Khi nỗi lo ngại ngày một gia tăng bởi tình trạng xâm lấn lãnh thổ ở Biển Đông, một ngôi làng bình lặng tại Philippines đã chuyển mình, nâng cấp trở thành căn cứ hải quân lớn có thể là điểm dừng đỗ cho nhiều tàu chiến Mỹ.

Một ngôi làng nhỏ đẹp như tranh vẽ khi được bao quanh với rừng ngập mặn tại vịnh Ulugan bất ngờ trở thành một phần quan trọng trong nỗ lực của quân đội Philippines nhằm tăng cường khả năng phòng thủ giữa bối cảnh căng thẳng Biển Đông leo thang.

{keywords}

Hải quân Philippines đã có thêm tàu tuần duyên của Mỹ. Ảnh: AP

"Đây là tuyến đầu của các hoạt động bảo vệ lãnh thổ của chúng tôi tại nhóm đảo Kalayaan”, Tổng thống Benigno Aquino tuyên bố tháng trước khi ông thị sát tiến độ nâng cấp một căn cứ hải quân nhỏ trên vịnh.

Biển Đông là vùng biển quan trọng với gần một nửa vận chuyển thương mại thế giới thông thương qua đây; với trữ lượng năng lượng giàu có, nguồn cá dồi dào và vị trí chiến lược quan trọng.

Bất chấp chồng lấn chủ quyền với nhiều nước khác, TQ vẫn đưa ra yêu sách chủ quyền với hầu hết vùng biển, kể cả các ranh giới lượn sát bờ biển nhiều quốc gia Đông Nam Á. Philippines thời gian gần đây đã cáo buộc TQ ngày càng gia tăng chiến thuật gây hấn nhằm bành trướng ở Biển Đông.

Mới đây, Manila cáo buộc TQ cải tạo đảo ở Trường Sa để có thể xây dựng nhiều đường băng và các cơ sở quân sự.

Trước những quan ngại, Philippines đã tìm kiếm sự hỗ trợ của đồng minh lâu năm là Mỹ nhằm nâng cấp lực lượng vũ trang, tăng cường trang thiết bị quân sự cũng như đào tạo. Hai nước đã ký hiệp ước an ninh mới khi Tổng thống Barack Obama thăm Manila hồi tháng 4 nhằm sớm cho phép quân đội Mỹ hiện diện luân phiên ở quốc đảo, kể cả trên những căn cứ đã được nâng cấp.

Tại vịnh Ulugan, hiện chỉ có một căn cứ hải quân nhỏ hoạt động như một trung tâm chỉ huy các đơn vị Philippines trong đảm bảo an ninh tại Biển Đông. Trong kế hoạch nâng cấp, các cơ sở, cầu cảng, hậu cần sẽ được xây dựng tại đây. Theo đó, vịnh sẽ có căn cứ cho các tàu hải quân lớn nhất của Philippines trong đó có hai tàu mua lại từ Mỹ năm 2011.

Ông Aquino nói rằng, việc nâng cấp sẽ cho phép hải quân giám sát các tàu bằng rađa cũng như thực hiện hoạt động giám sát hàng hải thông qua hệ thống vệ tinh. Từ đó, nó sẽ giúp Philippines có khả năng lớn hơn trong phòng thủ và bảo vệ chủ quyền ở Biển Đông.

Khả năng phòng thủ của Philippines có thể còn gia tăng hơn với sự hỗ trợ từ quân đội, tài chính và khí tài Mỹ. Theo “thỏa thuận hợp tác tăng cường phòng thủ” ký kết tháng 4, lực lượng Mỹ sẽ được tiếp cận 5 căn cứ quân sự của Philippines, cho phép họ xây dựng các cơ sở hạ tầng và triển khai hàng ngàn quân đội luân phiên.

Thỏa thuận mới còn cho phép Mỹ triển khai thêm nhiều máy bay, tàu chiến và thiết bị tới các căn cứ nói trên.

Tới nay, Philippines đã công khai đề xuất Mỹ tiếp cận vịnh Subic, nơi có căn cứ hải quân cũ của Mỹ, cách bắc Manila 100km. Quốc đảo chưa công bố vịnh Ulugan có được sử dụng tương tự hay không. Việc công bố 5 căn cứ Mỹ có thể tiếp cận cũng chưa có quyết định ít nhất vào trước tháng 10.

Tướng Philippines Emmanuel Bautista tháng trước cũng cho biết, quân đội Mỹ nên được cho phép sử dụng vịnh Oyster và trợ giúp hoạt động nâng cấp tại đây.

Thái An (theo gmanetwork)