Giữa lúc tranh chấp lãnh thổ khiến châu Á ngày càng giống một "chảo dầu" sôi thì mới đây, tân lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến thị sát ở tỉnh Quảng Đông đã kêu gọi quân đội tăng cường nhận thức "sẵn sàng chiến đấu thực sự".


Ảnh: Diplomat

Trong lời kêu gọi đưa ra lúc đi thăm Hạm đội Nam Hải ở tỉnh Quảng Đông, ông Tập dù không đề cập trực tiếp tới chuyện tranh chấp lãnh thổ, nhưng nói quân đội Trung Quốc cần chuẩn bị cho một cuộc chiến.

Cùng lúc đó, tại Manila, quan chức Mỹ và Philippines đang thương thảo về việc gia tăng số lượng tàu quân sự, máy bay và lực lượng Mỹ luân phiên trên lãnh thổ Philippines.

"Những gì chúng tôi đang thảo luận hiện tại là việc tăng cường sự hiện diện luân phiên của các lực lượng Mỹ", Carlos Sorreta, trợ lý Ngoại trưởng Philippines cho biết. Theo ông, một kế hoạch 5 năm diễn tập quân sự chung Mỹ - Philippines sẽ được thông qua tuần này. Tuy nhiên, quy mô việc gia tăng các tài sản quân sự Mỹ tại Philippines không được công bố.

Pio Lorenzo Batino, Thứ trưởng Quốc phòng Philippines cho hay, "những cuộc thương thảo quan trọng" về khả năng một khuôn khổ mới sẽ cho phép Washington gia tăng trang thiết bị quân sự ở quốc gia Đông Nam Á. "Không có thảo luận chi tiết, chỉ là các tham vấn chính sách và chi tiết sẽ được nhóm công tác kỹ thuật xác định", ông nói tại cuộc họp báo.

Theo bình luận của trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Kurt Campbell thì, mối quan hệ đồng minh Mỹ - Philippines "đang trong đà phục hưng". Các cuộc đàm phán của Mỹ tại Philippines, Australia và những phần khác trong khu vực được xem là nỗ lực thực hiện cái mà Mỹ gọi là chiến lược "trục xoay" trong vấn đề ngoại giao, kinh tế và an ninh hướng trọng tâm về châu Á.

Lo lắng các mục tiêu của Washington, Trung Quốc không ngừng thúc đẩy sức mạnh quân sự. Nước này hiện đang cố khẳng định yêu sách chủ quyền với hầu hết Biển Đông bất chấp chồng lấn chủ quyền với nhiều nước Đông Nam Á khác như Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia.

Một quan chức Mỹ nhấn mạnh, Washington không can thiệp trực tiếp vào tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông mà sẽ tập trung củng cố quan hệ an ninh với các đồng minh lâu dài như Philippines. "Chúng tôi không cố bước vào và giải quyết vấn đề. Chúng tôi thực sự muốn giải pháp được thực hiện giữa các bên tranh chấp và hy vọng các cuộc thảo luận về Bộ Quy tắc ứng xử sẽ đạt tiến bộ".

Về phần mình, ông Sorreta nói, Philippines ủng hộ việc tăng cường triển khai tàu chiến và máy bay Mỹ "để chúng tôi có thể sử dụng chúng khi có nhu cầu". Ông lấy ví dụ như đối phó với thảm họa bão tuần trước.

Thái An (theo AP, Reuters, THX)