Kim - PCT UBND huyện Con Cuông và ông Hoàng Văn Tấn - Trưởng Công an huyện vào gặp linh mục để giải quyết vụ việc theo đề nghị của linh mục Ngô Văn Hậu thì cũng đã bị bắt giữ làm con tin.

Việc nhốt giữ người trái pháp luật trong nhà ông Trận diễn ra trong 12 tiếng đồng hồ, đồng thời, cứ khoảng 1 tiếng đến 15 phút lại có một tốp thanh niên tín đồ vào đánh đập, lăng mạ, ép buộc những người bị bắt giữ phải khai nhận những nội dung theo yêu cầu của linh mục và các tín đồ.

Những việc trên diễn ra trước sự chứng kiến của các linh mục, nhưng các linh mục đã không hề can thiệp. Kể cả PCT UBND huyện khi bị giam giữ cũng bị lăng mạ, đánh đập, ép buộc phải viết biên bản và cam kết với những nội dung như: chính quyền dùng công an, quân đội, côn đồ đánh đập linh mục, giáo dân, phá tượng Đức Mẹ...

Các tín đồ còn khống chế ông Vi Văn Kim phải thay mặt UBND huyện Con Cuông đọc trên loa xin lỗi trước giáo dân vì để xảy ra sự việc trên, yêu cầu ông Vi Văn Kim mang con dấu của UBND huyện Con Cuông vào để đóng dấu vào biên bản nêu trên thì mới thả những người bị bắt giữ.

Khi biên bản bị cơ quan chức năng thu hồi, một số đối tượng còn đe dọa là "Nếu không đưa dấu vào thì sẽ làm thịt" ông Vi Văn Kim và những người đang bị giam giữ...

Vụ việc nêu trên đã làm cho 62 người bị thương, gồm: cán bộ và lương dân tại địa phương là 58 người, trong đó có 8 người bị thương nặng; tín đồ bị thương là 4 người, trong đó có 1 người bị thương nặng. Ngoài ra, trong quá trình xô xát, ẩu đả, ném đá lẫn nhau đã làm nhiều đồ đạc trong nhà ông Trận bị vỡ, hỏng, trong đó có tượng Đức Mẹ.

Minh Lý

(còn nữa)