Việc Thống đốc bang Florida Ron DeSantis ngày 21/1 bất ngờ thông báo chấm dứt chiến dịch vận động tranh cử vào Nhà Trắng khiến cuộc đua giành chiếc vé đại diện đảng Cộng hòa (GOP) “đấu chung kết” với Tổng thống Joe Biden của đảng Dân chủ vào tháng 11 năm nay hiện chỉ còn là sự cạnh tranh giữa ông Trump và cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley.
Cuộc đối đầu giữa ông Trump và bà Haley trong bầu cử sơ bộ của đảng GOP ở bang New Hampshire ngày 23/1 (giờ địa phương) được dự đoán sẽ sít sao hơn kết quả ở bang Iowa tuần trước. Tại cuộc bỏ phiếu mở màn năm bầu cử tại Mỹ hôm 15/1, cựu tổng thống đã giành được hơn 51% phiếu ủng hộ, vượt xa các đối thủ tiếp sau là ông DeSantis và bà Haley với lần lượt 21,2% và 19% phiếu ủng hộ.
Dưới đây là nhận định của các chuyên gia về tầm quan trọng của bầu cử sơ bộ ở New Hampshire đối với 2 ứng viên tổng thống còn lại của GOP:
Donald Trump
Ông Trump đã tổ chức các cuộc mít tinh thu hút đông người tham gia ở New Hampshire hầu như mỗi ngày trong thời gian chuẩn bị cho cuộc bầu cử sơ bộ. Đây là mật độ rất dày đặc đối với một ứng cử viên thường hành động thận trọng. Song, cựu tổng thống muốn điều đó.
Theo Reuters, ông Trump và các trợ lý muốn thuyết phục cử tri, bà Haley, các nhà tài trợ của nữ chính khách này cũng như giới truyền thông đưa tin về chiến dịch tranh cử rằng, cuộc đua đã kết thúc và ông Trump sẽ là người giành được đề cử của đảng.
Ngay cả khi đánh bại bà Haley với tỉ số cách biệt đáng kể ở New Hampshire, ông Trump vẫn còn phải trải qua một chặng đường dài để trở thành ứng viên đại diện GOP. Song, đội ngũ của ông Trump nhận thức rõ, kết thúc thắng sát nút có thể gửi tín hiệu ngược lại, rằng một bộ phận đông đảo cử tri GOP vẫn đang tìm kiếm gương mặt khác.
Trong viễn cảnh xấu nhất với cựu tổng thống là ông thua ở New Hampshire, ông có thể mất thêm lợi thế trước đối thủ, khi cuộc bầu cử sơ bộ tiếp theo sẽ diễn ra tại bang Nam Carolina quê hương của bà Haley vào tháng tới.
Tuy nhiên, các cuộc thăm dò dư luận gần đây ám chỉ, ông Trump vẫn sẽ là ứng cử viên được yêu thích nhất để đối đầu với ông Biden vào tháng 11.
Nikki Haley
Theo giới quan sát, chiến thắng của bà Haley ở New Hampshire sẽ tương đương một cơn địa chấn chính trị. Viễn cảnh đó sẽ xóa sạch bầu không khí tất yếu mà ông Trump tạo ra trong nhiều tháng qua, đồng thời tiếp thêm sinh lực cho các lực lượng chống cựu tổng thống trong đảng GOP.
Sau đó, bà Haley có thể tiến đến Nam Carolina như ứng viên thay thế khả thi cho ông Trump, cùng với lập luận rằng bà đại diện cho tương lai của đảng, còn cựu tổng thống đã là quá khứ. Cuộc đối đầu khi ấy dự kiến sẽ thu hút đông đảo sự chú ý và kết quả cuối cùng hiện vẫn chưa rõ ràng.
Ngược lại, việc bà Haley chỉ về đích ở vị trí thứ 2 ở New Hampshire sẽ không đảm bảo điều tương tự xảy ra. Đặc biệt, một chiến thắng áp đảo nữa của ông Trump tại bang thứ 2 tiến hành bỏ phiếu sơ bộ sẽ gây tổn hại nặng nề cho bà Haley, phá vỡ mọi tuyên bố về khả năng cạnh tranh của bà. Kết quả đó cũng ám chỉ, sự ủng hộ dành cho ông Trump rất lớn trong đảng, đến mức sẽ có rất ít hy vọng làm ông chệch hướng.
Tuy nhiên, nữ chính khách này vẫn có thể tranh thủ kêu gọi những cử tri chống Trump bỏ phiếu cho bà, đặc biệt là khi ông DeSantis đã rút khỏi cuộc đua.
Ông DeSantis đã công khai bày tỏ ủng hộ ông Trump. Các cuộc khảo sát cũng cho thấy, những người ủng hộ ông DeSantis nhiều khả năng chuyển sang ủng hộ cựu tổng thống hơn là bà Haley. Song, bà Haley hiện vẫn có cơ hội thuyết phục những cử tri muốn lật ngược tình thế và đưa một thế hệ lãnh đạo mới lên nắm quyền.
Dư luận đang nín thở chờ xem liệu màn thể hiện mạnh mẽ ở New Hampshire cuối cùng có giúp bà Haley tiếp tục cạnh tranh với ông Trump ở Nam Carolina và sau đó hay không. Nhưng dù thế nào, bà Haley hiện có lí do chính đáng để tiếp tục cuộc đua.