Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đã có văn bản gửi lãnh đạo Bộ Tư pháp để báo cáo Thủ tướng Chính phủ

Như đã phản ánh, từ nay tới hết năm 2013, Tổng cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội - Bộ Công an sẽ tiếp tục thực hiện cấp CMND mới với phần ghi họ tên cha mẹ công dân tại TP Hà Nội và nhiều tỉnh phía Bắc. Tuy nhiên, hiện Bộ Tư pháp cũng đang nghiên cứu để có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem xét lại quy định này.
Làm thủ tục cấp CMND mới ở Hà Nội. Ảnh: VOVGT

Bộ Tư pháp sẵn sàng nhận khuyết điểm

Đại diện Bộ Tư pháp cho biết lãnh đạo bộ đã giao các cục, vụ chức năng nghiên cứu kỹ về tính hợp pháp, hợp lý của Nghị định 170/2007/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 05/1999/NĐ-CP về CMND.  Nếu xét thấy việc thẩm định Nghị định 05 và sau đó là Nghị định 170 có sơ suất, để lọt quy định cho phép CMND ghi họ tên cha mẹ công dân thì Bộ Tư pháp sẽ không chối bỏ trách nhiệm của mình và sẵn sàng thừa nhận khuyết điểm với Chính phủ.

“Tuy nhiên, quy định về việc này đã xuất hiện cách đây hơn chục năm nên cần phải xem xét thấu đáo. Quan điểm của Bộ Tư pháp là sớm có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị xem xét lại một quy định đang gây ra những phản ứng từ phía dư luận cũng như những người làm luật” - vị này nói.

Theo TS Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp), sau khi nghiên cứu quy định cho phép đưa tên cha mẹ lên CMND, cục đã phát hiện điều này trái với Bộ Luật Dân sự và Công ước Quốc tế về quyền trẻ em mà Việt Nam đã ký tham gia từ năm 1989.

Hơn nữa, điều 38 Bộ Luật Dân sự 2005 về quyền bí mật đời tư thì người mẹ có quyền giữ kín thông tin về người cha và nếu thủ tục hành chính yêu cầu ghi tên cha mẹ đứa bé thì sẽ xâm phạm quyền bí mật đời tư được quy định tại điều này.

Không cần thiết

Điều 16 Công ước Quốc tế về quyền trẻ em viết: “Không trẻ em nào phải chịu sự can thiệp tùy tiện hay bất hợp pháp vào việc riêng tư, gia đình, nhà cửa hoặc thư tín cũng như những sự công kích bất hợp pháp vào danh dự và thanh danh của các em”. - Khoản 2 điều 759 Bộ Luật Dân sự quy định rõ: “Trong trường hợp điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác với quy định của bộ luật này thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó”.
Luật gia Phạm Quốc Anh, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam, cho rằng việc đưa thêm họ tên cha mẹ lên CMND rõ ràng không cần thiết bởi từ trước tới nay, các thông tin trên CMND đã khá đầy đủ.

“Điều cần thiết ở CMND mới là kỹ thuật in ấn, công nghệ hiện đại, bảo mật và bền đẹp hơn trước. Khi đi làm các thủ tục, kèm CMND, người dân vẫn phải xuất trình một số giấy tờ khác, công an đã có thể nắm rõ lý lịch tư pháp của họ thì đâu cần thiết phải đưa tên cha mẹ họ lên đó” - ông Quốc Anh bày tỏ.

TS Nguyễn Đình Lộc, nguyên bộ trưởng Bộ Tư pháp, cho rằng việc đưa tên cha mẹ lên CMND là không cần thiết và phải dừng ngay. Ông Lộc cho rằng Bộ Công an có lý khi nói rằng việc này sẽ giúp quản lý, xác định thông tin về công dân được nhanh, dễ dàng hơn. “CMND mới hiện đại như thế, việc xác định lý lịch của mỗi công dân đâu có khó.

Việc đưa nguồn gốc con người lên CMND rất dễ gây xúc động, tâm lý không tốt với nhiều người đã có cha mẹ mất từ lâu, thiếu cha, mẹ hoặc sinh ra đã không biết cha mẹ là ai. Dù Bộ Công an giải thích những trường hợp này có thể để trống nhưng thử hỏi khi ấy công dân sẽ cảm thấy tủi thân, xấu hổ ra sao khi đưa CMND ra cho người khác xem.

“Quan điểm của tôi là không thể thực hiện quy định này. Bây giờ vẫn đang trong thời gian thí điểm, tác động chưa nhiều tới đông đảo dư luận nhân dân nên Chính phủ vẫn có thể  yêu cầu dừng lại như việc đã yêu cầu Bộ Công an hoãn xử phạt hành vi không sang tên đổi chủ phương tiện giao thông theo quy định vừa rồi”- TS Lê Hồng Sơn bày tỏ.

Phải sửa Nghị định 170

TS Lê Hồng Sơn cho rằng CMND mới có kích thước hợp chuẩn quốc tế và đã có các thông tin cơ bản về cá nhân, quê quán, dãy 12 số chỉ được cấp cho mỗi công dân một lần. Việc Chính phủ sớm ban hành một nghị định mới thay thế Nghị định 170/2007 sửa đổi, bổ sung Nghị định 05/1999 là rất cần thiết.

Trong nghị định ấy phải có một chế định cụ thể quy định về hồ sơ mà công dân phải khai đầy đủ khi làm CMND (trong hồ sơ này, việc đưa họ, tên cha, mẹ của công dân đó là hết sức cần thiết). Hồ sơ lưu trữ do cơ quan có thẩm quyền quản lý liên quan trực tiếp đến mã vạch, số CMND của từng công dân sở hữu CMND để khi có việc, từ những thông tin trên CMND, cơ quan có thẩm quyền có thể truy về hồ sơ gốc của công dân đó tại ngân hàng hồ sơ.

(Theo Người lao động)