Trong chuyến thăm TQ cuối tuần, cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton đã thẳng thừng chỉ trích TQ trong cách hành xử với những nước láng giềng nhỏ hơn xung quanh vấn đề tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông.  

Ông Clinton: Mỹ đồng thuận muốn là bạn của VN

Chủ tịch nước đề nghị Mỹ dỡ bỏ cấm bán vũ khí sát thương

Cựu Tổng thống Clinton nhận tranh hòa bình của em nhỏ VN

Tờ Diplomat dẫn nguồn tin từ mạng Fortune rằng, cựu tổng thống Mỹ đã ở Quảng Châu hôm thứ sáu và có bài phát biểu tại một hội nghị do Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương tổ chức. Trong lúc hỏi đáp với người sáng lập tập đoàn này là Yan Jiehe, ông Clinton đã được yêu cầu đưa ra quan điểm về những diễn biến trong tranh chấp của TQ với các nước châu Á ở Biển Đông và Hoa Đông.

{keywords}
Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton. Ảnh: VOA

Cựu tổng thống Mỹ đã chỉ ra sự khác biệt rõ ràng về tranh chấp Trung-Nhật xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư ở Hoa Đông, và tranh chấp giữa TQ với những nước Đông Nam Á tại Biển Đông. “Không nhất thiết rằng, bên tiếp cận nguồn tài nguyên ở Hoa Đông Và Biển Đông cũng như các ranh giới lãnh thổ vạch ra phải giống nhau”, ông nói.

Liên quan tới tranh chấp Hoa Đông, ông Clinton cho biết: “Nếu TQ và Nhật tranh cãi về một hai hòn đảo, thì phần còn lại của thế giới có thể nhìn thấy vì chúng tôi cảm giác hai bên đang tranh cãi về chuyện nhiều hay ít hơn”.

Tuy nhiên, đề cập tới hành xử của TQ với các láng giềng như Việt Nam hay Philippines ở Biển Đông, cựu tổng thống Mỹ có cảm nhận khác biệt. Ông nói: “Quan điểm của TQ là muốn giải quyết song phương với các nước bất đồng – và thực tế các nước ấy đều nhỏ hơn TQ”, ông đề cập tới những quốc gia Đông Nam có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông – vùng biển mà TQ đưa ra yêu sách chủ quyền bao trùm hầu hết diện tích kể cả các ranh giới lượn sát bờ biển nước khác.

Cựu tổng thống Mỹ khẳng định: “Lập trường của chúng tôi ở Mỹ là ‘chúng tôi không quan tâm giải pháp là gì, nhưng cần có một giải pháp để Việt Nam, Philippines và những nước khác không bị lấn át bởi kích cỡ khác nhau giữa họ và TQ”.

Cựu tổng thống Mỹ đang thực hiện chuyến công du 8 ngày khắp châu Á-Thái Bình Dương cho các dự án mà Qũy Clinton hỗ trợ. Chuyến đi của ông bắt đầu ở Ấn Độ và gồm các điểm đến như Indonesia, Việt Nam, Papua New Guinea và Australia. Việc ông tới thăm TQ dường như tách biệt khỏi công việc mà ông đang làm cho Sáng kiến Toàn cầu Clinton – tổ chức từ thiện phi lợi nhuận của gia đình ông.

Trong thời làm ngoại trưởng Mỹ, vợ ông là bà Hillary Clinton cũng thẳng thắn đưa ra quan điểm rằng “Mỹ có một lợi ích quốc gia” trong vấn đề Biển Đông. Đặc biệt, bà viết bài đăng trên Tạp chí Đối ngoại phân tích về chiến lược trục xoay châu Á của Mỹ và chỉ trích hành xử của TQ ở Biển Đông ở Diễn đàn Khu vực ASEAN năm 2010.

Thái An (Theo Diplomat)