Một quan chức cấp cao Mỹ hôm qua khẳng định rằng, chỉ trong 5 tháng qua, TQ đã mở rộng các đảo nhân tạo từ những bãi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) lên gấp 4 lần.

Trong báo cáo "Những diễn biến quân sự và an ninh liên quan TQ năm 2015" đưa ra hôm qua, Lầu Năm Góc cho biết, năm 2014, TQ đã cải tạo 200ha trên 5 bãi đá họ chiếm giữ ở Trường Sa. Khoảng 610ha khác cũng được cải tạo từ đó tới nay.

Báo cáo khẳng định: "Mục đích cuối cùng của các dự án mở rộng và cải tạo vẫn chưa rõ ràng", nhưng cho thấy khả năng "TQ đang nỗ lực thay đổi tình hình thực địa bằng cách cải tạo cơ sở hạ tầng quốc phòng của họ ở Biển Đông".

{keywords}

TQ đang đẩy mạnh xây dựng trên một bãi đá ngầm ở Trường Sa. Ảnh: EPA

Mỹ lo ngại rằng, Bắc Kinh đang sử dụng các hòn đảo nhân tạo để xây dựng đường băng và những cơ sở quân sự khác, sau đó có thể dùng để mở rộng yêu sách chủ quyền. Báo cáo đưa ra vào lúc các nhà hoạch định chính sách Mỹ đang tính toán biện pháp đối phó với việc mở rộng sức mạnh của Bắc Kinh trong khu vực.

Lầu Năm Góc nhấn mạnh, TQ đang bận rộn xây dựng một mạng lưới các đảo cũng như nâng cấp cơ sở hạ tầng trên đó. Ví dụ, ở năm điểm, TQ đang sử dụng trang thiết bị hạng nặng để xây dựng cơ sở mà Mỹ nghi có thể sử dụng cho các tiền đồn như cầu cảng, trạm thông tin, hệ thống giám sát, cung cấp hậu cần. Quan chức Mỹ nhận định, trong số này có ít nhất một sân bay rộng gần 3.000m mà dữ liệu phân tích cho thấy có một nửa đã được trải nhựa.

Tâm điểm tại Đối thoại Shangri-La

Đô đốc Samuel Locklear, chỉ huy Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ tháng trước nói với một ủy ban quốc hội Mỹ rằng, việc xây dựng trên các đảo cho phép TQ gây ảnh hưởng lớn hơn với các khu vực tranh chấp, thậm chí có thể giúp TQ triển khai nhiều tài sản trên không, trên bộ gồm hệ thống rađa và tên lửa để bọc lót cho yêu sách chủ quyền.

Vấn đề này dự kiến sẽ là tâm điểm chương trình nghị sự tại diễn đàn an ninh thường niên mang tên Đối thoại Shangri-La ở Singapore, có sự tham dự của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter cuối tháng này.

Theo một quan chức Lầu Năm Góc, Mỹ không công nhận bất kỳ yêu sách chủ quyền nào với các đảo nhân tạo được lập nên. "Theo luật pháp quốc tế, một hòn đảo được hình thành tự nhiên", vị này nói.

Bất chấp sự lo ngại của khu vực, Bắc Kinh vẫn ngày càng xúc tiến thêm các động thái mở rộng yêu sách chủ quyền ở Biển Đông. Hôm thứ năm, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Hoa Xuân Oánh ngang nhiên nói rằng, TQ có quyền thành lập một khu vực nhận diện phòng không (ADIZ) ở Biển Đông.

 "Những hoạt động tôn tạo, mở rộng đảo, đá mà TQ đang tiến hành đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông, gây lo ngại sâu sắc trong cộng đồng quốc tế...

Một lần nữa, Việt Nam yêu cầu TQ chấm dứt ngay các hoạt động này".

                           Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình tuyên bố hôm qua, 8/5


Thái An tổng hợp